Το μεγαλύτερο πακέτο μαζικών αποζημιώσεων και ευρείας ανασυγκρότησης -των τελευταίων δεκαετιών τουλάχιστον- απειλεί να τινάξει στον αέρα όχι μόνο τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους (που έχει ήδη αναθεωρηθεί δύο φορές και το αποθεματικό εκτάκτου ανάγκης έχει ήδη δαπανηθεί για μέτρα κατά της ακρίβειας) αλλά και του επόμενου που ακόμα καταρτίζεται και θα δημοσιοποιηθεί σε 20 ημέρες από σήμερα.
Ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης πολιτών και επιχειρήσεων που πλήττονται από φυσικές καταστροφές που στήθηκε προ διετίας μόλις λόγω της κακοκαιρίας «Ιανός» ωχριά μπροστά στο μέγεθος και την έκταση της συμφοράς, καθώς έπληξε και αστικές αλλά και παραγωγικές περιοχές. Το κόστος των αποζημιώσεων μπορεί να αποδειχθεί διπλό ή και τριπλό από το περίπου 1 δισ. ευρώ που «κόστισε» ο «Ιανός». Και όσο οι στάθμες των υδάτων και των ποταμών στη Θεσσαλία δεν πέφτουν, τόσο ανεβαίνει η αγωνία (και ο λογαριασμός) για τις καταστροφές και τις απώλειες που θα αφήσει πίσω της η πρωτοφανής πλημμύρα!
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η οικονομική αποτίμηση των έκτακτων μέτρων στήριξης (άμεσων αλλά και μονίμων που θα ληφθούν) μπορεί και να ξεπεράσουν τα 7 δισ. ευρώ ή το 3,5% του ΑΕΠ της χώρας! Και αυτά ίσως είναι απλώς τα ελάχιστα αναγκαία, εν σχέσει με τις ζωές που χάθηκαν και την οικονομική δραστηριότητα που νέκρωσε, λόγω καταστροφής βασικών υποδομών κλπ.
Με το σκεπτικό αυτό, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε χθες δράσεις σε τρία μέτωπα:
- Άμεσες αποζημιώσεις με διαδικασίες εξπρές στους πλημμυροπαθείς (οικογένειες, αγρότες και επιχειρήσεις), ανάλογες ή και ταχύτερες από εκείνες που στήθηκαν για τις ανάγκες αντιμετώπισης των επιπτώσεων του «Ιανού». Από σήμερα ανοίγει ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής, ενώ το σχέδιο βοήθειας θα εξελίσσεται μέσα στην εβδομάδα και λεπτομέρειες θα γίνονται γνωστές μέχρι και το ερχόμενο σαββατοκύριακο που θα ανέβει στη Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός. Μοιραία οι πλημμύρες «έπνιξαν» και κάθε άλλο σχέδιο εξαγγελιών οικονομικών παροχών για φέτος, καθώς η ομιλία του αναμένεται να περιοριστεί πλέον σε μεταρρυθμίσεις, μέτρα Πρόνοιας, έργα ανασυγκρότησης και μηχανισμούς πρόληψης από καταστροφών.
- Ευρωπαϊκή αρωγή και ειδικό οικονομικό πρόγραμμα βοήθειας, όχι μόνο για τις ανάγκες μετάβασης προς μια πιο «πράσινη» οικονομία λόγω της κλιματικής κρίσεως, αλλά και άμεση αντιμετώπιση «εδώ και τώρα» των εκτάκτων αναγκών που ανακύπτουν με εντονότατο και δραματικό τρόπο, στην Ελλάδα αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη.
- Αλλαγή και αναμόρφωση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων κλπ) για την ταχεία ανασυγκρότηση του επιχειρηματικού, παραγωγικού, αγροτικού, ζωϊκού κεφαλαίου της χώρας που χάθηκε ή επλήγη βαριά από τις καταστροφικές νεροποντές.
Όλα τα παραπάνω θα ήταν ακόμα πιο δύσκολα, αν η χώρα δεν είχε κατακτήσει –σε όρους αγοράς αλλά και τυπικά πλέον από την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου- την επενδυτική βαθμίδα. Και αυτό γιατί οι έκτακτες ενισχύσεις μπορεί να χρειαστούν και έκτακτες χρηματοδοτήσεις από τις αγορές, παρότι η Ελλάδα είχε ήδη καλύψει τις δανειακές της ανάγκες ως το καλοκαίρι.