Η Ευρώπη ζει τη μεγαλύτερη περίοδο στασιμότητας από τη Βιομηχανική Επανάσταση. Σύμφωνα με τη Deutsche Bank, οι ευρωπαϊκές οικονομίες μένουν στάσιμες εδώ και 15 χρόνια.

  • Στη Γερμανία, το ΑΕΠ αυξήθηκε μόλις 1% από το 2017, ενώ στις ΗΠΑ +19%.
  • Η συμμετοχή της Ευρώπης στο παγκόσμιο ΑΕΠ έπεσε από 33% το 2005 σε 23% το 2024.

Το χάσμα εισοδημάτων με τις ΗΠΑ διευρύνεται: το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι 86.000 δολάρια στις ΗΠΑ, έναντι 56.000 στη Γερμανία και 53.000 στη Βρετανία. Οι Ευρωπαίοι απολαμβάνουν κοινωνικές παροχές, αλλά χάνουν σε επίπεδο ανέσεων και ευκαιριών.

Δημογραφικό και κοινωνικές δαπάνες

Ο μέσος Ευρωπαίος είναι 45 ετών, έξι χρόνια μεγαλύτερος από τον μέσο Αμερικανό. Ως το 2050 ο ενεργός πληθυσμός θα μειωθεί κατά 50 εκατ., ενώ οι συντάξεις και η υγεία θα επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά.

Με φορολογία 44% στη Γαλλία έναντι 25% στις ΗΠΑ, οι κυβερνήσεις κινδυνεύουν να βρεθούν ανάμεσα σε «ψαλίδι» παροχών ή νέες αυξήσεις φόρων.

Πολιτικές αγκυλώσεις και χαμένες ευκαιρίες

Η κρίση δεν οφείλεται μόνο σε κακή συγκυρία, αλλά και σε κακές επιλογές:

  • Υπερβολική γραφειοκρατία.
  • Υψηλό ενεργειακό κόστος, τριπλάσιο από τις ΗΠΑ.
  • Έλλειψη πυρηνικής ενέργειας στη Γερμανία και περιορισμοί νέων υποδομών στη Βρετανία.

Στην τεχνολογία, η Ευρώπη μένει πίσω. Η SAP, κορυφαία εταιρεία, κατατάσσεται μόλις 28η παγκοσμίως, όταν πριν από δέκα χρόνια τέσσερις ευρωπαϊκές ήταν στη δεκάδα. Το μερίδιο της ηπείρου στις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αποτιμήσεις έχει συρρικνωθεί δραματικά.

Στρατιωτική υστέρηση και διεθνής περιθωριοποίηση

Στρατιωτικά, η Ευρώπη βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μεσαίωνα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: ολόκληρος ο βρετανικός στρατός «χωρά» στο Wembley.

Στην Ουκρανία, η Ευρώπη περιορίζεται σε ρόλο κομπάρσου, ενώ σε εμπορικό επίπεδο υποχώρησε στις απαιτήσεις του Ντόναλντ Τραμπ για δασμούς 15%, χωρίς αντίδραση.

Υπάρχει επιστροφή;

Ο Μάριο Ντράγκι εισηγήθηκε τολμηρές προτάσεις: κοινή κεφαλαιαγορά, ενιαία ενεργειακή πολιτική, επενδύσεις στην άμυνα. Όμως, η αντίσταση χωρών και λόμπι μπλοκάρει κάθε μεταρρύθμιση. «Δεν μπορείς να λες “όχι” σε όλα», προειδοποιεί.

Η Ευρώπη εξακολουθεί να προσφέρει υψηλό επίπεδο ζωής, με λιγότερες ανισότητες και κοινωνική προστασία. Όμως, χωρίς αναπτυξιακή ώθηση, η γηραιά ήπειρος κινδυνεύει με δημοσιονομική ασφυξία, πολιτική αστάθεια και διεθνή υποβάθμιση.

Διαβάστε ακόμη: