Η θανατική ποινή υπάρχει από τότε που περπάτησε ο άνθρωπος στη Γη. Από τα βασανιστήρια που σε οδηγούν στο θάνατο αργά μέχρι τις σύγχρονες ενέσεις που σε στέλνουν στον άλλο κόσμο, το αποτέλεσμα είναι πάντα ίδιο: ένα πτώμα. Η θανατική ποινή ισχύει σε κάποιες χώρες και προκαλεί τις σφοδρές αντιδράσεις των οργανισμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οπότε είναι στιγμή να ερευνήσουμε όλες τις μορφές τιμωρίας μέχρι σήμερα.

Ιστορική εξέλιξη

728-669 π.Χ.

Οι Πέρσες εκτελούσαν τους εχθρούς τους με την εξής μέθοδο: Τους έδεναν πάνω σε έναν κορμό δέντρου και τους τάιζαν με το ζόρι μέλι και γάλα. Η συνεπαγόμενη διάρροια προσέλκυε διάφορα είδη εντόμων, τα οποία εισχωρούσαν στο σώμα και τελικά το θύμα πέθαινε από αφυδάτωση και σηψαιμία.

571-556 π.Χ.

Ο Χάλκινος Ταύρος ήταν μια εφεύρεση του Πέριλλου του Αθηναίου. Επρόκειτο για ένα ομοίωμα ταύρου φτιαγμένο από χαλκό, με μια ξύλινη πορτούλα στη ράχη, από όπου το θύμα έμπαινε μέσα. Στη συνέχεια οι δήμιοι άναβαν από κάτω μια φωτιά και το θύμα ψηνόταν ζωντανό.

267 π.Χ.

Η σταύρωση, συχνή τιμωρία για προδότες, δολοφόνους και λιποτάκτες, ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα. Το θύμα αρχικά σταυρωνόταν και στη συνέχεια του έσπαγαν τα γόνατα ή τον τρυπούσαν με λόγχη. Όλα αυτά αν δεν είχε πεθάνει ήδη από σηψαιμία.

138 π.Χ.

Οι Ρωμαίοι τιμωρούσαν τους εγκληματίες βάζοντάς τους μέσα σε τσουβάλια με φίδια, σκυλιά, πετεινούς ή πιθήκους και πετώντας τους στη συνέχεια στο ποτάμι, αφού πρώτα τους έσπαζαν στο ξύλο.

1241

Ο Γουίλιαμ Μόρις είναι ο πρώτος άνθρωπος που θα απαγχονιστεί και στη συνέχεια θα διαμελιστεί από τους δημίους του.

1531

Ο βασιλιάς Ερρίκος ο H΄ νομιμοποιεί το… βραστό θάνατο.

1727

Η Τζάνετ Χορν είναι η τελευταία γυναίκα που θα καεί ως μάγισσα, με την κατηγορία ότι μετέτρεψε τα χέρια και τα πόδια της κόρης της σε οπλές αλόγου για να μπορέσει να την ιππεύσει.

1813

Η Ισπανία παρουσιάζει την γκαρότα, ένα τρομερό όργανο βασανιστηρίου με πνιγμό, το οποίο χρησιμοποιείται στη συνέχεια και ως επίσημη μέθοδος βασανισμού, παρακαλώ!

1890

Ο Γουίλιαμ Κέμλερ στη Νέα Υόρκη είναι ο πρώτος άνθρωπος που πεθαίνει στην ηλεκτρική καρέκλα, εφεύρεση ενός από τους υπαλλήλους του Τόμας Έντισον. Η καρέκλα κάνει οκτώ λεπτά να τον σκοτώσει.

1905

Απαγορεύεται στην Κίνα τo ling chi –ή, αλλιώς, «ο θάνατος των χιλιάδων κοψιμάτων»–, μια μέθοδος θανάτωσης σύμφωνα με την οποία το θύμα δενόταν και τεμαχιζόταν σε μικρά μικρά κομματάκια, μέχρι τέλους.

1924

Η Πολιτεία της Νεβάδα αρχίζει να χρησιμοποιεί το θάλαμο αερίων ως εναλλακτική λύση αντί της ηλεκτρικής καρέκλας.

1980-1990

Το «κολιέ» είναι μια μέθοδος εκτέλεσης στην Αφρική σύμφωνα με την οποία, αφού περάσεις στο λαιμό του θύματος ένα ελαστικό αυτοκινήτου, στη συνέχεια ρίχνεις πετρέλαιο σε όλο το σώμα και στο λάστιχο και του βάζεις φωτιά.

1994

Ο Τζον Γουέιν Γκέισι, μανιακός δολοφόνος, εκτελείται με ένεση, που κάνει δεκαοχτώ λεπτά να τον σκοτώσει.

