Μέχρι τον Απρίλιο του 2025 έδωσαν παράταση το ΥΠΕΝ και η ΕΔΕΥΕΠ (η κρατική εταιρεία έρευνας υδρογονανθράκων) στον Ανδρέα Σιάμισιη της HELLENiQ ENERGY και στην EXXONMOBIL.

Από την πλευρά του αμερικανικού πολυεθνικού κολοσσού το θέμα χειρίζονται ο κ. John Ardil Αντιπρόεδρος Διεθνών Εξορύξεων, δηλαδή ο άνθρωπος -κλειδί στον τομέα αυτό και ο κος Rochdi Younsi, Αντιπρόεδρος της Διεύθυνσης Διεθνών Κυβερνητικών Υποθέσεων της ExxonMonbil.

Η παράταση αφορά στο «μπλοκ», στη θαλάσσια περιοχή «Δυτικά Κρήτης».

Εκεί κρίθηκε ότι χρειάζεται κι άλλος χρόνος για την ανάλυση και αξιολόγηση των ευρημάτων, για αυτό και ζητήθηκε 6μηνη παράταση των προθεσμιών εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της, ήτοι μέχρι και την 9η Απριλίου 2025.

Τότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η υλοποίηση του νέου ποιοτικά και ποσοτικά αναβαθμισμένου προγράμματος εργασιών, όπως περιγράφονται στην επιστολή της εντολοδόχου εταιρείας, σύμφωνα με την απόφαση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) που αναρτήθηκε στη Διαύγεια. Η επιστολή στάλθηκε αρχές Οκτωβρίου.

Λέγεται πως υπήρχαν από τη Διαχειριστική Εταιρία γραφειοκρατικές αντιρρήσεις για την παράταση και χρειάστηκαν τηλέφωνα από το ΥΠΕΝ για να αλλάξουν γνώμη οι κωλυσιεργούντες.

Σε λίγους μήνες η απόφαση για την τελική γεώτρηση

Λίγους μήνες πριν τη λήψη της απόφασης για το αν θα προχωρήσει σε ερευνητική ή όχι γεώτρηση, κάτι που αναμένεται στα τέλη του έτους, το σχήμα προχωράει από αύριο στο επόμενο στάδιο των προπαρασκευαστικών ερευνών, για το οικόπεδο στα ΝΔ της Κρήτης, το ένα από τα δύο που της έχουν παραχωρηθεί. Αυτό της συλλογής τρισδιάστατων (3D) σεισμικών δεδομένων, αφού σήμερα έληξε και τυπικά η διάρκεια της πρώτης φάσης του ερευνητικού σταδίου, της συλλογής δισδιάστατων (2D) για αμφότερα τα οικόπεδα.

Στο δυτικό «μπλοκ», όπως αναφέραμε το σχήμα ζήτησε και πήρε παράταση 6 μηνών, ώστε «να ολοκληρωθεί η υλοποίηση του νέου ποιοτικά και ποσοτικά αναβαθμισμένου προγράμματος εργασιών έρευνας για υδρογονάνθρακες στη θαλάσσια περιοχή «Δυτικά Κρήτης», όπως αναφέρει η απόφαση που δημοσιεύτηκε σήμερα στη Διαύγεια.

Στην πράξη, η κοινοπραξία έχει κινηθεί πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι προβλέπουν οι συμβατικοί χρόνοι, έχει ήδη συλλέξει από το περασμένο Μάιο τα 3D σεισμκά και για τα δύο «μπλόκς», επομένως στη περίπτωση ΝΔ της Κρήτης θα αξιοποιήσει τη δεύτερη αυτή φάση για να ωριμάσει το project, έχοντας πάντα ως στόχο να λάβει την απόφαση για ερευνητική γεώτρηση στα τέλη του 2024.

Στη περίπτωση των δισδιάστατων ερευνών, αυτές έχουν ολοκληρωθεί από την ExxonMobil τη περίοδο 2022-2023, ενώ οι τρισδιάστατες γεωφυσικές έρευνες έλαβαν χώρα μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου του 2024, καλύπτοντας έκταση 874 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Υδρογονάνθρακες: Ξεκινά η δεύτερη φάση ερευνών νοτιοδυτικά της Κρήτης

Ο οδικός χάρτης με τα ορόσημα

Τον οδικό αυτό χάρτη με τα εκτιμώμενα χρονοδιαγράμματα και ορόσημα για τα επόμενα βήματά της και για τις δύο περιοχές, είχε περιγράψει τον περασμένο Μάιο στο συνέδριο του East Med Gas Forum στην Αθήνα ο Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της ExxonMobil Κύπρου, Βαρνάβας Θεοδοσίου.

