«Άμυνα-κατενάτσιο της εποχής Χελένιο Χερρέρα στην Ιντερ αλλά και παράλληλα επίθεση-καταιγίδα της εποχής Πεπ Γκουαρντιόλα στην Μπαρτσελόνα εμφανίζει φέτος μέσα στην βαριά ενεργειακή κρίση του 2021 η ΔΕΗ με τον κ. Γ. Στάσση στο τιμόνι!»: με την χαρακτηριστική αυτή φράση έμπειρος και παλαιός αναλυτής του ενεργειακού τομέα περιγράφει ανάγλυφα την πορεία της μεγαλύτερης ενεργειακής επιχείρησης στη χώρα, μετά και την απολύτως επιτυχημένη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Και αν η αναφορά στην Ιντερ του Χερρέρα (της δεκαετίας του 60, πριν περίπου 55 χρόνια παρακαλώ!) προδίδει ολίγον την ηλικία του βετεράνου αναλυτή, η συνολική αναφορά του είναι απόλυτα ακριβής.
Η ΔΕΗ στο εννεάμηνο του 2021 εμφανίζει EBITDA (κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων-που δείχνει ανάγλυφα εάν μία επιχείρηση «βγάζει λεφτά») ύψους 626,5 εκατομμυρίων, από 696 εκατομμύρια στο εννεάμηνο του 2020.
Όσο για φέτος, οι προβλέψεις αναφέρονται σε λειτουργικά κέρδη γύρω στα 850 εκατομμύρια κάτι λιγότερο από τα περυσινά. «Ναι αλλά φέτος η χρονιά αποχωρεί εντελώς δίσεκτη λόγω της ενεργειακής πανδημίας που έχει ενσκήψει και κανονικά τα αποτελέσματα της ΔΕΗ θα έπρεπε να είναι τσακισμένα, γι’ αυτό μιλάω περί …Γκουαρντιόλα» επιμένει ο έμπειρος αναλυτής των ενεργειακών στην Ελλάδα και το Λονδίνο.
Υπενθυμίζουμε πως το περυσινό EBITDA ήταν 885,8 εκατομμύρια. «Φέτος όμως η χονδρεμπορική για αρκετές ημέρες κινείται στα 200 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν πέρυσι αυτή είχε βρεθεί ακόμη και στα 28 ευρώ και παρόλα αυτά η ΔΕΗ παίζει υποδειγματική άμυνα ζώνης με …αλληλοκαλύψεις, όπως το εκτεταμένο hedging στα σταθερά της τιμολόγια, ύψους περίπου μισού δις ευρώ για όλη τη χρονιά» εξηγεί διεξοδικά ο αναλυτής με ατράνταχτα επιχειρήματα.
Κέρδη και από τους λιγνίτες
Είναι ξεκάθαρο ότι οι αυξημένες δαπάνες λόγω της ανόδου των τιμών φυσικού αερίου και δικαιωμάτων εκπομπών CO2 και συνακόλουθα και των τιμών της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επηρέασαν την λειτουργική κερδοφορία της δραστηριότητας της Εμπορίας. Αυτή η επίπτωση αντισταθμίστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό από την αύξηση του μέσου εσόδου καθώς και από την βελτίωση του ενεργειακού μείγματος της δραστηριότητας της Παραγωγής. Επιπλέον, θετικά επέδρασε και η διενέργεια πράξεων για την αντιστάθμιση του κινδύνου της διακύμανσης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Ταυτόχρονα παρουσιάζεται μείωση της συμμετοχής του λιγνίτη στο 21% της παραγωγής της ΔΕΗ από 26%, ενώ θετική κρίνεται η επίπτωση από τη διενέργεια πράξεων για την αντιστάθμιση του κινδύνου της διακύμανσης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Αλώστε για την οριστική και αμετάκλητη απόσυρση λιγνιτών, αναφέραμε ήδη «ευτυχισμένο και χαρούμενο το 2028» αφού τότε θα αποσυρθούν τελικά από την ενεργό δράση οι λιγνίτες της χώρας αντί του …κάποτε «σκληρού στόχου» του 2023-2024.
Αιτία γι’ αυτή τη δραματική αλλαγή είναι η σφοδρή ενεργειακή πανδημία που έχει ενσκήψει στην Ευρώπη με τις τιμές του φυσικού αερίου για παράδειγμα να έχουν εκτοξευτεί με αύξηση 400%. Υπό τις συνθήκες αυτές η χρήση του λιγνίτη είναι φθηνότερη, παρά τα βαριά περιβαλλοντικά πρόστιμα που τον συνοδεύουν.
