Η Αθήνα πήρε την πρωτοβουλία σε επίπεδο ΕΕ για να μην πληρώσουν οι καταναλωτές της Ευρώπης (και φυσικά της Ελλάδας) όλες τις –πολύ μεγάλες- αυξήσεις που έρχονται στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, πρωτοβουλία που είχε προαναγγελθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο πλαίσιο της συνόδου EUMED 9 στην Αθήνα.

Το «Πακέτο των τριών μεσογειακών χωρών»

Η ελληνική πρόταση, με την υποστήριξη Ιταλίας και Ισπανίας έπειτα από συνεννοήσεις των τριών μερών, έχει ήδη παρουσιαστεί στους υπουργούς Ενέργειας, ενώ ο ΥΠΕΝ Κ. Σκρέκας απέστειλε επιστολή τόσο στον αντιπρόεδρο της ΕΕ αρμόδιο για την Πράσινη Συμφωνία Φ. Τίμερμανς όσο και στην Επίτροπο Ενέργειας Κ. Σίμπσον.

Η Ελλάδα είναι, μαζί με την Ισπανία και την Ιταλία, οι χώρες του Μεσογειακού τόξου που απαίτησαν ενεργοποίηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να μειωθούν κατά το δυνατόν οι δυσμενείς επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, ενόψει και του χειμώνα που αναμένεται να επιδεινώσει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Το «ελληνικό πακέτο» προβλέπει την οργάνωση και λειτουργία μέσα στον Οκτώβριο, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αντιστάθμισης (ΕΜΑ-temporary hedging mechanism) και είναι αντίστοιχο («πανομοιότυπο» μας λένε από το ΥΠΕΝ) με το πακέτο ελάφρυνσης των νοικοκυριών που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση χρηματοδοτώντας την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος από τα έσοδα των δημοπρασιών C02, μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.

Για να καλυφθεί η χρηματοδότηση την περίοδο Οκτωβρίου 2021-Μαίου 2022 χρειάζονται περίπου 8 δισεκατομμύρια ευρώ. Η κατανομή των ποσών στα επιμέρους κράτη μέλη προβλέπεται να υπολογιστεί λαμβάνοντας υπόψη την κατανάλωση ρεύματος και θέρμανσης αλλά και το ΑΕΠ των κρατών μελών.

Ο ΕΜΑ θα βάλει χρήματα στο ταμείο του με τη μέθοδο των «μελλοντικών δικαιωμάτων» από το σύστημα εμπορίας ρύπων, μέσω ειδικών έκτακτων δημοπρασιών πρόσθετων ποσοτήτων δικαιωμάτων ή μέσω προεξόφλησης μελλοντικών εσόδων που θα προκύψουν από το σύστημα εμπορίας ρύπων. Η συνολική εισήγηση αναφέρει ότι θα υπάρξουν πλειστηριασμοί πρόσθετων δικαιωμάτων εκπομπής CO2 που υπό φυσιολογικές συνθήκες (και εδώ είναι το «κλειδί» της χρηματοδότησης) θα ήταν διαθέσιμα τα επόμενα χρόνια. Με αυτόν τον τρόπο οι εταιρείες και ειδικά οι βιομηχανίες θα μπορέσουν να αγοράσουν αρκετά μελλοντικά δικαιώματα για να αντισταθμίσουν πλήρως την μεγάλη αύξηση στις τιμές.

Το συγκεκριμένο πακέτο εμφάνισε αναλυτικά ο κ. Σκρέκας στο άτυπο Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας στη Λουμπλιάνα.

Επίσης η «ελληνική εισήγηση» προβλέπει ότι το Ταμείο μέσω της δημιουργίας του μηχανισμού αντιστάθμισης θα παρεμβαίνει σε περιπτώσεις ακραίας αύξησης των τιμών. Επειδή πρόκειται για εργαλείο αντιστάθμισης, στο πλαίσιο του μηχανισμού υπάρχει πρόβλεψη για επιστροφή των κεφαλαίων σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και όταν θα έχουν υποχωρήσει πάλι οι τιμές.

Ετοιμασίες για τις εγχώριες εκπτώσεις

«Η ΔΕΗ είναι σήμερα που μιλάμε έτοιμη τεχνικά και οικονομικά να περάσει στους λογαριασμούς ρεύματος των πελατών της την επιδότηση της πολιτείας, ενώ από την 1η Οκτωβρίου, θα προχωρήσει σε επιπλέον εκπτώσεις προκειμένου να ωφεληθούν οι καταναλωτές» μας λέει οικονομικό στέλεχος της επιχείρησης.

Την ίδια στιγμή και οι ανεξάρτητοι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας ολοκληρώνουν την προσαρμογή των πληροφοριακών συστημάτων τους ώστε στους ηλεκτρονικούς και τους έντυπους λογαριασμούς να βγαίνει αυτόματα η επιδότηση της πολιτείας αλλά και οι εκπτώσεις που θα κάνει ο κάθε παίκτης ξεχωριστά και για τις οποίες σήμερα δεν μιλά κανείς ανοιχτά ώστε να αιφνιδιάσουν τους ανταγωνιστές τους.

Η ενίσχυση των 9 ευρώ θα έχει αναδρομική ισχύ από την 1η Σεπτεμβρίου, ενώ οι ιδιώτες πάροχοι «γράφουν και σβήνουν» τις επιπλέον εκπτώσεις που θα κάνουν. «Στα σίγουρα θα υπάρξει όξυνση του ανταγωνισμού και όχι παρασκηνιακές συνεννοήσεις αφού θέλουμε να συγκρατήσουμε το πελατολόγιο ή και να πάρουμε κομμάτι από ανταγωνιστές» μας λέει διευθύνων σύμβουλος ιδιώτη παρόχου.

Εν τω μεταξύ την άλλη εβδομάδα μάλλον, θα κατατεθεί στη Βουλή και το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ με τις διατάξεις που θα προβλέπουν τη σύσταση του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Στο ΤΕΜ θα συγκεντρώνονται οι πόροι από τα έσοδα των δημοπρασιών ρύπων και από εκεί θα διατεθούν τα ποσά για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος μέχρι και το τέλος του χρόνου.

Το ΤΕΜ θα ξεκινήσει με 200 εκ. ευρώ προκειμένου προκειμένου να ανακουφίσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις από την επερχόμενη καταιγίδα αυξήσεων.