Ένταση φέρνει η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων στις σχέσεις τραπεζιτών με τον υπουργό Οικονομικών κ. Σταϊκούρα, και διαφωνίες τραπεζών και servicers με την Τράπεζα της Ελλάδος για το ύψος των κορωνοδανείων. Και την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκφράζει την ανησυχία της ότι θα «σκάσουν» επιχειρήσεις μόλις αρθούν τα μέτρα στήριξης.

«Η αύξηση του ποσοστού των χρεοκοπιών σε επίπεδα προ της πανδημίας δεν θα πρέπει να αποκλείεται, ιδιαίτερα σε ορισμένες χώρες της Ευρωζώνης», χώρες που βασίζονται κυρίως στο κομμάτι των υπηρεσιών, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκίντος, και ακόμα υπογράμμισε ότι «ο χρηματοδοτικός κίνδυνος παραμένει μεγάλος και μοιράζεται ανισομερώς».

Η ΕΚΤ στην τελευταία έκθεση σταθερότητας δεν κρύβει την ανησυχία της για την κατάσταση που θα διαμορφωθεί όταν λήξουν όλα τα μέτρα στήριξης και πόσα θα είναι τα «κανόνια» στην ευρωπαϊκή αγορά.

Ανάλογη ανησυχία έχει εκφράσει επανειλημμένα και η Τράπεζα της Ελλάδος, που υπολογίζει ότι τα κορωνοδάνεια θα είναι της τάξης των 8-10 δισ. ευρώ.

Όμως με αυτόν τον «λογαριασμό» δεν συμφωνούν οι τράπεζες και οι servicers. Σύμφωνα με τους δικούς τους υπολογισμούς τα «κόκκινα» δάνεια δεν θα ξεπεράσουν τα 4,5 με 5 δισ. ευρώ.

Μακάρι να έχουν δίκιο οι τράπεζες

Αυτή η διαφωνία «κρατάει» μήνες τώρα, «ελπίζουμε να έχουν δίκιο οι τράπεζες και εμείς άδικο», είπε χαρακτηριστικά προ ημερών μιλώντας στο NPL Management Summit ο κ. Ηλίας Πλασκοβίτης, ειδικός σύμβουλος του διοικητή της ΤτΕ για τα «κόκκινα» δάνεια.

Επανέλαβε την εκτίμηση της ΤτΕ ότι τα νέα «κόκκινα» θα κυμανθούν ανάμεσα στα 8 με 10 δισ. ευρώ, και μάλιστα ανέφερε ότι η εικόνα θα είναι ξεκάθαρη όταν αρθούν όλα τα μέτρα στήριξης, διότι μέχρι το τέλος του χρόνου είναι σε ισχύ τα προγράμματα επιδότησης επιτοκίου «Γέφυρα Ι και ΙΙ» για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η διαφορά στους υπολογισμούς για τα νέα «κόκκινα». Οι τραπεζίτες αναφέρονται στη συμπεριφορά των δανείων που βγήκαν από τις αναστολές πληρωμών δόσεων –που εφαρμόστηκαν με το ξέσπασμα της πανδημίας–, τα γνωστά moratoria.

Η ΤτΕ περιλαμβάνει στον «λογαριασμό» της και τα δάνεια που βρίσκονται σήμερα σε πρόγραμμα επιδότησης δόσεων και θα «κοκκινίσουν» όταν παύσει η ισχύς του μέτρου.

Ανησυχία, όμως, υπάρχει και στο υπουργείο Οικονομικών, ακριβώς για τη συμπεριφορά των δανείων –κυρίως των επιχειρηματικών– όταν λήξουν τα προγράμματα επιδότησης δόσεων.

Μάλιστα μέχρι το τέλος του μήνα πρόκειται να έρθει προς ψήφιση στη Βουλή νέο πλαίσιο, που υποχρεώνει τις τράπεζες ακόμα και σε «κούρεμα» όχι μόνο τόκων αλλά και κεφαλαίου, και ακόμα οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν επιτόκια και να αυξήσουν τον χρόνο αποπληρωμής.

Για τις ρυθμίσεις αυτές η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει δώσει την έγκρισή της. Όμως το θέμα δημιούργησε διαμάχη ανάμεσα στους τραπεζίτες και τον υπουργό κ. Σταϊκούρα, με τους πρώτους να τον κατηγορούν ότι δεν τους είχε ενημερώσει για τα «κουρέματα».

Την ίδια ώρα οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων συμμερίζονται απόλυτα την ανησυχία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και εκφράζουν τον φόβο ότι η 1 στις 3 μικρομεσαίες επιχειρήσεις κινδυνεύει να χρεοκοπήσει μετά την πανδημία, καθώς οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία.

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι το νέο πλαίσιο του υπουργείου Οικονομικών θα δώσει ανάσα σε αρκετές επιχειρήσεις ώστε να προχωρήσουν στην επόμενη μέρα και κυρίως θα ανακόψει νέο «τσουνάμι» απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, κυρίως σε τομείς που έχουν υπέρμετρα πληγεί από την πανδημία, όπως ο τουρισμός και η εστίαση, μετά την σταδιακή άρση του lockdown και του ανοίγματος της αγοράς.

Τα «αναχώματα» για να περιοριστούν νέα «κόκκινα» δάνεια

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στη διάθεση τους τράπεζες και servicers, σε μορατόρια μπήκαν 400.000 δάνεια, ύψους 28 δισ. ευρώ. Τα «αναχώματα» για να περιοριστεί η δημιουργία νέων «κόκκινων» δανείων μετά τη λήξη των αναστολών πληρωμής, είναι:

– Τα επιδοτούμενα προγράμματα «Γέφυρα». Όπως έχει γίνει γνωστό, στο «Γέφυρα Ι» για ιδιώτες εντάχθηκαν πάνω από 100.000 δανειολήπτες, με την περίμετρο των δανείων να διαμορφώνονται πάνω από τα 7 δισ. ευρώ. Και στο «Γέφυρα ΙΙ» αναμένεται να ενταχθούν περίπου 40.000, με περίμετρο δανείων 7- 8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα επιλέξιμα δάνεια θα ανέλθουν στα 5 δισ. ευρώ.

– Τα προγράμματα σταδιακής επαναφοράς, οι λύσεις δηλαδή step-up οι οποίες προσφέρουν μειωμένη δόση κατά 50% για περίοδο έως 12 μήνες (και κάποια προσφέρουν για επιπλέον 6 μήνες μείωση δόσης κατά 25%).

Τα στοιχεία των τραπεζών δείχνουν ότι το 50% – 55% των δανειοληπτών που εντάχθηκαν σε moratoria έχουν επιστρέψει στην καταβολή της πλήρους δόσης. Δηλαδή 200.000 δανειολήπτες πληρώνουν όπως πριν από την πανδημία.

Το θέμα προκύπτει με τους υπόλοιπους, καθώς 60.000 δανειολήπτες (ποσοστό 15%) έχουν μπει σε πρόγραμμα step-up, άλλες 60.000 δανειολήπτες κάνουν χρήση του επιδοτούμενου προγράμματος «Γέφυρα», και απομένουν 80.000 δανειολήπτες οι οποίοι μετά τα moratoria οδεύουν προς το «κόκκινο».