Τα 320 εκατομμύρια θα φθάσουν οι επιδοτήσεις για εξοπλισμό ΑΠΕ με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, με το πρόγραμμα «Produc-E Green».
Είναι η πρώτη φορά στη χώρα μας ενθαρρύνεται η βιομηχανική παραγωγή «πράσινου» εξοπλισμού σε αιολικά, ηλιακά πάνελ και υδρογόνο.
Το πρόγραμμα είχε σχεδιαστεί αρχικά για τη στήριξη βιομηχανικών δραστηριοτήτων του κλάδου της ηλεκτροκίνησης, όπως για παράδειγμα κατασκευής εξαρτημάτων μπαταριών ή φορτιστών.
Στην πορεία, ωστόσο, η εφαρμογή του διευρύνθηκε, ώστε να συμπεριλάβει παραγωγικές επενδύσεις προϊόντων και υπηρεσιών που καλύπτουν όλες τις «πράσινες» τεχνολογίες.
Μέσω του προγράμματος θα ενισχυθούν περίπου 20 μεγάλες και μεσαίες βιομηχανίες εγκαταστάσεων βιομηχανικού εξοπλισμού. Θα δοθεί προτεραιότητα σε επενδύσεις που προορίζονται για τη Δυτική Μακεδονία και την Περιφερειακή Ενότητα της Αρκαδίας, με σκοπό την αναπτυξιακή στήριξη των πρώην λιγνιτικών περιοχών.
Προβλέπεται fast-track αδειοδότηση των βιομηχανικών εγκαταστάσεων, με την επιτάχυνση των διαδικασιών. Έτσι, οι επιλέξιμες επενδύσεις θα έχουν τη βεβαιότητα πως η υλοποίησή τους δεν θα καθυστερήσει για γραφειοκρατικούς λόγους.
Στο Παράρτημα του Ταμείου Ανάκαμψης για το «Produc-E Green», οι επιλέξιμες παραγωγικές δραστηριότητες θα πρέπει υποχρεωτικά να λειτουργούν τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) για καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες στον «πράσινο» κλάδο που δραστηριοποιούνται.
Η στήριξη θα λάβει τη μορφή ενός συνδυασμού κινήτρων και δανειοδοτήσεων από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Στα κίνητρα περιλαμβάνεται η απαλλαγή από το πλήρες εργατικό κόστος για κάθε υπάλληλο, κατά τη διάρκεια κατασκευής της βιομηχανικής μονάδας και την έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας μας λέει στέλεχος του ΥΠΕΝ και συνεχίζει: Μεταξύ των υπόλοιπων μορφών κινητροδότησης θα είναι και ο μειωμένος φορολογικός συντελεστής 5% για 5 κερδοφόρες οικονομικές χρήσεις, ενώ η απόσβεση των κεφαλαιουχικών δαπανών θα οριστεί στο 15%.
Οι ημερομηνίες έναρξης του προγράμματος
Ο Οδηγός πρόκειται να δημοσιευθεί από το ΥΠΕΝ έως το τέλος του Απριλίου, περιλαμβάνοντας όλες τις παραμέτρους του προγράμματος, όπως τα κριτήρια επιλεξιμότητας και το ύψος των ενισχύσεων. Την ίδια στιγμή, υπό ανάπτυξη βρίσκεται η ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας θα υποβληθούν οι αιτήσεις για υπαγωγή στο «Produc-E Green», η οποία θα ανοίξει στη συνέχεια ώστε οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές να διεκδικήσουν ενίσχυση.
Αναφορά στο πρόγραμμα είχε κάνει πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας ο οποίος είχε επισημάνει ότι αποτελεί την πρώτη πρωτοβουλία με σκοπό η Ελλάδα να αποκτήσει εγχώρια βιομηχανία παραγωγής «πράσινου» εξοπλισμού, αντί να εισάγει όλα τα προϊόντα από ξένες χώρες.
Ο μεγάλος μας στόχος, στα πλαίσια της πράσινης μετάβασης είναι η δραστηριότητα που αναπτύσσεται να δημιουργεί μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία για τη χώρα μας. Αυτό σημαίνει να δημιουργήσουμε και να στηρίξουμε τη βιομηχανική δραστηριότητα για την παραγωγή εξοπλισμού που είναι απαραίτητος για την μετάβαση. Αυτό αφορά μπαταρίες και συστήματα αποθήκευσης, είτε την κατασκευή και συναρμολόγηση ηλιακών πάνελ, αλλά και εξοπλισμό για υδρογόνο και ηλεκτροκίνηση. Τα παραπάνω θα τα στηρίξουμε μέσα από προγράμματα που θα ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα, πρόσθετα με την στρατηγική μας στα πλαίσια της απολιγνιτοποίησης, είχε σημειώσει.