Σύμφωνα με όσα είχε πει, η πρόσκτηση των τρισδιάστατων (3D) σεισμικών δεδομένων, μαζί με μια βασική περιβαλλοντική και μια γεωχημική μελέτη, έχει ολοκληρωθεί, το επόμενο βήμα αφορά την αξιολόγηση και ερμηνεία των δεδομένων, ώστε μέχρι τα τέλη του 2024, η αμερικανική εταιρεία να λάβει την επενδυτική απόφαση, κατά πόσο θα προχωρήσει σε ερευνητική γεώτρηση.

Εφόσον αυτό συμβεί, τότε γύρω στα τέλη του 2025- αρχές 2026, θα δούμε και το πρώτο γεωτρύπανο.

Όμιλοι όπως ο αμερικανικός κολοσσός εντάσσουν τις έρευνες σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, σε έναν ευρύτερο προγραμματισμό για την Αν. Μεσόγειο (η Exxon έχει παρουσία επίσης σε δύο μπλοκ στην Κύπρο και σε δύο μπλοκ στην Αίγυπτο). Και όπως είχε πει τον περασμένο Μάιο ο κ. Θεοδοσίου, η εταιρεία έχει μισθώσει ένα προηγμένο πλοίο γεωτρήσεων για να διενεργήσει γεωτρήσεις ει δυνατόν και στις τρεις χώρες της Αν. Μεσογείου από φέτος μέχρι και το 2026.

Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι αν τελικά λάβει απόφαση για ερευνητική γεώτρηση στην Κρήτη, θα πρέπει να έχουν στο μεταξύ λυθεί όλες οι προπαρασκευαστικές διαδικασίες, ώστε αυτή να γίνει εντός της διάρκειας μίσθωσης του γεωτρυπάνου. Και, βεβαίως, να μην υπάρχουν κι εδώ δικαστικές εμπλοκές.

Η ExxonMobil ξεκινά τις γεωτρήσεις στην Κρήτη - Έρχεται ο Τζον Αρντίλ σε Ελλάδα - Κύπρο - Αίγυπτο

Τι λέει η διαχειριστική εταιρία του δημοσίου

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η ΕΔΕΥΕΠ αναφέρονται τα εξής:

Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) ενημερώνει για την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης φάσης έρευνας που διεξήγαγε η κοινοπραξία ExxonMobil/ HELLENiQ ENERGY στις θαλάσσιες περιοχές του οικοπέδου «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», καθώς και την απόφαση της κοινοπραξίας να προχωρήσει επίσημα στη δεύτερη φάση ερευνών.

Οι μισθώτριες εταιρείες ExxonMobil / HELLENiQ ENERGY γνωστοποίησαν στην ΕΔΕΥΕΠ την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης για το οικόπεδο «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», και υπέβαλαν το αίτημά τους για έναρξη της β’ φάσης του σταδίου ερευνών που θα είναι και το καθοριστικό για την τελική απόφαση διεξαγωγής γεωτρήσεων.

Το πρόγραμμα της πρώτης φάσης περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, την πρόσκτηση και επεξεργασία 3,250 χιλιομέτρων δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων, και την πραγματοποίηση γεωχημικής έρευνας. Την αρχική φάση των θαλάσσιων γεωφυσικών ερευνών, που ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2023, πραγματοποίησε η διεθνής εταιρεία πρόσκτησης και επεξεργασίας θαλάσσιων γεωφυσικών δεδομένων PGS (πλέον έχει συγχωνευθεί με την εταιρεία TGS), για λογαριασμό των μισθωτριών εταιρειών ExxonMobil και HELLENiQ ENERGY. Η PGS ολοκλήρωσε το πρόγραμμα εργασιών με απόλυτη επιτυχία, τηρώντας παράλληλα αυστηρότατα περιβαλλοντικά μέτρα, όπως το πρωτόκολλο «ήπιας εκκίνησης» και η «ζώνη αποοκλεισμού».

