Προοδευτικός ή παραδοσιακός; Πλησιάζει τους πιστούς ή διατηρεί αποστάσεις; Πιστός θεματοφύλακας των κανόνων του Βατικανού ή φορέας αλλαγών και σύγχρονων αντιλήψεων; Αναμενόμενη επιλογή ή έκπληξη της τελευταίας στιγμής; Ποιο πρόσωπο θα αναδειχθεί, άραγε, ως ο επόμενος Πάπας μετά τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου; Και, κυρίως, ποιο στοιχείο της προσωπικότητας ή του παρελθόντος του θα σταθεί εμπόδιο στην εκλογή του κάθε πιθανού διαδόχου;
Αν και οι προβλέψεις για τον επόμενο Πάπα αποδεικνύονται συνήθως παρακινδυνευμένες –ας θυμηθούμε ότι το 2013 ο Πάπας Φραγκίσκος δεν βρισκόταν καν στις πρώτες θέσεις των στοιχημάτων–, αυτή τη φορά η κατάσταση είναι ακόμα πιο περίπλοκη.
Η δυσκολία εντοπισμού φαβορί εντείνεται από τις πολυάριθμες και ταχείες αλλαγές που επέφερε ο Φραγκίσκος στο Κολέγιο των Καρδιναλίων. Με τους νέους διορισμούς του, η σύσταση του σώματος που θα τον διαδεχθεί έχει μεταβληθεί σημαντικά, δυσχεραίνοντας την πρόβλεψη των συσχετισμών και των πιθανών στρατοπέδων εντός του κονκλάβιου.
Παρόλα αυτά, η συζήτηση για τα πιθανά ονόματα ξεκίνησε εδώ και καιρό, πίσω από τα τείχη του Βατικανού και όσοι γνωρίζουν τις διαδικασίες εκλογής πλέον πιστεύουν ότι δύο παράγοντες θα κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα: ο πρώτος αφορά τα τρωτά σημεία του κάθε υποψήφιου και ο δεύτερος τη στροφή προς τον συντηρητισμό που έχει κάνει συνολικά ο πλανήτης.
Έτσι, πέρα από το ποιοι θεωρούνταν «αγαπημένα παιδιά» του εκλιπόντος Φραγκίσκου και ευθυγραμμισμένα με τη δική του ατζέντα, πέρα από το αν αντιπροσωπεύουν ένα παραδοσιακό στιλ παποσύνης ή ένα πιο προοδευτικό και πιο κοντά στον άνθρωπο και τα πάθη του, οι αποκλεισμοί υποψιοτήτων θα γίνουν βάσει των αδυναμιών –χαρακτήρα και διοικητικών ικανοτήτων- των 7 σοβαρότερων υποψήφιων για τον παπικό θρόνο. Ακολουθούν μερικά από΄αυτά τα τρωτά σημεία του καθενός από τους 7 και σημαντικά στοιχεία του βιογραφικού τους.
Ποιος θα είναι ο επόμενος Πάπας; Οι 7 επικρατέστεροι υποψήφιοι για τη διαδοχή του Φραγκίσκου | Φαβορί και αουτσάιντερ
Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα
Ο Πιτσαμπάλα θεωρείται πολύ νέος και πολύ… άσημος για τη θέση και το ειδικό βάρος του ρόλου του Πάπα. Είναι μόλις 60 ετών και εντελώς άγνωστος στο ευρύ κοινό. Ωστόσο, δεν έχει εμπλακεί ποτέ σε διαμάχες εντός της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και θεωρείται ο πλέον κορυφαίος από τους αξιωματούχους του Βατικανού για τις υποθέσεις της Μέσης Ανατολής. Αν και έγινε καρδινάλιος μόλις το 2023, η εμπειρία του σε μία από τις πιο θερμές ζώνες συγκρούσεων στον κόσμο τον βοήθησε να αναδειχθεί.
Ο καρδινάλιος από τη Λομβαρδία θα ήταν ο πρώτος Ιταλός Πάπας μετά τον Ιωάννη Παύλο Ι το 1978, αλλά οι ειδικοί λένε ότι θεωρείται επίσης μια διεθνής προσωπικότητα και απομακρυσμένος από την πολιτική του Βατικανού, αφού πέρασε μεγάλο μέρος της καριέρας του στην Ιερουσαλήμ.
Πιέτρο Παρολίν
Ο διανοούμενος καρδινάλιος, η «εγκυκλοπαίδεια» των θρησκευτικών ζητημάτων διεθνώς, ο δεύτερος τη τάξει στην ιεραρχία του Παπα Φραγκίσκου ίσως να είναι πολύ τεχνοκράτης για ένα πόστο που χρειάζεται και ενσυναίσθηση και ανθρωπιά και σίγουρα ζεστασιά. Επίσης, δεν τα πάει καλά με τη διοίκηση Τραμπ και έχει εκφραστεί ανοιχτά εναντίον των κινήσεων του Προέδρου των ΗΠΑ στη Γάζα. Ο καρδινάλιος Πιέτρο Παρολίν, 70 ετών, διορίστηκε το 2013 από τον Πάπα Φραγκίσκο, στη θέση του γραμματέα του κράτους. Σε αυτόν τον ρόλο, ο καρδινάλιος είναι υπεύθυνος για την εποπτεία των εσωτερικών εκκλησιαστικών υποθέσεων και την καθοδήγηση της εξωτερικής πολιτικής.
Ο καρδινάλιος Παρολίν, ένας ήπιος Ιταλός και ήπιων τόνων κεντρώος, είναι βαθιά εξοικειωμένος με την Curia, την κεντρική διοίκηση της εκκλησίας, καθώς και με το τεράστιο διεθνές δίκτυο του Βατικανού, αφού υπηρέτησε για πάνω από 20 χρόνια ως διπλωμάτης και υφυπουργός στο όργανο που εδρεύει στο Βατικανό και επιβλέπει τις διεθνείς σχέσεις του.
Μιλάει άπταιστα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και ισπανικά και έχει μιλήσει σε διεθνή συνέδρια για την ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση, την κλιματική αλλαγή και την εμπορία ανθρώπων.
Είναι επίσης ειδικός στην Ασία και οι παρατηρητές του Βατικανού τον θεωρούν ως τον εγκέφαλο της προόδου που έχει σημειώσει το Βατικανό τα τελευταία χρόνια στην οικοδόμηση σχέσεων με την Κίνα και το Βιετνάμ. Συμφωνούσε σε αρκετά με την ατζέντα του εκλιπόντος Πάπα, αλλά είναι πιο συντηρητικός.
Φριντολίν Αμπόνγκο Μπεσούνγκου
Αν και πολλοί αναθάρρησαν πιστεύοντας ότι ένας μαύρος Πάπας θα ήταν η ενσάρκωση της ισότητας και της συμπερίληψης εντός Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, οι ελπίδες εξανεμίστηκαν όταν έγινε γνωστό ότι ο 65χρονος καρδινάλιος είναι βαθιά συντηρητικός και κάποτε με αναχρονιστικές απόψεις, ειδικά σε ό,τι αφορά τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.
Ο αρχιεπίσκοπος της Κινσάσα, της πρωτεύουσας της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, θεωρείται πιθανός υποψήφιος από τότε που ο Φραγκίσκος τον έκανε καρδινάλιο το 2019. Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε προτρέψει εδώ και καιρό την Καθολική Εκκλησία να «πάει στην περιφέρεια», εννοώντας τις κοινότητες στην Αφρική και την Ασία, όπου το θρησκευτικό στοιχείο είναι πολύ ζωντανό. Ένα επίμονο ερώτημα ήταν πότε η εκκλησία θα μπορούσε να ενισχύσει αυτή τη δέσμευση επιλέγοντας έναν πάπα από την Αφρική. Οι καθολικοί αποτελούν περίπου το 18% του πληθυσμού της ηπείρου και «παράγουν» περισσότερους ιεροσπουδαστές από οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου.
Ο Πάπας Φραγκίσκος, ένας Αργεντινός, ήταν ο πρώτος μη Ευρωπαίος που ηγήθηκε της εκκλησίας από το 741. Ακόμα κι έτσι, ο Φραγκίσκος προερχόταν από οικογένεια με ιταλικές ρίζες. Ωστόσο, η επιλογή οποιουδήποτε διαδόχου από την Αφρική εμπεριέχει ένα ορισμένο παράδοξο. Ενώ θα ήταν μια ρήξη με την παράδοση, η καθολική ιεραρχία στην Αφρική είναι από τις πιο συντηρητικές.