Ισορροπία ανάμεσα σε αιολικά – ηλιακά
Αιολικά και φωτοβολταϊκά πιο κοντά στην ισορροπία και στο 50-50 της αγοράς, είναι το βέλτιστο σενάριο για το ΕΣΕΚ, σύμφωνα με μελέτες δύο ελληνικών πανεπιστημίων.
Οι μελέτες των ελληνικών πανεπιστημίων δείχνουν ότι η βέλτιστη λύση για τις μελλοντικές εγκαταστάσεις ΑΠΕ στη χώρα μας από πλευράς οικονομικότητας και στήριξης των επενδύσεων είναι η ισόρροπη ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών και των αιολικών.
Το νέο ΕΣΕΚ πρόκειται να δημοσιευτεί ολοκληρωμένο αφότου πρώτα γίνει η προκοινοποίηση στην Κομισιόν και καταθέσει τις πρώτες παρατηρήσεις της.
Το δήλωσε εξάλλου πρόσφατα στη Βουλή ο υπουργός ΠΕΝ, Κώστας Σκρέκας, κατά τη διάρκεια απάντησης επίκαιρων ερωτήσεων.
Όπως τόνισε ο υπουργός εξακολουθεί να ισχύει ότι η προκοινοποίηση του ΕΣΕΚ στην Ε.Ε. θα γίνει ως τα τέλη Απριλίου, όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί.
«Δεν το έχουμε βγάλει σε διαβούλευση γιατί θα πάρουμε τα πρώτα σχόλια από την Κομισιόν και μετά θα τα ενσωματώσουμε. Έχουμε αρκετό χρόνο για να καταθέσουμε το προσχέδιό του στην Κομισιόν έπειτα», σχολίασε ο κ. Σκρέκας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο ΕΣΕΚ αναμένεται με έντονο ενδιαφέρον από την ενεργειακή αγορά, καθώς παρά την αρχική του παρουσίαση τον Ιανουάριο, υπάρχει πληθώρα λεπτομερειών που απομένει να αποσαφηνιστεί σε διάφορους υποτομείς.
Επίσης, όπως ανέφερε στο ενεργειακό συνέδριο Power & Gas Forum επικαλούμενος τις δύο μελέτες ο γενικός διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ, Παναγιώτης Παπασταματίου η μονοδιάστατη ανάπτυξη είτε φωτοβολταϊκών, είτε αιολικών είναι μη βέλτιστη για την ανάπτυξη του ελληνικού συστήματος.
Τα Φ/Β, αν και φθηνότερα, απαιτούν μεγάλες χωρητικότητές αποθήκευσης για μετάθεση ενέργειας που έρχονται με αυξημένο κόστος. Από την άλλη, το επενδυτικό κόστος των Α/Π, ιδίως των υπεράκτιων, είναι αυξημένο.
Συνεπώς, εκφράζονται αμφιβολίες για το κατά πόσο το βασικό σενάριο του ΕΣΕΚ που προβλέπει αυξημένα φωτοβολταϊκά, θα οδηγήσει σε βέλτιστο όφελος για τον καταναλωτή έναντι μιας καλύτερης ισορροπίας μεταξύ φ/β και αιολικών.
Συγκεκριμένα, μελέτη του ΕΜΠ που επεξεργάστηκε τρία σενάρια, δείχνει ότι ένα μείγμα με 10 γιγαβάτ φ/β και 10,5 γιγαβάτ αιολικών οδηγεί σε μειωμένο συνολικό κόστος για το σύστημα.
Αυτό έχει επίδραση και στο επενδυτικό σκέλος, καθώς στο σενάριο αυξημένων φ/β, τα έσοδα των φ/β από την αγορά είναι εξαιρετικά μειωμένα, άρα ή θα χρειάζεται κρατική ενίσχυση ή οι πληρωμές τους θα είναι χαμηλές.
Χαρακτηριστικό είναι ότι για μια μείωση κατά 1 γιγαβάτ της ισχύος των φ/β και αύξηση 0,7 γιγαβάτ των αιολικών προκύπτει αύξηση της μεσοσταθμικής τιμής των φ/β κατά 4,5 ευρώ/MWh και μείωση της τιμής των αιολικών κατά 2 ευρώ/MWh.
Η μελέτη του Πανεπιστημίου Πειραιά επίσης δείχνει ότι ένα μείγμα με αιολικά στο 50-60% των ΑΠΕ είναι το βέλτιστο σενάριο.
