Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που η Τσάρλι Τζάβις βρισκόταν στα ύψη. Το 2019 η CEO τεχνολογίας κατέκτησε μια θέση στη γνωστή λίστα «30 κάτω από 30» του περιοδικού Forbes για το έργο της σε μια νεοφυή επιχείρηση με την ονομασία Frank, την οποία η ίδια περιέγραφε ως «Amazon για την τριτοβάθμια εκπαίδευση». Τι σήμαινε αυτή η πιασάρικη αλλά εντελώς κενή φράση; Σήμαινε ότι το συγκεκριμένο startup καθοδηγούσε τους φοιτητές στη διαδικασία οικονομικής βοήθειας. Ήταν τόσο επιτυχημένη σε αυτό που η JPMorgan Chase εξαγόρασε την εταιρεία για 175 εκατ. δολάρια το 2021 και η Τζάβις έγινε διευθύνουσα σύμβουλος στην τράπεζα. Η νεαρή επιχειρηματίας μοιράστηκε τα νέα στο LinkedIn, δηλώνοντας ότι μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια η Frank είχε αναπτυχθεί και εξυπηρετούσε «πάνω από πέντε εκατομμύρια φοιτητές σε πάνω από 6.000 κολέγια».

Αποδεικνύεται ότι αυτοί οι αριθμοί μπορεί να ήταν λίγο υπερβολικοί. Η 31χρονη Τζάβις κατηγορείται από το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης ότι «διόγκωσε ψευδώς τον αριθμό των πελατών της εταιρείας της» προκειμένου να πείσει την JPMorgan Chase να την αγοράσει. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, η Φρανκ είχε μόνο 300.000 πελάτες περίπου και κατασκεύασε στοιχεία για να παρουσιάσει μεγαλύτερη πελατειακή βάση, επιστρατεύοντας έναν επιστήμονα δεδομένων. Η JPMorgan, η οποία απασχολεί περίπου 240.000 υπαλλήλους και πληρώνει τον διευθύνοντα σύμβουλό της 34,5 εκατ. δολάρια για την τεχνογνωσία του, δεν φαίνεται να το αντιλήφθηκε αυτό κατά τον προβλεπόμενο έλεγχο.

«Οι ‘30 κάτω από 30’ του Forbes έχουν συγκεντρώσει συνολικά 5,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση», έγραψε στο Twitter την Τρίτη ο επιχειρηματίας τεχνολογίας Chris Bakke. «Οι ‘30 κάτω από 30’ του Forbes έχουν επίσης συλληφθεί για απάτες και καταχρήσεις αξίας άνω των 18,5 δις δολαρίων».
Η Τζάβις αντιμετωπίζει κατηγορίες συνωμοσίας για διάπραξη ηλεκτρονικής και τραπεζικής απάτης, κάθε μία από τις οποίες επισύρει μέγιστη ποινή φυλάκισης 30 ετών. Η ίδια αρνείται όλες τις κατηγορίες εναντίον της.

Δεν είναι πάντως η πρώτη «απόφοιτος» του Forbes 30 Under 30 που αντιμετωπίζει δεκαετίες φυλάκισης. Το 2021, είχε μπει στη λίστα ο Σαμ Μπάνκμαν – Φράιντ, ο περιβόητος «γκουρού των κρυπτονομισμάτων», ο οποίος μετά τη δραματική κατάρρευση της πλατφόρμας συναλλαγών FTX, αντιμετωπίζει μια σειρά από κατηγορίες που κυμαίνονται από δωροδοκία ξένης κυβέρνησης έως ξέπλυμα χρήματος και παράνομες πολιτικές συνεισφορές.

Η συνάδελφός του Κάρολαϊν Έλισον, πρώην συνδιευθύνουσα σύμβουλος της Alameda Research, μπήκε στη λίστα το 2022. Τον Δεκέμβριο, η Έλισον δήλωσε ένοχη για επτά αδικήματα που συνεπάγονται, όπως και για τον Μπάνκμαν – Φράιντ μέγιστη ποινή φυλάκισης 110 ετών – η συνεργασία της με τις αρχές σημαίνει ότι πιθανότατα θα λάβει μια πολύ πιο επιεική ποινή. Πρώην μέλος της επίλεκτης λίστας του Forbes είναι ο Μάρτιν Σκρέλι, ο οποίος καταδικάστηκε σε επταετή φυλάκιση το 2018 για απάτη, αλλά αποφυλακίστηκε πέρυσι και αμέσως ξεκίνησε ένα επενδυτικό newsletter.

Η Ελίζαμπεθ Χολμς, η πρώην ιδρύτρια του Theranos, η οποία καταδικάστηκε πριν μερικούς μήνες σε δεκαετή φυλάκιση για αντίστοιχες κατηγορίες, μπορεί να μην είχε βρεθεί στη λίστα, υπήρξε όμως επικεφαλής της ομώνυμης συνόδου (Forbes Under 30 Summit) που διοργανώνει το περιοδικό.

«Οι ‘30 κάτω από 30’ του Forbes έχουν συγκεντρώσει συνολικά 5,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση», έγραψε στο Twitter την Τρίτη ο επιχειρηματίας τεχνολογίας Chris Bakke. «Οι ‘30 κάτω από 30’ του Forbes έχουν επίσης συλληφθεί για απάτες και καταχρήσεις αξίας άνω των 18,5 δις δολαρίων». Ο πρώτος αριθμός προέρχεται από το Forbes και ο δεύτερος είναι ο πρόχειρος υπολογισμός του Bakke, αλλά η ουσία δεν αλλάζει: η γραμμή μεταξύ καινοτομίας και απάτης φαίνεται να είναι πλέον ανησυχητικά λεπτή.

Το πρόβλημα δεν είναι το Forbes, φυσικά – το πρόβλημα είναι το όραμα της επιτυχίας που μας έχουν πουλήσει οι αστέρες της τεχνολογικής επιχειρηματικότητας και η φετιχοποίηση της νεότητας. Το ‘30 Under 30’ δεν είναι απλώς μια λίστα, είναι μια νοοτροπία: μια πίεση να πετύχεις σπουδαία πράγματα πριν χαθεί το πλεονέκτημα της νεότητας.

Η πίεση μπορεί να οδηγήσει ορισμένους φιλόδοξους ανθρώπους να κάνουν παρακάμψεις, κάτι που η περιρρέουσα κουλτούρα ενθαρρύνει: οι millennials, άλλωστε, μεγάλωσαν με το σλόγκαν “fake it ’til you make it” («καν’ το στα ψέματα μέχρι να το πετύχεις»). Αν υπερβάλλεις και λίγο, αυτό δεν είναι απάτη, είναι μέσα στο παιχνίδι! Μέχρι, φυσικά, να σου χτυπήσει το υπουργείο Δικαιοσύνης την πόρτα.

Διαβάστε περισσότερα