1998

Οι φυλακές του Χόλογουεϊ αποσύρουν τις κρεμάλες, έπειτα από απαίτηση του κινήματος υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

2004

Ο Ζανγκ Σιχιάνγκ είναι από τους πρώτους ανθρώπους που θα δεθούν σε φορείο και θα πεθάνουν με θανατηφόρα ένεση στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.

Τεχνοτροπία

Προτού γίνει αποδεκτή η αντίληψη ότι η εκτέλεση μακριά από τα μάτια του κόσμου είναι περισσότερο καθωσπρέπει, το να κόψεις το κεφάλι κάποιου μπροστά σε μερικές εκατοντάδες ανθρώπους ήταν ένα event αντάξιο πανηγυριού. Δείτε πώς λειτουργούσαν οι τότε επαγγελματίες εκτελεστές.

ΤΟ KAISHAKUNIN

Το Kaishakunin ήταν το ξίφος που έδινε το τελειωτικό χτύπημα στον σαμουράι  ο οποίος προηγουμένως είχε κάνει σεπούκου (αυτοκτονία στο όνομα της τιμής με το ξίφος του). Το να κόψεις το κεφάλι με αυτό το σπαθί απαιτούσε ιδιαίτερη μαεστρία, καθώς το ξίφος έπρεπε να πέσει ακριβώς πάνω στο σημείο όπου ενώνεται το κεφάλι με τον κορμό. Αν το χτύπημα πετύχαινε σωστά με την πρώτη, το αίμα ανάβλυζε και χύνοταν στο χώμα, η δε τιμή της οικογένειας του εκτελεσμένου αμαυρωνόταν, καθώς το κεφάλι, το οποίο στη συνέχεια το θάβουν, είχε κοπεί με το ξίφος Kaishakunin.

ΟΙ ΔΗΜΙΟΙ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ

Μέχρι το 1747 το αίμα των ευγενών της Αγγλίας χυνόταν στον Πύργο του Λονδίνου από τον αρχιδήμιο, ο οποίος νωρίτερα τους είχε υποβάλει σε φρικτά βασανιστήρια. Στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιούνταν τσεκούρι, αλλά πολλές φορές τη δουλειά έκανε και το ξίφος. Οι δήμιοι φορούσαν σιδερένιες μάσκες για να διατηρούν κρυφή την ταυτότητά τους, να μην κατηγορηθούν από την οικογένεια και να μη δολοφονηθούν από τους υποστηρικτές του αδικοχαμένου. Οι Άγγλοι δεν ήταν τόσο ακριβείς στο… στόχο, αν κρίνουμε από την περίπτωση της κόμησσας του Σαλίσμπουρι, στο κεφάλι της οποίας ο δήμιος χρειάστηκε να κατεβάσει το τσεκούρι έντεκα φορές για να καταφέρει να το κόψει. Γι’ αυτόν το λόγο πολλοί από τους μελλοθάνατους έδιναν λεφτά στο δήμιο (!) προκειμένου να βάλει τα δυνατά του να τους αποτελειώσει με ένα μόνο χτύπημα. Στη συνέχεια παρουσίαζε το κεφάλι στον κόσμο για να δείξει πως η δουλειά είχε τελειώσει.

Tip: Ο χειρότερος

Ο χειρότερος –με την έννοια του άχρηστου– δήμιος στο Λονδίνο ήταν ο Τζακ Κετς. Ακριβώς όμως το γεγονός ότι το παιδί δεν έβρισκε στόχο τον έκανε τον πιο τρομερό στα μάτια του μελλοθάνατου, που δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να φανταστεί πόσο θα υπέφερε μέχρι να πάει στον άλλο κόσμο. Λέγεται πως ο δούκας του Μονμάουθ του πρόσφερε έξι γκινέες (βρετανικό νόμισμα) για να τον… κόψει καλά. Ο δήμιος, φυσικά, απέτυχε και μετά τις πέντε προσπάθειες αποφάσισε να τελειώσει τη δουλειά με μαχαίρι! Για διακόσια χρόνια μετά το ψευδώνυμο «Κετς» αποδιδόταν σε όλους τους δήμιους.

Η ΓΚΙΛΟΤΙΝΑ

Voila! Η μεγάλη εφεύρεση του δόκτορα Ζοζέφ Ιγκνάβ Γκιλοτίν ήταν αυτή που έστειλε κόσμο και κοσμάκη στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης. Μάλιστα, στην αρχή είχε παρουσιαστεί ως «ανώδυνος θάνατος». Το κεφάλι τοποθετούνταν στην αντίστοιχη κοιλότητα και η λεπίδα κατέβαινε με ορμή, κόβοντάς το κάτω από τις επευφημίες του κόσμου. Η κυρία Γκιλοτίνα έγινε σούπερ διάσημη και ευθύνεται για 40.000 θανάτους. Τραγικό το γεγονός πως ο Ροβεσπιέρος ήταν ο μόνος ο οποίος αντίκρισε τη λεπίδα να πέφτει, καθώς είχε τοποθετηθεί ανάποδα στο όργανο, με το κεφάλι να βλέπει προς τα πάνω.

Τα κεφάλια συνεχίζουν να κουνιούνται;

Πολλές μαρτυρίες λένε πως τα μάτια και τα στόματα κάποιων κεφαλιών κινούνταν μετά την εκτέλεση για οκτώ δευτερόλεπτα. Μερικοί εξηγούν αυτό το φαινόμενο αποδίδοντάς το στο οξυγόνο που έχει μείνει αποθηκευμένο στον εγκέφαλο, αλλά είναι λίγο δύσκολο να αποδειχθεί! Πάντως, ο μύθος λέει για τη Σαρλότ Κορντέ πως το 1793 το κεφάλι της έδειξε εμφανή αγανάκτηση όταν ένας άντρας μετά την εκτέλεσή της σήκωσε το κομμένο κεφάλι και το χαστούκισε!

Οι άγγελοι του θανάτου

Σας παρουσιάζουμε μερικούς από τους πιο διάσημους δήμιους.

Σουφλικάρ

Οι πολίτες του Μποστάντσι (κάπου κοντά στον Μαρμαρά) επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν διάσημοι για δύο πράγματα: για τα λουλούδια των κήπων τους και για τις εκτελέσεις. Όταν δεν φρόντιζαν τον κήπο τους, πετούσαν δεμένες γυναίκες μέσα σε ποτάμια ή έπνιγαν άντρες με χορδές από τόξα, εκτελώντας διαταγές του αυτοκράτορα. Όταν όμως καταδικαζόταν ένα υψηλότερο στέλεχος της αυτοκρατορίας, του έδιναν μια ευκαιρία να σωθεί: Γινόταν ένας αγώνας δρόμου μέσα από τους κήπους μεταξύ του εκτελεστή και του μελλοθάνατου. Αν ο μελλοθάνατος κατάφερνε να φτάσει μέχρι το τέρμα, η ποινή ήταν εξορία. Αν όμως δεν τα κατάφερνε, τον δένανε και τον έστελναν στον πάτο του ποταμού. Ένας από αυτούς λοιπόν, ο Σουφλικάρ, λέγεται πως είχε εκτελέσει 5.000 άτομα μέσα σε πέντε χρόνια. Μάλλον έτρεχε καλά…

Ρίτσαρντ Μπράντον

Ο Ρίτσαρντ Μπράντον ήταν γραφτό να γίνει ο μύθος και το είδωλο των δήμιων της εποχής. Είχε γίνει διάσημος (σε αντίθεση με τον Κετς) για το ότι κατάφερνε να κόψει το κεφάλι με ένα μόνο χτύπημα. Λέγεται πως έκανε προπόνηση με ζώα και πως ο κόσμος τον θαύμαζε για αυτό. Ήταν ο άνθρωπος που πήρε το κεφαλάκι του βασιλιά Κάρολου του Α΄, αν και ο ίδιος το αρνήθηκε δημοσίως. Ο κόσμος έλεγε πως δέχτηκε τη δουλειά του δήμιου επειδή τον απείλησαν πως θα πάρουν το δικό του κεφάλι, αλλά αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα.

Άλμπερτ Πιερπόιντ

Ο Άλμπερτ Πιερπόιντ το διάστημα 1934-1956 «έστειλε» περισσότερα από 400 άτομα, ενώ έγινε διάσημος για την εκτέλεση των 13 ναζί που καταδικάστηκαν από το δικαστήριο της Νιρεμβέργης. Όπως κάθε δήμιος, έτσι κι αυτός περηφανευόταν για το πόσο καλά έκανε τη δουλειά του. Κατέχει το ρεκόρ χρόνου στο κρέμασμα (7 δευτερόλεπτα). Στη λίστα των θυμάτων του συμπεριλαμβάνονται από τη Ρουθ Έλις, την τελευταία γυναίκα που κρεμάστηκε στην Αγγλία (1955), μέχρι το νεκρόφιλο δολοφόνο Τζον Κρίστι.

Σαρλ Ανρί Σανσόν

Τις ημέρες της Γαλλικής Επανάστασης ο Σαρλ ήταν ο άνθρωπος που κράτησε ψηλά το κομμένο κεφάλι του βασιλιά Λουδοβίκου του ΙΣΤ΄ και έγινε αυτόματα ο Ozzy της Γαλλίας. Στη Γαλλία οι δήμιοι που ήξεραν να κρεμάνε, να τεμαχίζουν και να βασανίζουν ήταν πολύ διάσημοι, και ο Σαρλ ήξερε να κάνει πολύ καλά και τα τρία. Λέγεται πως μπορούσε να περάσει από την γκιλοτίνα 12 άτομα σε λιγότερο από δεκατρία λεπτά, ενώ την περίοδο της Τρομοκρατίας στη Γαλλία έκοψε 300 κεφάλια μέσα σε τρεις ημέρες. Ο Σανσόν υπολογίζεται ότι καθάρισε γύρω στα 2.918 άτομα.

Θανατικές ποινές του 21ου αιώνα

Οι μέθοδοι που συνεχίζουν δυνατά μέχρι και σήμερα!

Κρέμασμα

Η τεχνική του απαγχονισμού επινοήθηκε από τον Γουίλιαμ Μάργουντ το 1871 και χρησιμοποιείται σε πολλές χώρες μέχρι και σήμερα (βλέπε Σαντάμ). Το κρέμασμα, αν δεν σε σκοτώσει ακαριαία σπάζοντάς σου τον τράχηλο, θα σε στείλει σίγουρα από πνιγμό. Τα πράγματα όμως δεν πάνε πάντα σύμφωνα με τους υπολογισμούς, αν κρίνει κανείς από την περίπτωση του αδερφού και αρχηγού ασφαλείας του Σαντάμ, που τελικά αποκεφαλίστηκε, επειδή έγινε λάθος υπολογισμός! Λέγεται ότι ο Μάργουντ απαγχονίστηκε επίσης, επειδή έπρεπε να μαζέψει από το λάκκο έναν καταδικασμένο αλλά δεν το έκανε. Η τελική ντροπή είναι η στύση που προκαλείται τη στιγμή του θανάτου λόγω πίεσης του νωτιαίου μυελού.

Ματωμένο χρήμα

«Diya» σημαίνει «ματωμένα λεφτά» στη Μέση Ανατολή. Το κυβερνητικό σύστημα επιτρέπει στην οικογένεια του θύματος να ζητήσει αποζημίωση από το κράτος για την καταδίκη του κατηγορουμένου. Γίνεται, λοιπόν, το εξής: Αν οι συγγενείς παραχωρήσουν τα χρήματα, ο κατάδικος μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να ελευθερωθεί. Έλα όμως που υπάρχουν και συγγενείς που κρατάνε τα λεφτά για την πάρτη τους… Ω ναι, συμβαίνει!

Τυφεκισμός

Κοινός, γνωστός και διάσημος. Στην Κίνα, μάλιστα, οι μελλοθάνατοι υποχρεούνται να ανοίξουν το στόμα για να περάσει η σφαίρα από μέσα και στη συνέχεια να πυροβοληθούν στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Η οικογένεια λαμβάνει αργότερα ένα λογαριασμό με τον οποίο χρεώνεται το κόστος της σφαίρας. Όχι, δεν κάνουμε πλάκα.

Λιθοβολισμός

Μια από τις παλαιότερες και πιο βάρβαρες μορφές τιμωρίας, διατηρείται και σήμερα σε πολλά φονταμενταλιστικά κράτη, όπως στο Ιράκ, όπου, μάλιστα, συνοδεύεται από… οδηγίες χρήσεως. Οι πέτρες δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ μεγάλες (ώστε να μην πεθάνει ο μελλοθάνατος με μια δύο βολές) ούτε υπερβολικά μικρές. Πριν από το λιθοβολισμό τα θύματα θάβονται στο έδαφος: οι άντρες μέχρι τη μέση και οι γυναίκες μέχρι τα στήθη. Στη συνέχεια οι δήμιοι απλώς βάζουν στόχο.

Ένεση

Παγκοσμίως θεωρείται ο πιο «ανθρώπινος» τρόπος για να εκτελέσεις κάποιον. Η διαδικασία περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές ενέσεις. Η πρώτη έχει μέσα βαρβιτουρικό το οποίο ενεργεί σαν αναισθητικό, για να μην υποφέρει ο μελλοθάνατος. Η επόμενη περιέχει βρώμιο, που παραλύει όλους τους μυς, με μοναδικό στόχο να μη φρικάρουν όσοι παρακολουθούν με τις πιθανές αντιδράσεις των μυών κατά τη φονική δόση. Τέλος, η τρίτη ένεση περιέχει χλωριούχο κάλιο και προκαλεί καρδιακή ανακοπή. Πάντως, αν τύχει και η επίδραση του αναισθητικού περάσει, το θύμα πεθαίνει με φρικτούς πόνους. Παρ’ όλα αυτά, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ δεν έκρινε αντισυνταγματική την εκτέλεση με ένεση, απορρίπτοντας το επιχείρημα πως οι κρατούμενοι υποφέρουν. Στην Κίνα, πάλι, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας (η οποία είναι, λίγο πολύ ίδια και κρατάει γύρω στα 14 λεπτά), οι φήμες λένε πως τα όργανα των θυμάτων προωθούνται προς πώληση στη μαύρη αγορά.