Με «πυξίδα» απόφαση του ΣτΕ για την προστασία των καταναλωτών από το 2018, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σκοπεύει ως το φθινόπωρο να «τρέξει» ειδικό τιμολόγιο πολυτέκνων, το οποίο θα εξασφαλίζει στους δικαιούχους προσιτές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.

Για αυτό τον σκοπό, όπως συμβαίνει και με τους ωφελούμενους των δύο κατηγοριών του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ), θα επιδοτείται η τιμή ρεύματος στις οικογένειες με τουλάχιστον τέσσερα εξαρτώμενα μέλη, έως ενός ορίου κατανάλωσης ανά τετράμηνο.

Ήδη από το 2018 με απόφασή του, το Συμβούλιο έκρινε αντισυνταγματική την υπαγωγή των πολυτέκνων στις ρυθμίσεις των ευάλωτων νοικοκυριών, καθώς δεν είναι επιτρεπτό να ταυτίζεται η ειδική, κατά το Σύνταγμα, προστασία των πολύτεκνων οικογενειών με την πρόνοια της πολιτείας για τις οικονομικά ή κοινωνικά ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.

«Η λήψη μέτρων για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης των ευπαθών αυτών ομάδων αποτελεί, κατά το Σύνταγμα, αυτοτελή και διακεκριμένο στόχο της κοινωνικής πολιτικής του Κράτους, ο οποίος δεν ενσωματώνει ούτε απορροφά τους ειδικότερους σκοπούς της προβλεπόμενης από το Σύνταγμα δημογραφικής πολιτικής της πολιτείας ούτε μπορεί να υποκαταστήσει την ειδική φροντίδα της για τους πολυτέκνους, στο πλαίσιο της δημογραφικής αυτής πολιτικής, με βάση την αντίληψη ότι πρόκειται για «αξιολογικά όμοιες» περιπτώσεις», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην απόφαση.

Το ΣτΕ, επισημαίνει πως η αυτοτέλεια των πιο πάνω στόχων της κοινωνικής πολιτικής, όπως διαγράφεται από το άρθρο 21 του Συντάγματος, πρέπει να διαφυλάσσεται κατά τη λήψη των σχετικών μέτρων, λαμβάνοντας υπόψη ότι με την ειδική φροντίδα υπέρ των πολυτέκνων το Σύνταγμα δεν απέβλεψε στην προστασία τους ως προσώπων οικονομικώς αδυνάτων ή αναξιοπαθούντων, αλλά στη βελτίωση των δημογραφικών στοιχείων του πληθυσμού στο σύνολό του.

Έτσι, αποσαφηνίζει τη διάκριση μεταξύ προνοιακής πολιτικής για τους οικονομικά ασθενείς και της ειδικής μέριμνας που οφείλει το κράτος στους πολύτεκνους, για λόγους δημογραφικής πολιτικής.

Εν τω μεταξύ με γνωμοδότηση της ΡΑΕΕΤ, χωρίς αλλαγές θα είναι οι χρεώσεις ΥΚΩ των καταναλωτών, κάτι που θα επιτευχθεί με ενίσχυση του Ειδικού Λογαριασμού με 110 εκατομμύρια από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Θα καθιερωθεί ειδικό «πολτύεκνικο» τιμολόγιο στα πρότυπα του κοινωνικού

Τη θεσμοθέτηση του ειδικού τιμολογίου πολυτέκνων προανήγγειλε, από το βήμα της Βουλής ο υπουργός ΠΕΝ, Θεόδωρος Σκυλακάκης, στη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Όπως σημείωσε ο υπουργός, η νομοθετική πρωτοβουλία θα υλοποιηθεί με βάση και τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Η επιδότηση στο ρεύμα ίσχυε για τους πολύτεκνους έως το 2018, όταν και καταργήθηκε με Απόφαση του τότε υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η συγκεκριμένη Υπουργική Απόφαση προέβλεπε την ένταξη των πολυτέκνων στις ενιαίες ρυθμίσεις που ισχύουν για τα ευάλωτα νοικοκυριά που εντάσσονται στο ΚΟΤ, ενώ κατέπεσε στο Συμβούλιο της Επικρατείας τον Φεβρουάριο του 2022. Έτσι, στόχος της κυβέρνησης είναι να επαναφέρει σε ισχύ το εν λόγω μέτρο.

Πως θα γίνεται η επιδότηση

Βασικός άξονας του σχεδιασμού είναι πως, για την ένταξη μίας πολύτεκνης οικογένειας στο ειδικό τιμολόγιο, θα εφαρμόζονται αποκλειστικά εισοδηματικά κριτήρια και όχι περιουσιακά «φίλτρα». Επίσης, λόγω του μεγάλου αριθμού των μελών μίας πολύτεκνης οικογένειας, ο προσανατολισμός του υπουργείου ήταν να καλυφθούν με επιδότηση μεγαλύτερες καταναλώσεις από αυτές που προβλέπονται για τους δικαιούχους του ΚΟΤ.

