Στη φορολόγηση των κερδών των ενεργειακών ομίλων λόγω των έκτακτων συνθηκών της Ουκρανικής κρίσης, ετοιμάζεται να προχωρήσει η κυβέρνηση, όπως ανακοίνωσε από την βουλή ο Πρωθυπουργός. Στόχος είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις να συνδράμουν στην πολιτική στήριξης της ελληνικής κοινωνίας λόγω της ενεργειακής κρίσης και να επιστρέψουν τα κέρδη που αποκόμισαν λόγω της εκτίναξης των τιμών στην αγορά.

Το σχέδιο για το οποίο έχει ανάψει «πράσινο φως» και η Κομισιόν προτρέποντας τα κράτη –μέλη να εφαρμόσουν ως μέτρο ανακούφισης των καταναλωτών και θα παρουσιαστεί αύριο στην Σύνοδο Κορυφής, μελετάται εντατικά το τελευταίο διάστημα από το Μέγαρο Μαξίμου σε συνεργασία με την ρυθμιστική αρχή ενέργειας (ΡΑΕ).

Πρόκειται για ένα είδος έκτακτης εισφοράς σε όλες τις τεχνολογίες που παράγουν ενέργεια (λιγνίτες, φυσικό αέριο και υδροηλεκτρικά), το οποίο θα υπολογιστεί από την ΡΑΕ με βάση ένα εύλογο περιθώριο κέρδος που έχει η κάθε μονάδα.

Τα λεγόμενα και ως «ουρανοκατέβατα» κέρδη διαμορφώνονται από τις τιμές χονδρεμπορικής στο χρηματιστήριο ενέργειας και τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου.

Σύμφωνα μάλιστα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κέρδη έως και 200 δισ. ευρώ στην Ε.Ε. φέτος από την παραγωγή ενέργειας με φυσικό αέριο, άνθρακα, πυρηνική ενέργεια, υδροηλεκτρική και άλλες ανανεώσιμες πηγές.

Τι ισχύει με τις ΑΠΕ

Σήμερα, το μέτρο της «φορολόγησης» κερδών υιοθετούν στη χώρα μας οι ΑΠΕ, οι οποίες αμείβονται με εγγυημένη τιμή βάσει των μακροχρόνιων συμβάσεων που έχουν συνάψει (feeding in tariff) και δημιουργούν τα πλεονάσματα του ειδικού λογαριασμού (ΕΛΑΠΕ), με τα οποία επιδοτούνται οι λογαριασμοί από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.

Ουσιαστικά επειδή οι ΑΠΕ παράγουν και αμείβονται πολύ φθηνότερα από την τιμή που διαμορφώνεται από τους σταθμούς ορυκτών καύσιμων στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, δημιουργούν αυτό το σημαντικό οικονομικό πλεόνασμα που επιστρέφουν στην αγορά.

Τον Οκτώβριο του 2021, τελευταίος μήνας για τον οποίο έχουν δημοσιευθεί στοιχεία, αυτό το πλεόνασμα ήταν 114 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται ότι έως τώρα έχει ξεπεράσει συνολικά τα 800 εκατ. ευρώ. Αν και μένει να διευκρινιστεί το πλαίσιο της φορολόγησης των κερδών, εκτιμάται ότι για τους λόγους αυτούς οι μονάδες ηλιακής και αιολικής ενέργειας δεν θα μπουν κάτω από την ομπρέλα της έκτακτης εισφοράς.

Αντίστοιχα, η ΔΕΗ για τις λιγνιτικές της μονάδες έχει υποστηρίξει ότι η διαφορά μεταξύ του μεταβλητού κόστους μιας μονάδας της και της οριακής τιμής συστήματος, επιστρέφει στην αγορά μέσω της πολιτικής των επιδοτήσεων και των εκπτώσεων στους καταναλωτές. Για τον λόγο αυτό η Επιχείρηση έχει ανακοινώσει ότι για το 2021 δεν θα εμφανίσει κέρδη.