Oι τελικές εργασίες που διενεργήθηκαν υπερκάλυψαν την ελάχιστη δαπάνη που προέβλεπε η σχετική σύμβαση, ύψους 5,000,000 ευρώ, αλλά και το ελάχιστο πρόγραμμα εργασιών, καθώς προσκτήθηκαν συνολικά 7,789 χιλιόμετρα σεισμικών έναντι των 3,250 ελάχιστων απαιτούμενων.

Το χρονοδιάγραμμα της πρώτης φάσης έληξε στις 9 Οκτωβρίου 2024, με το επόμενο στάδιο ερευνών να ξεκινάει επίσημα στις 10 Οκτωβρίου 2024. Η δεύτερη φάση θα έχει διάρκεια 3 έτη και αφορά στην κατ’ ελάχιστο ολοκλήρωση της πρόσκτησης και επεξεργασίας τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κοινοπραξία ExxonMobil/ HELLENiQ ENERGY έχει ήδη διεξαγάγει προκαταρκτικές τρισδιάστατες γεωφυσικές έρευνες στην περιοχή, και πάλι σε συνεργασία με την PGS, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024. Οι έρευνες αυτές αφορούσαν χαρτογράφηση του πυθμένα και των πιο επιφανειακών στρωμάτων του υπεδάφους, και τα γεωφυσικά δεδομένα που συλλέχθηκαν βρίσκονται ήδη σε στάδιο ερμηνείας και αξιολόγησης.

Από την ExxonMobil θα γίνουν οι έρευνες των κοιτασμάτων στην Κρήτη

Οι διεργασίες για τη δέσμευση άνθρακα

H ΕΔΕΥΕΠ, το Global CCS Institute και η ολλανδική EBN συνδιοργάνωσαν πρόσφατα Συνάντηση Εργασίας για τη Δέσμευση και Αποθήκευση CO2.

Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), η διεθνής δεξαμενή σκέψης Global CCS Institute και η κρατική ολλανδική εταιρεία ενέργειας Energie Beheer Nederland (EBN), συνδιοργάνωσαν την πρώτη Συνάντηση Εργασίας στην Ελλάδα για τη Δέσμευση και Αποθήκευση CO2 (CCS) που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ στις 25 και 26 Σεπτεμβρίου. Την εκδήλωση εγκαινίασε η ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης, η Υφυπουργός Αλεξάνδρα Σδούκου, και ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, οι οποίοι υπογράμμισαν τη σημασία των έργων αποθήκευσης για την ενεργειακή στρατηγική της κυβέρνησης – όπως καταδεικνύει η απόφαση να συμπεριληφθούν σχετικοί στόχοι στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.

Σκοπός της Συνάντησης Εργασίας ήταν η ενημέρωση σχετικά με τις ρυθμιστικές και νομοθετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά έργα CCS. Εστίασε ιδιαίτερα στην αδειοδότηση, δεδομένου ότι 14 συνολικά έργα αποθήκευσης CO2 ωριμάζουν και υλοποιούνται ήδη στην ΕΕ – συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας. Σε αυτό το πλαίσιο, στη Συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι της ελληνικής κυβέρνησης και εγχώριων εταιρειών-βιομηχανιών που εμπλέκονται στην αλυσίδα του CCS (δέσμευση-μεταφορά-αποθήκευση), αλλά και ειδικοί επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η ΕΔΕΥΕΠ είναι η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή για τη γεωλογική αποθήκευση CO2 και για την εξερεύνηση και υπόγεια αποθήκευση αερίων και υγρών. Αναφερόμενος στο κομβικό έργο της εταιρείας, ο Διευθύνων Σύμβουλος Αριστοφάνης Στεφάτος σημείωσε πως η ΕΔΕΥΕΠ υποστηρίζει από την πρώτη στιγμή το ελληνικό έργο CCS στον Πρίνο και συνεργάζεται με το αρμόδιο Υπουργείο και ευρωπαϊκούς φορείς για την ανάπτυξη του απαραίτητου ρυθμιστικού πλαισίου. Τόνισε επίσης τη σημασία εξεύρεσης επιπλέον χώρων αποθήκευσης CO2 στην Ελλάδα και τη Νότια Ευρώπη γενικότερα, καθώς το CCS παίζει κρίσιμο ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα των ενεργοβόρων βιομηχανιών.

