Η Ελλάδα, εκτός των άλλων, αντιμετωπίζει την άμεση οικονομική και κοινωνική πρόκληση της κρίσης που επέφερε η πανδημία COVID-19. Με την επιφύλαξη ότι η μακροοικονομική πρόβλεψη υπό αυτές τις συνθήκες είναι εγγενώς αβέβαιη, σύμφωνα με το (πιο πρόσφατο διαθέσιμο) μακροοικονομικό σενάριο του Προϋπολογισμού του 2021:
- Το ΑΕΠ αναμενεται να συρρικνωθεί κατά 10,5% το 2020 και να ανακάμψει κατά 4,8% το 2021.
- Οι προαναφερθείσες επιπτώσεις θα επηρεάσουν επίσης αρνητικά το παραγωγικό κενό, και το πρωτογενές ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης που εκτιμάται σε -7,2% του ΑΕΠ το 2020 και -3,9% του ΑΕΠ το 2021.
Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δίνει κυκλική ώθηση στην οικονομία με δύο τρόπους.
Πρώτον, έμμεσα: το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας επιτρέπει τη χρήση αντικυκλικής δημοσιονομικής πολιτικής – είτε μέσω της εύρυθμης λειτουργίας των αυτόματων σταθεροποιητών ή μέσω των μέτρων δημοσιονομικής στήριξης με χρήση της ρήτρας γενικής διαφυγής -στο αποκορύφωμα της κρίσης- με το να καθησυχάζει, μέσω της μακροοικονομικής του επίδρασης, τις ανησυχίες αναφορικά με τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και να προλαβαίνει μια πρόωρη δημοσιονομική συστολή.
Δεύτερον, άμεσα: εκτός από τις προαναφερθείσες επενδύσεις που αυξάνουν την ανθεκτικότητα και ενισχύουν τη συνοχή και τη χρήση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων, οι επιχορηγήσεις του θα χρηματοδοτήσουν ένα σύνολο ώριμων επενδύσεων υψηλού πολλαπλασιαστή σε υποδομές, πολλές από τις οποίες ενισχύουν επίσης την πράσινη μετάβαση. Αυτές περιλαμβάνουν:
Άξονας 1.1. – Μετάβαση σε νέο ενεργειακό μοντέλο φιλικό στο περιβάλλον: υποδομή δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας
Άξονας 1.2 – Ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας και χωροταξική μεταρρύθμιση: αναβαθμίσεις δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων με σκοπό την αύξηση της ενεργειακής απόδοσής τους.
Άξονας 1.4 – Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας: έργα για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και της επεξεργασίας αποβλήτων.
Άξονας 4.6. – Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας: έργα μεταφορών και εφοδιαστικής αλυσίδας.
Άξονας 4.6. – Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας: Περιλαμβάνει την ενίσχυση βασικών τομέων της οικονομίας – στους οποίους η Ελλάδα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα – και που επηρεάστηκαν δυσανάλογα από την πανδημία, δηλαδή: τον τουρισμό, τον πολιτισμό, την μεταποίηση και τον αγροτικό τομέα.
Από αυτή την άποψη, η ταχεία υλοποίηση των δημοσίων επενδύσεων είναι υψίστης σημασίας. Για τον λόγο αυτό ο τρίτος και τελευταίος στόχος του Άξονα 4.2., είναι η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων επενδύσεων. Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση της ψηφιακής ικανότητας των αποκεντρωμένων μονάδων κρατικών ενισχύσεων, την επικαιροποίηση του νομικού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις, την εκπαίδευση του προσωπικού για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου συστήματος προμηθειών και την αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων για τις ηλεκτρονικές προμήθειες.