Όπως είχαμε γράψει πρώτοι την προηγούμενη εβδομάδα το δόγμα «επιστροφή στους λιγνίτες για να έχουμε ρεύμα» αλλάζει πλέον το πρόγραμμα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων της χώρας, με την κυβέρνηση να απαιτεί από τις Βρυξέλλες να προχωρήσει σε αλλαγές χρονοδιαγραμμάτων ανάλογα με τις εξελίξεις. Οι πληροφορίες μας λένε πως και η Κομισιόν έχει δείξει την πρέπουσα κατανόηση στο θέμα, ενώ «ήδη υπάρχει άτυπη έγκριση κατ’ αρχάς για την πολύ μεγάλη αυτή αλλαγή, με δεδομένο πως μέχρι τον Απρίλιο δεν προβλέπεται βελτίωση της κατάστασης» όπως μας είπε Έλληνας αξιωματούχος από τη βελγική πρωτεύουσα.
Ούτως ή άλλως η απόσυρση των λιγνιτών ήταν δύσκολη υπόθεση: σήμερα οι λιγνίτες είναι εξαιρετικά επικερδείς για τη ΔΕΗ λόγω κρίσης αλλά με το πέρας της «ενεργειακής σχιζοφρένειας στην Ευρώπη» που οι λιγνίτες θα είναι και πάλι ζημιογόνοι θα πρέπει να εξασφαλιστεί η διακοπή της οικονομικής ζημιάς της ΔΕΗ από τους λιγνίτες αλλά υπό τον απαράβατο όρο ότι θα είναι απολύτως σίγουρη η επάρκεια τροφοδοσίας του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας.
«Μην ξεχνάς πως το 2021 είναι έτος μεταβατικό, σε τροχιά επίτευξης των ετήσιων στόχων και ο Στάσσης το επαναλαμβάνει αυτό» μας λέει ο αναλυτής.
Αλώστε δεν είναι τυχαίο ότι οι αναλυτές, οι οποίοι κατά τη παρουσίαση για τα μεγέθη του 9μήνου, απλώς έκαναν ερωτήσεις, για τα αναπτυξιακά σχέδια της ΔΕΗ, όπως αυτό της απολιγνιτοποίησης και για την εκκρεμότητα με την στρατηγική εφεδρεία και όχι για την κερδοφορία που τη θεωρούν σίγουρη και δεν τους απασχολεί.
Τα σχόλια του κ. Γιώργου Στάσση
Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Α.Ε. Γιώργος Στάσσης δήλωσε: «Το 3ο τρίμηνο του έτους, παρά την συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, επιδείξαμε την απαραίτητη κοινωνική ευαισθησία προκειμένου να βοηθήσουμε τους πελάτες μας, και παράλληλα καταφέραμε να διατηρήσουμε την ανθεκτικότητα των επιδόσεών μας σε επίπεδο λειτουργικής κερδοφορίας, μέσα από την διενέργεια hedging και την καλύτερη αξιοποίηση του παραγωγικού δυναμικού μας. Το 2021 είναι ένα μεταβατικό έτος για τη ΔΕΗ. Παρά τις ιστορικά υψηλές τιμές των εμπορευμάτων το 2021 έναντι των εξαιρετικά χαμηλών τιμών του 2020, αναμένουμε την επίτευξη του στόχου που είχαμε εξαρχής θέσει για επανάληψη της λειτουργικής κερδοφορίας κοντά στα επίπεδα του 2020.
Αυξήσαμε τις επενδύσεις για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό του Δικτύου Διανομής και συνεχίσαμε τον μετασχηματισμό των Εμπορικών δραστηριοτήτων μας. Παράλληλα, αναπτύξαμε περαιτέρω το χαρτοφυλάκιο μας για έργα σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας κατά περίπου 3GW φτάνοντας τα 10 GW, με την είσοδό μας σε νέες τεχνολογίες όπως η αποθήκευση και τα πλωτά Φωτοβολταϊκά.
Ολοκληρώσαμε με επιτυχία την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους €1,35 δισ, μία εξέλιξη ορόσημο για την ΔΕΗ, η οποία θα μας επιτρέψει να υλοποιήσουμε με ταχύτερους ρυθμούς το επιχειρηματικό μας πλάνο για την ενεργειακή μετάβαση, την αύξηση ισχύος σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την επιτάχυνση του μετασχηματισμού μας σε μία πράσινη, ψηφιακή εταιρεία ενέργειας. Επιπρόσθετα, μέσω αυτής της συναλλαγής, διευρύναμε την μετοχική μας βάση και αυξήσαμε το free float στη μετοχή μας, ενώ ενταχθήκαμε και στον δείκτη MSCI.