Ο καρδινάλιος Ambongo ήταν κοντά στον Πάπα Φραγκίσκο, ένα από τα μόλις εννέα μέλη μιας συμβουλευτικής ομάδας γνωστής ως Συμβούλιο των Καρδιναλίων. Αλλά ο καρδινάλιος ηγήθηκε της αντιπολίτευσης στην απόφαση του Φραγκίσκου το 2023 ότι η εκκλησία πρέπει να ευλογεί τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Οπότε…
Λούις Αντόνιο Τάγκλε
Ο 67χρονος καρδινάλιος από τις Φιλιππίνες με φιλελεύθερες τάσεις, και τον οποίο οι πιστοί έχουν ονομάσει «Ασιάτης Φραγκίσκος», θεωρείται εδώ και χρόνια ένας από τους επικρατέστερους υποψήφιους για να γίνει Πάπας, όμως, ακριβώς όπως και ο Πιτσαμπάλα θεωρείται νέος για το αξίωμα.
Έγινε καρδινάλιος από τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ’ το 2012 και θα ήταν ο πρώτος Πάπας από τη Νοτιοανατολική Ασία.
Σύμμαχος του Φραγκίσκου, ο συχνά χαμογελαστός καρδινάλιος Ταγκλ έχει το παρατσούκλι Chito. Ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύεται όλα τα προηγούμενα χρόνια θυμίζει… Φραγκίσκο, καθώς ήταν πάντα κοντά στους ασθενέστερους οικονομικά, αλλά και στις μειονότητες που υπέφεραν από την περιθωριοποίηση. Γνωρίζει καλά τι σημαίνει «αναπτυσσόμενη χώρα», έχει ζήσει και εργαστεί σε αρκετές από αυτές, αλλά για αρκετούς παρα-είναι «καλό παιδί» για μία θέση που απαιτεί και ηγετικές ικανότητες και κάποτε πυγμή.
Συνόδευε τον Φραγκίσκο ή βοηθούσε στην προετοιμασία των ταξιδιών του στην Ασία, συμπεριλαμβανομένης μιας εξαντλητικής 11ήμερης περιοδείας στη Νοτιοανατολική Ασία και τον Ειρηνικό το περασμένο καλοκαίρι. Προέρχεται επίσης από μια περιοχή του κόσμου όπου ο καθολικισμός εξακολουθεί να διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο και όπου ο Φραγκίσκος έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην προσπάθεια να οικοδομήσει μια εκκλησία με λιγότερο ευρωκεντρικό μέλλον.
Ο καρδινάλιος Τάγκλε θεωρείτο ευρέως ένας από τους πιο υποσχόμενους υποψηφίους στο κονκλάβιο του 2013, αλλά φαινόταν (και) τότε πολύ νέος για τη θέση. Επίσης, είναι ένας καρδινάλιος που δεν φοβήθηκε να αγγίξει μερικά από τα πιο διχαστικά ζητήματα της εκκλησίας, όπως η ένταξη των ομοφυλοφίλων και το αν θα πρέπει να κοινωνούν οι διαζευγμένοι και ξαναπαντρεμένοι καθολικοί.
Διετέλεσε πρόεδρος της διεθνούς συνάντησης της εκκλησίας για την οικογένεια το 2014 και της γενικής συνέλευσης για το ίδιο θέμα το επόμενο έτος, στην οποία οι ιεράρχες συμφώνησαν σε μια πιο περιεκτική προσέγγιση της εκκλησίας, αν και παρέμειναν αντίθετοι στον γάμο των ομοφυλοφίλων.
Ματέο Μαρία Ζούπι
Ο καρδινάλιος Ματέο Μαρία Ζούπι ή αλλιώς ο «μέγας κίνδυνος» για αρκετούς από τους υποψήφιους. Ετών 69, ο πλέον αγαπημένος του Φραγκίσκου, αφού φέρεται αυτόν να «έβλεπε» για διάδοχό του, ασχέτως αν δεν είχε τοποθετηθεί ποτέ δημοσίως επί του ζητήματος. Ο Ζούπι, όπως και ο Φραγκίσκος, ήταν αναφανδόν υπέρ της άποψης ότι η εκκλησία πρέπει να είναι εκπρόσωπος των φτωχών και να υποστηρίζει τους φτωχούς.
Ο Φραγκίσκος προήγαγε τον προοδευτικό καταγόμενο από τη Ρώμη στον βαθμό του καρδιναλίου το 2019 και του ανέθεσε πολλές σημαντικές αποστολές. Ο καρδινάλιος Ζού είναι στενά συνδεδεμένος με το Sant’Egidio, μια καθολική κοινότητα γνωστή για τις υπηρεσίες της προς τους φτωχούς και την επίλυση συγκρούσεων.
