Ένα τεράστιο κήτος, μια φάλαινα-φυσητήρας, εθεάθη στα νερά του βορειοανατολικού Αιγαίου, με το γιγάντιο θαλάσσιο θηλαστικό να φτάνει σε μήκος τα 18 μέτρα και σε βάρος τους 57 τόνους, σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση “Αρχιπέλαγος”.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η περιβαλλοντική οργάνωση “Αρχιπέλαγος” σε ανάρτησή της στο Facebook, το τεράστιο θηλαστικό εντοπίστηκε σε θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στη Χίο, την Ικαρία και τη Σάμο, πάνω από τη θαλάσσια τάφρο που ξεπερνά τα 1.100 μέτρα σε βάθος.
“Φυσητήρας στο βόρειο – ανατολικό Αιγαίο, καθώς συνεχίζουμε την επίμονη έρευνα στο ανοιχτό πέλαγος, στη μοναδική θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στη Χίο, την Ικαρία και τη Σάμο, πάνω από τη θαλάσσια τάφρο που ξεπερνά τα 1100 μέτρα σε βάθος” γράφει, χαρακτηριστικά, το “Αρχιπέλαγος” στην ανάρτησή του.
Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση, “είναι ένα από τα 4 είδη θαλάσσιων θηλαστικών” που μελετούν “αυτές τις ημέρες, σε αυτή τη μοναδική περιοχή της ανατολικής Μεσογείου”.
Όπως αναφέρει το “Αρχιπέλαγος”, “ο φυσητήρας (Physeter macrocephalus) είναι το μεγαλύτερο οδοντοκήτος σε όλο τον πλανήτη με μήκος 8-12 μέτρα τα θηλυκά και 16-18 μέτρα τα αρσενικά και βάρος 24 και 57 τόνους αντίστοιχα. Έχει διάρκεια ζωής περίπου τα 70 έτη. Ο πληθυσμός τους στη Μεσόγειο είναι μικρότερος από 2,500 ενήλικα άτομα, ενώ η παρουσία τους αναφέρεται στις ελληνικές θάλασσες από την αρχαιότητα, με τις εντυπωσιακές για την εποχή καταγραφές του Αριστοτέλη”.
“Μόνο όταν γνωρίσουμε τον μοναδικό πλούτο των θαλασσών μας, μπορούμε να τις προστατέψουμε!” καταλήγει η ανάρτηση της περιβαλλοντικής οργάνωσης.
Οι φυσητηρες
Οι φυσητήρες (Physeter macrocephalus), το τρίτο μεγαλύτερο ζώο του πλανήτη με τον μεγαλύτερο εγκέφαλο που έχει καταγραφεί ποτέ, έχουν βρει στις ελληνικές θάλασσες ένα ιδανικό «σπίτι». Οι θηλυκές με τα νεαρά ζώα, ζουν σε κοινωνικές ομάδες που μπορεί να φτάσουν και τα 13 άτομα ενώ τα αρσενικά ζουν μόνα. Στο πλαίσιο των κοινωνικών ομάδων, τα νεαρά ζώα μαθαίνουν να καταδύονται, να εντοπίζουν την τροφή τους και να προστατεύονται ή να συνεργάζονται.
Ωστόσο, οι ανώτεροι αυτοί θηρευτές της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας και ρυθμιστές της υγείας του θαλάσσιου περιβάλλοντος απειλούνται με εξαφάνιση. Ανθρωπογενείς ήχοι όπως οι ήχοι από τις σεισμικές έρευνες για έρευνα υδρογονανθράκων, τις στρατιωτικές ασκήσεις και τις προπέλες των σκαφών, προκαλούν θανατηφόρους τραυματισμούς. Η κλιματική αλλαγή, η αλιεία με παρασυρόμενα αφρόδιχτα και η ρύπανση των θαλασσών από πετρελαιοκηλίδες ή από την κατάποση πλαστικών, έχουν ολέθριες συνέπειες για την ίδια τους την επιβίωση.
Οι φυσητήρες απειλούνται με εξαφάνιση παρότι προστατεύονται από τη διεθνή, την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική νομοθεσία. Δυστυχώς, στη χώρα μας η νομοθεσία «παραμένει στα χαρτιά», ενώ δεν υπάρχει ένα συνεκτικό δίκτυο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών που να εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του πληθυσμού τους στο σύνολό του. Η πρόσφατη έκδοση των αγγελιών NAVTEX αποτελεί ένα καίριο πρώτο βήμα της πολιτείας προς την αντιμετώπιση και τη μείωση της απειλής αυτής, συμβάλλοντας στην εκπλήρωση της υποχρέωσης της χώρας μας για την προστασία της βιοποικιλότητας.
Επίσης, αποτελεί ένα απτό παράδειγμα καλής συνεργασίας μεταξύ των κύριων εμπλεκόμενων φορέων, που είναι απαραίτητο να συνεχιστεί και να εντατικοποιηθεί μέσα από την παρακολούθηση της εφαρμογής των πρόσφατων συστάσεων, για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του πληθυσμού του μοναδικού αυτού είδους στην Ελληνική Τάφρο και τη Μεσόγειο.