Δεκτό έγινε από την υπουργό Πολιτισμού της Πολωνίας, Χάνα Ρομπλέφσκα, το αίτημα που διατύπωσε η Ελληνίδα ομόλογός της, Λίνα Μενδώνη, για την επιστροφή στο Εβραϊκό Μουσείο της Αθήνας 76 ελληνοεβραϊκών κειμηλίων.
Η Πολωνή υπουργός αναγνώρισε τη σημασία της επιστροφής των πολιτιστικών θησαυρών στον τόπο προέλευσής τους, ως πράξη ιστορικής και πολιτιστικής δικαιοσύνης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, στόχος είναι η επιστροφή των κειμηλίων να ολοκληρωθεί εντός του 2025.
Τα θρησκευτικά εβραϊκά κειμήλια, τα οποία φυλάσσονται σήμερα στο Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο Βαρσοβίας, είχαν βρεθεί στην Κάτω Σιλεσία.
Τις ενέργειες για την τεκμηρίωση των λατρευτικών κειμηλίων, οι οποίες νομιμοποιούν την επιστροφή τους στην Ελλάδα – τόσο αυτές που έχουν ήδη ολοκληρωθεί όσο και εκείνες που βρίσκονται σε εξέλιξη –παρουσίασαν στις δύο Υπουργούς ο Διευθυντής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Πολωνίας Piotr Rypson και η Διευθύντρια του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος Ζανέτ Μπαττίνου.
Θέτοντας το θέμα της επιστροφής των κειμιλίων η Λίνα Μενδώνη,ανέφερε «αναγνωρίζουμε τις γραφειοκρατικές δυσκολίες που απαιτούνται, στη διαδικασία των επαναπατρισμών. Όμως είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα και την ελληνική εβραϊκή κοινότητα τα κειμήλια αυτά να επιστρέψουν στον τόπο τους. Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης είναι χρέος μας απέναντι στις εβραϊκές ελληνικές κοινότητες, στους συγγενείς εκείνων που δολοφονήθηκαν στα κρεματόρια, αλλά και απέναντι στις μελλοντικές γενιές. Γνωρίζω ότι και η δική σας πλευρά έχει την ίδια προσέγγιση».
Η Λίνα Μενδώνη ανέπτυξε, επίσης, τις δυνατότητες των ανταλλαγών και της συνεργασίας σε θέματα κινηματογραφίας, ανταλλαγής εκθέσεων σύγχρονης τέχνης και χειροτεχνίας για τα οποία η Πολωνή Υπουργός δήλωσε εξαιρετικά πρόθυμη.
Ναι από την Πολωνία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα
Η συνάντηση της κυρίας Μενδώνη με την ομόλογό της από την Πολωνία έγινε στη Βαρσοβία πριν το Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Λίνα Μενδώνη, εξέφρασε την ικανοποίησή της για το θετικό και συναδελφικό κλίμα συνεργασίας που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στις δύο χώρες το οποίο ευνοεί την περαιτέρω σύσφιξη των πολιτιστικών σχέσεων.
Εστιάζοντας στο ζήτημα των επαναπατρισμών των παρανόμως εξαχθέντων πολιτιστικών αγαθών, η Υπουργός Πολιτισμού έθεσε το εθνικό αίτημα της Ελλάδας για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, ευχαριστώντας την Πολωνή ομόλογό της «για τη σταθερή στήριξη της πολωνικής κυβέρνησης στο ελληνικό αίτημα, όπως εκφράστηκε και από τον Πρωθυπουργό σας Ντόναλντ Τουσκ, στη συνάντησή του με τον Πρωθυπουργό μας Κυριάκο Μητσοτάκη, ένα χρόνο πριν, εδώ στη Βαρσοβία».
Η Hanna Wróblewska επανέλαβε εμφατικά τη στήριξη της πολωνικής κυβέρνησης στο ελληνικό αίτημα για την οριστική επανένωση των Παρθενωνείων Γλυπτών, στην Αθήνα.
Στο πλαίσιο του προγράμματός της, η Υπουργός Πολιτισμού επισκέφθηκε το Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο, όπου ξεναγήθηκε από τον Διευθυντή του Ινστιτούτου Dr Michal Trębacz στο αρχείο του Emanuel Ringelblum. Στο Ινστιτούτο είχε την ευκαιρία να δει κάποια από τα 76 ελληνοεβραϊκά κειμήλια. Ακολούθως, η Λίνα Μενδώνη συναντήθηκε με την Διευθύντρια του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Βαρσοβίας Joanna Mytkowska, η οποία εξέφρασε τον θαυμασμό και την επιθυμία της για συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας.
Την Υπουργό Πολιτισμού στις συναντήσεις της συνόδευαν η Πρέσβης της Ελλάδας στην Πολωνία Νίκη Καμπά, ο Διευθυντής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού Γιώργος Καλαμαντής, η Διευθύντρια του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος Ζανέτ Μπαττίνου και υπηρεσιακοί παράγοντες του ΥΠΠΟ.
