Ο νέος εκλογικός νόμος για την Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτέλεσε ένα από τα βασικά ζητούμενα στη σημερινή ατζέντα του υπουργικού συμβουλίου, προκειμένου να διορθωθούν αρρυθμίες στο υφιστάμενο σύστημα ανάδειξης των αιρετών, αλλά κυρίως να θεραπευθούν οριστικά ζητήματα «ακυβερνησίας» των δήμων. Με δεδομένη, μάλιστα, την πρόσφατη εμπειρία των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2019, οπότε και διαπιστώθηκαν μεγάλα προβλήματα στην εκλογή δημοτικών και περιφερειακών Αρχών -με αιχμή του δόρατος την εξασφάλιση της πλειοψηφίας στα συμβούλια- με το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιλύεται μια σειρά ανάλογων ζητημάτων που έχουν προκύψει μετά την εφαρμογή του νόμου της λεγόμενης «απλής αναλογικής» («Κλεισθένης»).

Τα προβλήματα αυτά αναμένεται να λυθούν με κινήσεις – κλειδιά, δηλαδή εξασφαλίζοντας την πλειοψηφία του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη στην οικονομική επιτροπή και στην επιτροπή ποιότητας ζωής. Παράλληλα, μεταφέρθηκε σειρά κρίσιμων αρμοδιοτήτων στις επιτροπές του Δήμου και της Περιφέρειας, ενώ απαλείφθηκε ο κίνδυνος οι Ο.Τ.Α. Α’ και Β’ Βαθμού να μείνουν χωρίς τεχνικό πρόγραμμα και χωρίς προϋπολογισμό με σοβαρές επιπτώσεις στη καθημερινή λειτουργία τους.

Το νέο νομοσχέδιο θα εφαρμοστεί στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023 και οι κυριότερες αλλαγές που θα επιφέρει είναι οι εξής:

Επαναφέρεται η 5ετής θητεία για τους Δημάρχους και Περιφερειάρχες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο του 2023.

Μειώνεται οριακά ο αριθμός των μελών του Δημοτικού και του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται στο 43%, 1% μεγαλύτερο από αυτό που ίσχυσε στις εκλογές του 2006.

-Εξασφαλίζεται κατά κανόνα τουλάχιστον η εκλογή των 3/5 των μελών του Συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.

-Τίθεται όριο 3% για τη εκλογή Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβούλου, το οποίο είναι ευθυγραμμισμένο με το ισχύον στις βουλευτικές εκλογές.

-Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των «κοινοτικών Αρχών» η οποία δημιούργησε έναν de facto τρίτο βαθμό αυτοδιοίκησης παρά τη ρητή πρόβλεψη του Συντάγματος.

-Εναρμονίζεται η πλειοψηφία του Δημάρχου στα Συμβούλια Δημοτικών Κοινοτήτων με πληθυσμό μεγαλύτερο των 500 κατοίκων.

-Σε μικρότερες Δημοτικές Κοινότητες ο εκπρόσωπός τους εκλέγεται από ενιαία λίστα υποψηφίων και εκτός συνδυασμών.

-Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 30η Ιουνίου για την κατάρτιση των συνδυασμών, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και να είναι εγκαίρως γνωστοί στο εκλογικό Σώμα οι υποψήφιοι.