Στους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου η μέγιστη επιδοτούμενη κατανάλωση ρεύματος είναι 2.000 κιλοβατώρες ανά τετράμηνο – χωρίς να ληφθούν υπόψη εξαιρέσεις που ανεβάζουν υψηλότερα αυτό το όριο (άτομα με αναπηρία τουλάχιστον 67% ή με μηχανική υποστήριξη).

Μάλλον η επιδότηση θα κινείται στα επίπεδα των 75 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, δηλαδή στα επίπεδα των δικαιούχων του ΚΟΤ.

Δεν είναι πάντως ακόμη αποφασισμένο αν η ενίσχυση θα ενταχθεί στο Κοινωνικό Τιμολόγιο (με τις πολύτεκνες οικογένειες να προστίθενται ως νέα διακριτή κατηγορία), ή αν θα υπάρξει ένα εντελώς νέο ειδικό τιμολόγιο. Όποια απόφαση κι αν ληφθεί, το μέτρο αναμένεται να χρηματοδοτείται από τον Ειδικό Λογαριασμό για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), όπως συμβαίνει και με τη στήριξη των δικαιούχων του ΚΟΤ.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει επεξεργαστεί το νέο σχήμα επιδότησης των πολύτεκνων οικογενειών. Ως συνέπεια, η επεξεργασία αυτή αναμένεται να αποτελέσει και τη βάση πάνω στην οποία θα οριστικοποιηθεί το μοντέλο στήριξης, έπειτα και από τις επιλογές της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου.

Δεν αυξάνεται το τέλος για τις ΥΚΩ

Δεν αυξάνεται τοι τέλος για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας με ταυτόχρονη «ένεση» ρευστότητας από τον κρατικό προϋπολογισμό εισηγείται ο ΔΕΔΔΗΕ. Αυτό προβλέπει γνωμοδότηση της ΡΑΑΕΥ προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του Ειδικού Λογαριασμού τα επόμενα χρόνια.

Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, ο Ειδικός Λογαριασμός ΥΚΩ εμφανίζεται ελλειμματικός κατά 37 εκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2023 και πλεονασματικός με πάνω από 17 εκατ. ευρώ το 2024.

Με δεδομένες τις εκτιμήσεις για την φετινή χρονιά και την επόμενη αλλά και την ανάγκη να υπάρχει ένα «μαξιλάρι» της τάξης των 50-60 εκατομμυρίων ευρώ, ο ΔΕΔΔΗΕ εισηγείται προς την ΡΑΕ να παραμείνουν αναλλοίωτες οι χρεώσεις ΥΚΩ και την ίδια στιγμή να αιτηθεί ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό της τάξης των 90 με 110 εκατομμυρίων ευρώ.

Η Ρυθμιστική Αρχή, συμφωνεί με την εισήγηση του ΔΕΔΔΗΕ, γεγονός που θα ανοίξει τον δρόμο να προχωρήσει στο αίτημα προς το Υπουργείο για έκτακτη επιχορήγηση του ΕΛΥΚΩ από τον προϋπολογισμό του κράτους.

Ο ειδικός λογαριασμός (ΕΛΥΚΩ) που διαχειρίζεται πλήρως ο ΔΕΔΔΗΕ, τον περασμένο Απρίλιο ήταν αρνητικός κατά 5 εκατ. ευρώ και στα τέλη Μαΐου κατέστη ελλειμματικός κατά 25 εκατομμύρια ευρώ.

Οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας καταβάλλονται από όλους τους καταναλωτές προκειμένου να καλύπτεται το αυξημένο ενεργειακό κόστος στα νησιά αλλά και για να ασκείται η κοινωνική πολιτική του κράτους με χαμηλότερα τιμολόγια. Τα έσοδα από τις χρεώσεις ΥΚΩ μεταφέρονται στον Ειδικό Λογαριασμό Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ).

Για το έλλειμμα του ΕΛΥΚΩ υπήρξε πρόσφατα παρέμβαση και του Συνδέσμου των προμηθευτών ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), με την οποία ζητούσε την λήψη των απαιτούμενων μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που έχει ανακύψει με τον Ειδικό Λογαριασμό Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.

ΔΕΔΔΗΕ: Πως θα καλυφθεί το έλλειμμα των ΥΚΩ

Πρόσφατα υπήρξε παρέμβαση του αντιπροέδρου του κλάδου Ενέργειας της Αρχής κ. Δημήτρη Φούρλαρη, ο οποίος με επιστολή του στο ΔΕΔΔΗΕ, είχε ζητήσει στοιχεία για το αποτέλεσμα του ειδικού λογαριασμού αλλά και την εκτίμηση για το 2023 και 2024 αντίστοιχα, για το απόθεμα ασφαλείας ώστε να καλύπτονται οι αποζημιώσεις των παρόχων αλλά και την εισήγηση για το ύψος του ποσού που θα κληθεί να καταβάλλει ο κρατικός προϋπολογισμός, σε περίπτωση μη αναπροσαρμογής των υφιστάμενων χρεώσεων για τις ΥΚΩ.

Ο ΔΕΔΔΗΕ έστειλε την εισήγησή του, με την οποία προτείνει την διατήρηση των σταθερών χρεώσεων των ΥΚΩ και την άμεση χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό της κάλυψης του ελλείμματος.

Στην εισήγησή του περιγράφει όλες τις παραμέτρους που επηρεάζουν τον τελικό λογαριασμό και δίνει αναλυτικά τις εκτιμήσεις του για το 2023 και 2024 τόσο για το Διασυνδεδεμένο Σύστημα των νησιών όσο και για το Μη Διασυνδεδεμένο καθώς και για το Συνδεδεμένο Σύστημα της Κρήτης, το οποίο καλύπτει η Μικρή Διασύνδεση ενώ έχει λάβει υπόψη του και μια σειρά παραμέτρων που επηρεάζουν τις εισροές και εκροές του λογαριασμού.

Στο ΥΠΕΝ λένε ότι ο ΕΛΥΚΩ θα διατηρήσει αρνητικό αποτέλεσμα, το οποίο θα φτάσει τα 37 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2023 ενώ όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές σε αυτό θα πρέπει να υπολογιστεί η τήρηση και ενός εύλογου αποθέματος ασφαλείας που υπολογίζεται μεταξύ 50 και 70 εκατ. ευρώ.

Για το 2024 προβλέπεται πλεόνασμα πάνω 17 εκατ. ευρώ, το οποίο όμως δεν επαρκεί για να επιλύσει τα προβλήματα που έχουν ανακύψει.

Για τον λόγο αυτό η ΡΑΑΕΥ εκτιμά ότι οι προβλέψεις για τη πορεία του ειδικού λογαριασμού θα συνεκτιμηθούν το 2024, βάσει των νέων στοιχείων που μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση των χρεώσεων των ΥΚΩ, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους που επηρεάζουν το αποτέλεσμα αλλά και τις συνολικές εκροές και εισροές του λογαριασμού κατά την περίοδο 2023 -2024.

Με βάση τον Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής και της ΡΑΑΕΥ για όσο διάστημα ο Λογαριασμός παραμένει ελλειμματικός, τα οφειλόμενα ανταλλάγματα αποδίδονται στους Προμηθευτές που εισπράττουν τα ΥΚΩ από τους λογαριασμούς μερικώς.

Τα υπολειπόμενα ποσά εξοφλούνται όταν διαπιστώνεται πλεόνασμα στον Λογαριασμό, δίχως ωστόσο να υπάρχει οποιαδήποτε πρόβλεψη για την κάλυψη του χρηματοοικονομικού κόστους που συνεπάγεται η καθυστερημένη καταβολή τους για τους Προμηθευτές.

Άρα οι Προμηθευτές καλούνται να αναλάβουν το κόστος χρηματοδότησης των μηνιαίων ελλειμμάτων του Λογαριασμού, εξασφαλίζοντας με ίδια μέσα το απαιτούμενο κεφάλαιο κίνησης και δεσμεύοντας το έως ότου καταστεί εφικτή η εξόφληση των υπολειπόμενων ποσών από τον Λογαριασμό.

Η αστάθεια της αγοράς φυσικού αερίου και πετρελαίου, έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να προσδιοριστεί η επίπτωση των μέτρων για τους καταναλωτές του Κοινωνικού Τιμολογίου (ΚΟΤ) στον ΕΛΥΚΩ.

Ο γρίφος μένει άλυτος και για την ολοκλήρωση της μεγάλης διασύνδεσης της Κρήτης εντός του 2024 αλλά και με το θέμα των επιδοτήσεων ρεύματος ενώ σημαντική εκροή για τον ειδικό λογαριασμό θα αποτελέσει η εκκαθάριση των ΥΚΩ από το 2019 και μετά καθώς επίσης και η εκκαθάριση του ΚΟΤ της περιόδου 2018-2021.

Το τελικό αποτέλεσμα για τον ΕΛΥΚΩ της τρέχουσας περιόδου (2023-2024) θα επηρεαστεί επίσης και από την εκκαθάριση των ΥΚΩ για το 2022 για τα οποία δεν υπάρχουν εκτιμήσεις καθώς και από τον τύπο των τιμολογίων που θα εφαρμοστούν από 1 Οκτωβρίου 2023, μετά την ολοκλήρωση των επιδοτήσεων.

Διαβάστε περισσότερα