Το σοκ της προηγούμενης εβδομάδας στα διεθνή χρηματιστήρια και ειδικά σε ΗΠΑ, Ιαπωνία και Ευρώπη έχει φέρει ξανά για τα καλά στο προσκήνιο τη νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες βλέπουν να διαμορφώνονται νέα δεδομένα και προκλήσεις στο έργο τους.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ πιέζεται να μειώσει πιο επιθετικά, αλλά με οικονομολόγους να προειδοποιούν ταυτόχρονα ότι αυτό θα μπορούσε ένα γίνει στις προγραμματισμένες της συνεδριάσεις και όχι εκτάκτως.
Μια έκτακτη μείωση, λένε, θα έδινε λάθος σήμα πως η FED υποχωρεί στις ορέξεις των αγορών.
Στο προσκήνιο έρχεται ξανά και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τις προσδοκίες για περισσότερες μειώσεις να αυξάνονται ξανά. Στην Ιαπωνία η κεντρική τράπεζα έκανε στροφή 180 μοιρών στην πολιτική της βάζοντας πάγο σε τυχόν νέες αυξήσεις επιτοκίων Στην κεντρική τράπεζα της Ελβετίας η οποία έχει δώσει σήμα για νέες μειώσεις επιτοκίων επικρατεί προβληματισμός για το πρόσφατο ράλι του φράγκου σε υψηλά δεκαετίας.
Η επενδυτική τράπεζα Berenberg μετά τις εξελίξεις στις αγορές αλλά και με βάση στοιχεία από την πορεία των μεγαλύτερων οικονομιών στον κόσμο, προχώρησε σε αναθεωρήσεις των προβλέψεών της για ανάπτυξη και επιτόκια σε ΗΠΑ και Ευρώπη, τις οποίες παρουσιάζει σήμερα ο Οικονομικός Ταχυδρόμος.
Πού θα φτάσει ανάπτυξη και επιτόκια στις ΗΠΑ
Για τις ΗΠΑ η τράπεζα προέβλεπε τριμηνιαία ανάπτυξη σε ετήσια βάση της τάξης του 1,8% για το πρώτο μισό του 2024 και για το πρώτο τρίμηνο του 2025. Για τις περιόδους μετά τα διαστήματα αυτά προέβλεπε ανάπτυξη 1,9% σε τριμηνιαία βάση.
Μετά την ανακοίνωση-έκπληξη των ΗΠΑ για αύξηση 2,8% της ανάπτυξης το δεύτερο τρίμηνο αντί για 1,9% που ήταν οι προβλέψεις Ιουλίου, η Berenberg αναθεωρεί τις προβλέψεις για ανάπτυξη το δεύτερο εξάμηνο του 2024 σε 1,2%. Για το πρώτο τρίμηνο του 2025 η ανάπτυξη προβλέπεται να φτάσει το 1,4% και το δεύτερο τρίμηνο του ίδιου έτους το 1,6%.
«Ένας χαμηλότερος ρυθμός τριμηνιαίας ανάπτυξης μέχρι τα μέσα του 2025 πιθανότατα θα δώσει κίνητρο στη FED να χαλαρώσει ελαφρά πιο επιθετικά τη νομισματική πολιτική.
Πλέον περιμένουμε τρεις, αντί για δύο, μειώσεις για το υπόλοιπο του 2024 της τάξης των 25 μονάδων βάσης, αρχίζοντας από τις 18 Σεπτεμβρίου», αναφέρουν αντίστοιχα οι Holger Schmieding, Felix Schmidt και Salomon Fiedler, επικεφαλής οικονομολόγος, senior οικονομολόγος και οικονομολόγος της Berenberg.
Για το 2025 οι μέχρι τώρα προβλέψεις αυτές παραμένουν αμετάβλητες κάνοντας λόγο για άλλες δύο μειώσεις. Πλέον οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μείωση των επιτοκίων από τη FED μέχρι τα μέσα του 2025 στο 4,0% με 4,25% από 5,25% με 5,50% που είναι τα επιτόκια αυτά σήμερα. Οι προηγούμενες προβλέψεις έκαναν λόγο για μείωση των επιτοκίων στο 4,25% με 4,50%.