Σδούκου: με σαφείς στόχους το αναθεωρημένο (και «μειωμενο») ΕΣΕΚ
«Η επόμενη πρόκληση είναι η υλοποίηση των στόχων του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ και εκεί θέλουμε σαφείς και ρεαλιστικούς στόχους» είπε πρόσφατα σε Συνέδριο η γ.γ. Ενέργειας κα Αλεξάνδρα Σδούκου.
Η κα Σδούκου αναφέρθηκε στους στόχους που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ καθώς και στην ανάγκη για την επιτάχυνση υλοποίησης των έργων και των πολιτικών για την πράσινη μετάβαση.
Ολοκληρώνοντας το τελευταίο πακέτο νομοθετικού έργου του ΥΠΕΝ με τη ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, ως προτεραιότητα, πλέον, τίθεται η ολοκλήρωση του τελικού κειμένου του ΕΣΕΚ προκειμένου να διαθέτει σαφείς και ρεαλιστικούς στόχους σημείωσε η κ. Σδούκου τονίζοντας πως η επόμενη πρόκληση είναι η υλοποίησή του.
Όπως ανέφερε, παρά το γεγονός πως η χώρα από το 2019 είχε θέσει φιλόδοξους στόχους επιδιώκοντας να είναι μία από τις χώρες που ανεβάζουν τον πήχη των φιλοδοξιών για την ενεργειακή μετάβαση, η εμπειρία των τελευταίων 3 ετών οδήγησε σε αναγκαστικές αναθεωρήσεις.
Ειδικότερα, εξήγησε πως οι διαδοχικές κρίσεις, η γεωπολιτική μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία καθώς και η ενεργειακή κρίση που ακολούθησε κατέστησαν επιβεβλημένη την αναθεώρηση του ΕΣΕΚ. «Δεν μπορούμε ως κυβέρνηση να στεκόμαστε παθητικά σε ό,τι αρχικά είχαμε πει» σημείωσε και τόνισε πως στο νέο περιβάλλον που δημιουργήθηκε υπήρξαν και νέοι κανονισμοί και στόχοι σε ευρωπαϊκό επίπεδο που απατούσαν και την επαναξιολόγηση των ελληνικών στόχων και πολιτικών για την πράσινη μετάβαση.
«Στο πλαίσιο αυτό ζητήσαμε και τρέξαμε σενάρια με τη συμβολή του κ. Κάπρου και του ΚΑΠΕ για να αναπροσαρμόσουμε το πλαίσιο που είχαμε παρουσιάσει το 2019» ανέφερε η Γενική Γραμματέας υπογραμμίζοντας πως επαναξιολογήθηκαν οι εθνικοί στόχοι σε τομείς προτεραιότητας γιατί πρέπει, όπως είπε, ως Πολιτεία να επαναπροσδιορίσουμε τι εννοούμε πλέον ως πράσινη μετάβαση και να επιταχύνουμε ακόμα περισσότερο τους ρυθμούς υλοποίησης των νέων πολιτικών προκειμένου να ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία της χώρας.
Στο συνολικό ΕΣΕΚ όμως …αναμένεται «μείωση στόχων»
Σημειώνεται πως έως σήμερα δεν έχει δημοσιευθεί το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ αλλά μόνο μία παρουσίαση με στόχο να «σταλεί το μήνυμα» μέσω του σεναρίου που παρουσιάστηκε για τον οδικό χάρτη της πράσινης μετάβασης.
Στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, μειώνεται ο στόχος για την ανάπτυξη των χερσαίων αιολικών και παράλληλα τίθεται υπερφιλόδοξος στόχος για τα υπεράκτια.
Προβλέπεται επίσης σημαντική μείωση στην κατανάλωση του φυσικού αερίου και φιλόδοξοι στόχοι για την ανάπτυξη της αγοράς αποθήκευσης πράσινης ενέργειας.
Στόχος είναι το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ να προβλέπει τις απαραίτητες πολιτικές που μπορούν να υλοποιηθούν.
«Προσωπικά, δε θέλω υπερφιλόδοξους στόχους που θα αποδειχθεί το 2030 ότι δεν μπορούσαν να υλοποιηθούν» είπε η κα Σδούκου ξεκαθαρίζοντας πως ό,τι αναφέρεται στο ΕΣΕΚ πρέπει να είναι απολύτως ρεαλιστικό.
Σημείωσε, δε, πως «στο πλαίσιο αυτό είναι προϋπόθεση και αναγκαιότητα η διαβούλευση με την αγορά και τους ειδικούς» ενώ σχολίασε πως θα ήθελε περισσότερο χρόνο στη διαδικασία αυτή. «Τίποτε δε γράφεται σε πλάκες, είμαστε εδώ για να συζητήσουμε» υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
