Όλο και γενναιότερη φαντάζει η προσέγγιση της ΕΚΤ όσον αφορά τα επιτόκια, τη στιγμή που οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου έχουν συσφίξει τη νομισματική τους πολιτική.

Παρά τις αυξήσεις των επιτοκίων για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού της Fed και της ΒοΕ, η ΕΚΤ δεν φαίνεται έτοιμη να ακολουθήσει το παράδειγμά τους. 

Εκτός από τις κεντρικές τράπεζες της Ιαπωνίας και της Ελβετίας οι οποίες αντιμετωπίζουν περιορισμένες πληθωριστικές πιέσεις, η Ευρωζώνη είναι το μόνο μέλος των G10 που δεν έχει αυξήσει τα επιτόκιά της. 

Αν και οι υποσχέσεις της ΕΚΤ όσον αφορά το timing της αύξησης έχουν δεσμεύσει τα στελέχη της τράπεζας, η οικονομία συνεχίζει να απειλείται από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τα πιθανά μονομερή εμπάργκο του φυσικού αερίου.

«Ο πόλεμος στην Ουκρανία επιβραδύνει την οικονομία. Αρκετές εταιρείες μειώνουν την παραγωγή λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας. Οποιαδήποτε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ θα μεταφραστεί σε περαιτέρω επιβράδυνση», ανέφερε η Agnes Belaisch, στέλεχος της Baring Investment Services Limited.

Η σταθερότητα της τακτικής της ΕΚΤ, παρά τις εκτιμήσεις για πληθωρισμό ο οποίος αναμένεται να ξεπεράσει ακόμη και αυτόν των ΗΠΑ, έχει πείσει τους επενδυτές πως τα επιτόκια δεν πρόκειται να αυξηθούν για αρκετό καιρό. Η μοναχική πορεία της κεντρικής τράπεζας, όμως, την αφήνει εκτεθειμένη σε επικρίσεις όπως ακριβώς έγινε το 2008 και το 2011.

Αν και ο Robert Holzmann υποστήριξε πρόσφατα πως τα στελέχη της κεντρικής τράπεζας θα μελετήσουν πιθανή αύξηση των επιτοκίων τον Ιούνιο, άλλα μέλη όπως ο Olli Rehn επικεντρώνονται στον Ιούλιο. Παράλληλα, ο Fabio Panetta προειδοποίησε πως η ΕΚΤ καλείται να αντιμετωπίσει πιο περίπλοκα προβλήματα. Όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στην ιταλική La Stampa, «η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής για τον περιορισμό του πληθωρισμού θα πλήξει περαιτέρω την ήδη μειωμένη ανάπτυξη».

Σύμφωνα με την Christine Lagarde, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη καλούνται να αντιμετωπίσουν «διαφορετικά προβλήματα».

Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, ο πληθωρισμός οφείλεται σε σοκ της προσφοράς, ενώ σε αντίθεση με τη Βρετανία, η οικονομική στήριξη προσπαθεί να αντισταθμίσει την πίεση στις τσέπες των καταναλωτών. Η πιθανότητα ανάπτυξης στην Ευρώπη είναι περιορισμένη, ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί μεγαλύτερο πρόβλημα σε σχέση με άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ.

Παρ’ όλες τις διαφορές, οι επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού έχουν αρχίσει να διαφαίνονται. Οι εκτιμήσεις των επενδυτών, των αγορών και των καταναλωτών έχουν ξεπεράσει το στόχο του 2% της ΕΚΤ. Το γερμανικό συνδικάτο IG Metall ζητά αύξηση των μισθών των μελών του κατά 8,2%, κάτι που υποδεικνύει πως η πιθανότητα δημιουργίας ενός σπιράλ τιμών-μισθών έχει αυξηθεί. 

Από την άλλη, η οικονομία αντιμετωπίζει πιθανότητα ύφεσης, ιδιαίτερα εάν διακοπούν οι ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Ακόμα κι αν κάτι τέτοιο δε λάβει χώρα, το χρονικό περιθώριο δράσης της ΕΚΤ είναι περιορισμένο. Η οικονομία ενδέχεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω λόγω της εξέλιξης του πολέμου στην Ουκρανία και των lockdown στην Κίνα.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια από το -0,50% στο 0% μέσω δύο αυξήσεων 25 μ.β. και θα παρακολουθήσει στενά την όποια αντίδραση της οικονομίας.

Οι αγορές, από την πλευρά τους, θα βοηθήσουν την ΕΚΤ στην καταπολέμηση του πληθωρισμού δεδομένου του ότι οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν αυξηθεί, ενώ οι τράπεζες έχουν αυστηρότερα στάνταρ πίστωσης, με αποτέλεσμα τη μείωση της δανειοληψίας.