Νέες προβλέψεις για ανάπτυξη και επιτόκια στην Ευρωζώνη
Για την Ευρώπη οι προβλέψεις κάνουν λόγο για ανάπτυξη 0,4% από τρίμηνο σε τρίμηνο από το τρίτο τρίμηνο του 2024 και μετά, μετά από ανάπτυξη 0,2% το δεύτερο φετινό τρίμηνο. Πλέον αναθεωρούνται προς τα κάτω οι προσδοκίες για το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του 2024 σε 0,3% σε τριμηνιαία βάση.
Του χρόνου η αύξηση αυτή αναμένεται να διαμορφωθεί σε 0,4% σε τριμηνιαία βάση. «Αν και οι οικονομίες της νότιας Ευρώπης εξακολουθούν να επεκτείνονται σε εύρωστη βάση, οι αλλγές στην Ευρωζώνη (στις προβλέψεις) αντικατοπτρίζουν υποβάθμιση των προοπτικών ανάπτυξης για τη Γερμανία που εξαρτάται από εξαγωγές», σημειώνεται.
Η Γερμανία προβλέπεται ότι θα καταγράψει ανάπτυξη 0,1% σε τριμηνιαία βάση το τρίτο τρίμηνο του 2024 και κατά 0,2% τα επόμενα δύο τρίμηνα. Η ανάπτυξη αυτή αναμένεται να φτάσει το 0,3% σε τριμηνιαία βάση από το δεύτερο τρίμηνο του 2025 και μετά».
Αυτή η χαμηλότερη ανάπτυξη αναμένεται να κάνει την ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια λίγο περισσότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις. Μέχρι τώρα αναμενόταν μείωση 25 μονάδων βάσης στις 12 Σεπτεμβρίου και άλλες δύο τέτοιες κινήσεις στις αρχές του 2025. Πλέον αναμένεται μια έξτρα μείωση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης και το Δεκέμβριο του 2024.
Πλέον οι προβλέψεις της Berenberg κάνουν λόγο για μείωση του βασικού επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων από την ΕΚΤ στο 2,75% από 3,75% σήμερα. Η προηγούμενη πρόβλεψη έκανε λόγο για μείωση στο 3,0%.
Οι προκλήσεις της Ιαπωνίας
Μεγάλη πρόκληση έχει στα χέρια της και η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας η οποία έδωσε σήμα ότι αναστέλλει σχέδια για νέες αυξήσεις των επιτοκίων μέχρι να ομαλοποιηθούν οι αγορές.
Σημαντικός ρόλο για τις αναταραχές στις διεθνείς κεφαλαιαγορές διαδραμάτισε και η στρατηγική δανεισμού με χαμηλά επιτόκια για τη χρηματοδότηση αγορών σε περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης απόδοσης αλλού.
Στα πλαίσια αυτά οι αποκαλούμενες συναλλαγές μεταφοράς γεν (carry trades) – δανεισμός με χαμηλά επιτόκια στην Ιαπωνία για τη χρηματοδότηση αγορών περιουσιακών στοιχείων υψηλότερης απόδοσης αλλού – ήταν από τις πιο δημοφιλείς.
Οι συναλλαγές αυτές μειώθηκαν κατακόρυφα την περασμένη εβδομάδα, καθώς η αστάθεια της παγκόσμιας αγοράς εκτινάχθηκε εν μέσω φόβων για ραγδαίες μειώσεις των επιτοκίων της FED και μετά τη μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων της Τράπεζας της Ιαπωνίας.
Το ελβετικό φράγκο
Με προσοχή παρακολουθεί επίσης τις εξελίξεις η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB). Την περασμένη εβδομάδα το ελβετικό φράγκο έφτασε σε νέα υψηλά σχεδόν δεκαετίας στις διεθνείς αγορές καθώς επενδυτές στράφηκαν σε αυτή ως αντιστάθμιση κινδύνου από τα χρηματιστήρια.
Η SNB έχει δώσει από πιο πριν από τις αναταραχές στις αγορές σήμα για νέες μειώσεις επιτοκίων και δέχεται πιέσεις από βιομήχανους στη χώρα να παρέμβει προκειμένου να προστατέψει την ανταγωνιστικότητα των ελβετικών προϊόντων.