Η πρόοδος που έχει συντελεστεί αναγνωρίστηκε και από την S&P, η οποία πριν από μερικές ημέρες επιβεβαίωσε την αξιολόγηση «Β+» με θετικές προοπτικές, επισημαίνοντας ότι θα μπορούσε να αναβαθμίσει περαιτέρω την πιστοληπτική αξιολόγηση της ΔΕΗ σε ΒΒ- μέσα στους επόμενους 6-12 μήνες εφόσον η ΔΕΗ υλοποιήσει το πλάνο της και η λειτουργική απόδοση παραμένει ίδια ή η Ελληνική Δημοκρατία αναβαθμιστεί σε ΒΒ+».
Η διοίκηση της ΔΕΗ επίσης επιβεβαίωσε τις πληροφορίες ότι θα παραχωρήσει προς 1 ευρώ στο Δημόσιο περί τα 130.000 στρέμματα με αντάλλαγμα την αποκατάσταση των εδαφών που είναι σκαμμένα για τους λιγνίτες. Στην πράξη, η ΔΕΗ όχι μόνο θα γλιτώσει το κόστος της μελλοντικής αποκατάστασης, αλλά θα πάρει πίσω σε πρώτη φάση την σχετική πρόβλεψη που έχει σχηματίσει (περί τα 430 εκατ. ευρώ η οποία μπορεί να φτάσει έως και το 1 δισ. ευρώ για το σύνολο των εκτάσεων 230.000 στρεμμάτων) και μια περιοχή 24 φορές μεγαλύτερη από το Ελληνικό, θα πρασινίσει.
Όσο για το στρατηγικό απόθεμα (strategic reserve), το αίτημα της Αθήνας παραμένει κολλημένο στις Βρυξέλλες με το ΥΠΕΝ να προσδοκά εξελίξεις πριν από το τέλος του έτους.
Η επίδραση της πανδημίας και η διαχείριση της από τη ΔΕΗ
Η πανδημία COVID-19 συνεχίζει και το έτος 2021 να επηρεάζει την παγκόσμια κοινωνική και οικονομική ζωή, λέει η ηγεσία της ΔΕΗ. Στην Ελλάδα, μετά την επαναφορά των περιοριστικών μέτρων από τον Οκτώβριο 2020 μέχρι περίπου και τα τέλη Μαρτίου 2021, από τα μέσα Απριλίου 2021 τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας άρχισαν σταδιακά να αίρονται σαν αποτέλεσμα του προγράμματος μαζικού εμβολιασμού που εφαρμόστηκε, ενώ υπήρξε και σχεδόν πλήρης απελευθέρωση της λειτουργίας των καταστημάτων.
Η συνολική τελική οικονομική επίδραση, από την πανδημία COVID-19, στην παγκόσμια και την ελληνική οικονομία και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, δεν μπορεί επί του παρόντος να εκτιμηθεί, λόγω του υψηλού βαθμού αβεβαιότητας που προκύπτει από την αδυναμία πρόβλεψης της τελικής κατάληξης, αλλά και λόγω των δευτερογενών επιπτώσεών της που αναφέρονται παραπάνω.
Σε κάθε περίπτωση όμως, η Διοίκηση του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας παρακολουθεί συνεχώς τις εξελίξεις στο μέτωπο του COVID-19 και αξιολογεί τυχόν πιθανές περαιτέρω επιπτώσεις στη λειτουργία, την οικονομική θέση και τα αποτελέσματα του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας, ευρισκόμενη σε κατάσταση αυξημένης εγρήγορσης για τη λήψη περαιτέρω κατάλληλων προληπτικών μέτρων για τη διαφύλαξη της ρευστότητας και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας.
Κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2021 και ενώ οι επιπτώσεις από την πανδημία COVID-19 συνεχίζουν να υφίστανται και να επηρεάζουν την κοινωνική και οικονομική ζωή, εξελίσσεται μια σημαντική ενεργειακή κρίση, η οποία, σε συνδυασμό με τις ήδη υπάρχουσες πληθωριστικές πιέσεις, απειλεί να επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη. Οι εξελίξεις αυτές, επηρεάζουν άμεσα την χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με τις τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας στο γ’ τρίμηνο του έτους να σημειώνουν αύξηση έως και 167%, γεγονός που θέτει σημαντικές προκλήσεις τόσο για τους προμηθευτές, όσο και τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο Όμιλος της ΔΕΗ έχοντας έγκαιρα διαγνώσει τις αρνητικές εξελίξεις στις αγορές ενέργειας, δραστηριοποιήθηκε άμεσα στην ελληνική και στις ευρωπαϊκές αγορές εμπορευμάτων, μέσω παράγωγων χρηματοοικονομικών μέσων, με στόχο την κατά το δυνατόν αντιστάθμιση του κινδύνου από τις μεταβολές των τιμών στις αγορές εμπορευμάτων και την προστασία της κερδοφορίας του.
Τα προβλήματα κατά το 2021
Την έκταση πάντως της ενεργειακής πανδημίας που έπληξε όλο τον ενεργειακό τομέα στο 3ο τρίμηνο του 2021 απεικονίζουν τέσσερα νούμερα από τα αποτελέσματά της ΔΕΗ: α) η δαπάνη για φυσικό αέριο, β) η δαπάνη για αγορές ενέργειας γ) τα δικαιώματα CO2, και δ) οι αγορές για υγρά καύσιμα. Αυτά κόστισαν σχεδόν 630 εκατομμύρια, δηλαδή 37% περισσότερα απ’ ότι το εννεάμηνο του 2020. Αναλυτικά:
Α) Φυσικό Αέριο. Η μεν δαπάνη για φυσικό αέριο, αυξήθηκε κατά 120% σε 452,7 εκατ. έναντι 206 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου κατά 56,1% και δευτερευόντως λόγω της αυξημένης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά 38,2%. Κατά το γ’ μάλιστα τρίμηνο 2021 η δαπάνη για φυσικό αέριο υπερδιπλασιάστηκε φτάνοντας τα 234,4 εκατ. ευρώ από 93,7 εκατ. ευρώ το γ’ τρίμηνο 2020, για τους ίδιους λόγους.
Β) Αγορές Ενέργειας. Η δαπάνη αυτή μειώθηκε κατά 113,6 εκατ. ευρώ (-13,4%) λόγω του μικρότερου όγκου των αγορών ενέργειας παρά την αύξηση της Τιμής Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) από 42,5 ευρώ /MWh το εννεάμηνο του 2020 στα 81,3 ευρώ /MWh το εννεάμηνο του 2021. Αλλά στο γ’ τρίμηνο η δαπάνη για αγορές ενέργειας σημείωσε σημαντική αύξηση κατά 77,3 εκατ. ευρώ (29,9%), καθώς η ΤΕΑ αυξήθηκε από 44,6 ευρώ /MWh το γ’ τρίμηνο του 2020 στα 119,3 ευρώ /MWh το γ’ τρίμηνο του 2021.
Γ) Υγρά καύσιμα. Εδώ, το κονδύλι για την επιχείρηση αυξήθηκε κατά 14,7% στα 410,2 εκατ. ευρώ σε σχέση με το εννεάμηνο του 2020, λόγω της αύξησης των τιμών του μαζούτ (κατά 8,9%) και του diesel (κατά 8,4%) αλλά και της αυξημένης παραγωγής από υγρά καύσιμα. Ειδικότερα το γ’ τρίμηνο του 2021 η δαπάνη για υγρά καύσιμα αυξήθηκε κατά 39,4%, ως αποτέλεσμα της ακόμα μεγαλύτερης αύξησης των αντίστοιχων τιμών αλλά και της σχετικής παραγωγής.
Δ) Δικαιώματα CO2. Το κονδύλι είναι το μεγαλύτερο από τα τέσσερα φτάνει τα 539,4 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2021 από 263,1 εκατ. το ίδιο διάστημα πέρυσι. Κι αυτό κυρίως λόγω της αύξησης της μέσης τιμής δικαιωμάτων εκπομπών CO2 από 24,3 ευρώ / τόνο σε 44,3 ευρώ/ τόνο και σε λιγότερο βαθμό λόγω της αύξησης των ποσοτήτων CO2 κατά 12,1% σε 12,2 εκατ. τόνους. Ειδικά μάλιστα το γ’ τρίμηνο 2021 η δαπάνη για δικαιώματα εκπομπών CO2 αυξήθηκε κατά 164% σε 242,5 εκατ. ευρώ από 91,9 εκατ. ευρώ το γ’ τρίμηνο 2020.