Ο Επικεφαλής Γεωεπιστημών, Ευθύμιος Ταρτάρας, ανέπτυξε την αποστολή της ΕΔΕΥΕΠ αναφορικά με το CCS, τις προκλήσεις και τα έργα που διαχειρίζεται η εταιρεία – όπως η άδεια αποθήκευσης στον Πρίνο, για την οποία η σχετική αίτηση κατατέθηκε το καλοκαίρι.

Τις τελευταίες εξελίξεις στο έργο αποθήκευσης CO2 που υλοποιείται στο σχεδόν εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου στην Καβάλα παρουσίασε ο Νικόλας Ρήγας, Επικεφαλής του τομέα Αποθήκευσης Άνθρακα της EnEarth, θυγατρικής εταιρείας της Energean με αντικείμενο την απανθρακοποίηση.

Στη συνέχεια, οι ελληνικές ενεργοβόρες βιομηχανίες ELPEDISON, HELLENiQ ENERGY, Όμιλος ΗΡΑΚΛΗΣ, Motor Oil και Όμιλος ΤΙΤΑΝ παρουσίασαν τα σχέδιά τους για έργα δέσμευσης άνθρακα συνολικής δυναμικότητας άνω των 4Mtpa, για την πλειοψηφία των οποίων έχουν ήδη εξασφαλίσει ευρωπαϊκούς πόρους από το EU Innovation Fund. Στη συζήτηση συμμετείχε επίσης ο Willem-Jan Plug από την ομάδα της ΕΒΝ που αναπτύσσει το έργο «Πόρθος» στις ολλανδικές ακτές της Βόρειας Θάλασσας, για να μοιραστεί την εμπειρία του σχετικά με την υποβολή αιτήσεων και το σχεδιασμό του έργου.

Στη Συνάντηση Εργασίας συμμετείχαν επίσης μέλη του Global CCS Institute, δεξαμενή σκέψης με αποστολή την επίσπευση έργων CCS στο πλαίσιο των προσπαθειών για ενεργειακή ουδετερότητα. Στις εισηγήσεις τους, οι Dr. Chris Consoli, Principal Consultant for CO2 Storage, Ellina Levina, Head of Public Affairs, Nabeela Raji, Legal and Regulatory Lead, και Bruno Gerrits, Business Development Manager (Europe), παρουσίασαν το έργο του Ινστιτούτου.

Επίσης, αναφέρθηκαν στην παρούσα κατάσταση και τους δυνητικούς χώρους αποθήκευσης στην Ευρώπη, ανέπτυξαν το ζήτημα της διασυνοριακής μεταφοράς CO2, και μοιράστηκαν την εμπειρία τους αναφορικά με την αδειοδότηση έργων CCS και την υποβολή αιτήσεων για αποθήκευση.

Η δεύτερη μέρα των εργασιών περιλάμβανε τεχνικές παρουσιάσεις και συζητήσεις. Ο Βασίλης Γαγάνης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, έδωσε το γενικό πλαίσιο της ανάπτυξης γεωλογικής αποθηκευτικής ικανότητας και τους σχετικούς περιορισμούς· ο Filip Neele του Ολλανδικού Οργανισμού για την Εφαρμοσμένη Επιστημονική Έρευνα (TNO) εμβάθυνε περισσότερο, σχετίζοντας τη γεωλογική αποθήκευση CO2 με την ολλανδική εμπειρία· ο συνάδελφός του Wiebe van Driel αναφέρθηκε στα μαθήματα που αποκόμισε η Ολλανδία από την εμπειρία αδειοδότησης έργων αποθήκευσης· και ο Stijn Santen από το EBN παρουσίασε μελέτη για την επικοινωνία με ενδιαφερόμενα μέρη σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη και υλοποίηση έργων CCS.

Η Συνάντηση Εργασίας ολοκληρώθηκε με ένα πάνελ ενδιαφερόμενων μερών από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα που συζήτησαν τι αποκόμισαν από τη συμμετοχή στην εκδήλωση και τα επόμενα βήματα που απαιτούνται για την επιτυχημένη εφαρμογή της πολλά υποσχόμενης τεχνολογίας CCS.

Διαβάστε ακόμη: