Δύο εντελώς άγνωστα έργα του Μανώλη Καλομοίρη θα ακουστούν, για πρώτη φορά, κατά τη διάρκεια του αφιερώματος που θα πραγματοποιήσει η Εθνική Λυρική Σκηνή στον σπουδαίο Έλληνα συνθέτη, στις 28 Ιουνίου, στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση του Κορνήλιου Μιχαηλίδη, διεύθυνση χορωδίας του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου και σολίστ Μαρία Μητσοπούλου και Τάσο Αποστόλου.

Πρόκειται για το έργο «Στη λευτεριά της Κρήτης» για χορωδία και ορχήστρα, και την εμπνευσμένη από τους Βαλκανικούς πολέμους εμβληματική καντάτα «Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς», για δύο φωνές, χορωδία και ορχήστρα, έργο του 1914 σε ποίηση Μυρτιώτισσας, που θα παρουσιαστούν, σε παγκόσμια πρώτη, στο δεύτερο μέρος της βραδιάς.

Στο πρώτο μέρος θα ακουστούν η πρόσφατα αποκατεστημένη «Συμφωνική φαντασία από τον Πρωτομάστορα», η δημοφιλής Σουίτα από το «Δαχτυλίδι της μάνας» και το συναρπαστικό συμφωνικό ποίημα «Μηνάς ο Ρέμπελος, κουρσάρος στο Αιγαίο», βασισμένο στο ομώνυμο λογοτεχνικό έργο του Κωστή Μπαστιά, πρώτου Γενικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Ο Μανώλης Καλομοίρης (1883-1962), σαμιακής καταγωγής, γεννήθηκε στη Σμύρνη, όπου και έλαβε τα πρώτα μαθήματα μουσικής, τα οποία συνέχισε στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε στο Ωδείο της Βιέννης πιάνο, θεωρητικά και σύνθεση. Θεωρείται ο θεμελιωτής της Εθνικής Μουσικής Σχολής στην Ελλάδα. Άντλησε την έμπνευσή του από την ελληνική παράδοση και το ελληνικό τραγούδι καθώς και από την ποίηση και τη λογοτεχνία της εποχής του. Συνέθεσε πάνω από διακόσια έργα, ανάμεσά τους πέντε όπερες, τρεις συμφωνίες, συμφωνικά ποιήματα, ένα κοντσέρτο για πιάνο, κύκλους τραγουδιών για φωνή και ορχήστρα και για φωνή και πιάνο, έργα για πιάνο, μουσική δωματίου, χορωδιακά, καθώς και έργα για παιδιά (χορωδιακά, έργα για πιάνο). Οι όπερές του έχουν παρουσιαστεί επανειλημμένα από την Εθνική Λυρική Σκηνή.

Η μουσικολόγος Μυρτώ Οικονομίδου σημειώνει φωτίζοντας πτυχές του έργου του Μανώλη Καλομοίρη: «Μπορεί κανείς κι έτσι να ορίσει το σκοπό της μουσικής: να δίνη ζωή στα όνειρα από τη μια μεριά και να παρασταίνει τη Ζωή σαν όνειρο από την άλλη”. Αυτή η πεποίθηση του Καλομοίρη από τα 1908, ειπωμένη στην αρχή της καριέρας του, θα τον ακολουθήσει σε όλη του τη συνθετική πορεία. Φύση ιδιοσυγκρασιακή, η έμπνευσή του προέρχεται σχεδόν πάντα από εξωμουσικούς παράγοντες που συνδέονται με την ελληνική παράδοση, λογοτεχνία, ιστορία και προσωπικά βιώματα. Για τη δημιουργία εθνικού χαρακτήρα στη μουσική του θα βασιστεί στους τρόπους και τους ρυθμούς του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού και του βυζαντινού μέλους. Στις περιπτώσεις που χρησιμοποιεί αυτούσιες παραδοσιακές μελωδίες (όπως στις όπερες), στόχος είναι η επίδραση στο ασυνείδητο του ακροατή και η συναισθηματική του εμπλοκή, μέσω της συμβολικής και δραματικής τους λειτουργίας. Το ίδιο συμβαίνει και με τη χρήση χαρακτηριστικών ρυθμών από παραδοσιακούς χορούς, δημιουργώντας συνειρμούς και συνδέσεις με τον τόπο προέλευσής τους και τη χρήση τους στο φυσικό τους περιβάλλον. Αυτά τα στοιχεία τα βρίσκουμε λίγο πολύ σε όλα τα έργα του aφιερώματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στον Μανώλη Καλομοίρη».

Διαβάστε ακόμη