Παρατηρητές του Βατικανού λένε ότι η ομάδα έγινε ένα όλο και πιο σημαντικό λόμπι υπό τον Φραγκίσκο και οι ειδικοί υποψιάζονται ότι η εγγύτητα του καρδινάλιου με την ισχυρή κοινότητα θα μπορούσε να τον βοηθήσει να λάβει ψήφους. Αλλά αυτή η σύνδεση έχει επίσης εγείρει ανησυχίες ότι, αν εκλεγεί Πάπας, θα επηρεαστεί υπερβολικά από την ομάδα.
Το 2015, ο Φραγκίσκος τον όρισε αρχιεπίσκοπο της Μπολόνια, ένα από τα πιο σημαντικά αξιώματα στην Ιταλία. Εκεί, ο Don Matteo, όπως είναι γνωστός, συνέχισε να εργάζεται με φτωχούς, μετανάστες, μειονοτικές κατηγορίες και περιθωριοποιημένους ανθρώπους. «Η υποδοχή των μεταναστών είναι μια ιστορική πρόκληση για την Ευρώπη», έχει πει. «Ο Χριστός μας καλεί να μην αποστρέψουμε την προσοχή μας».
Και τα τελευταία χρόνια ο Φραγκίσκος διόρισε τον καρδινάλιο Ζούπι στον βασικό ρόλο του απεσταλμένου για θέματα Ουκρανίας.
Έχει επίσης υπάρξει υποστηρικτής των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων, γράφοντας τον πρόλογο για την ιταλική έκδοση του βιβλίου του αιδεσιμότατου James Martin του 2017, «Χτίζοντας μια γέφυρα», το οποίο καλούσε την εκκλησία να βρει νέους ποιμαντικούς τρόπους διακονίας των ομοφυλόφιλων.
Πέτερ Έρντο
Ο 72χρονος καρδινάλιος από την Ουγγαρία του Όρμπαν, θεωρείται η επιτομή της επιστροφής στον συντηρητισμό των Παπών και της απόστασης από τα κοινά και τη δημόσια ζωή. Για πολλούς η εκλογή του θα θεωρηθεί ως οπισθοδρόμηση μετά την οικουμενική μορφή διοίκησης που επέλεξε ο Φραγκίσκος, με την αμεσότητα και την εκπεφρασμένη αγάπη του προς τον πλησίον. Ειδικός στο εκκλησιαστικό δίκαιο, θιασώτης του μοντέλου διοίκησης των συντηρητικών Παπών Ιωάννη Παύλου Β’ και Βενέδικτου ΙΣΤ’, δεν θεωρείται από τους πλέον συμπαθείς τόσο μέσα όσο και έξω από το Βατικανό.
Το 2002 ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ διόρισε τον Έρντο αρχιεπίσκοπο της Εστέργκομ-Βουδαπέστης το 2002 και τον επόμενο χρόνο τον έκανε καρδινάλιο, καθιστώντας τον – στα 50 του χρόνια – τον νεότερο καρδινάλιο εκείνη την εποχή.
Ο καρδινάλιος Ερντο θεωρείται έξυπνος διπλωμάτης, ικανός να χτίσει γέφυρες με τους καθολικούς της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής και καλός στο να προσεγγίζει άλλες θρησκευτικές ομάδες. Έχει παρευρεθεί συχνά σε εκδηλώσεις για το Ολοκαύτωμα και οι Εβραίοι ηγέτες δηλώνουν ότι η υποστήριξή του ήταν ζωτικής σημασίας σε μια εποχή ανόδου της ακροδεξιάς και αυξανόμενου αντισημιτισμού στην Ουγγαρία.
Είναι γνωστός σε πολλούς από τους δυτικούς ομολόγους του, καθώς υπηρέτησε από το 2006 έως το 2016 ως πρόεδρος του Συμβουλίου των Επισκοπικών Διασκέψεων της Ευρώπης. Έχει επίσης γράψει αρκετά βιβλία και μιλάει αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ρωσικά και ισπανικά με αρκετή επάρκεια, γεγονός που του δίνει γλωσσική επάρκεια για να υπηρετήσει ένα παγκόσμιο ποίμνιο.
Έχει ταχθεί κατά της δυνατότητας των διαζευγμένων καθολικών να κοινωνούν και κατά της υποδοχής μεταναστών.
Σε μια συνέντευξη του σε τόμο του 2019 με τον Robert Moynihan, ιδρυτή και εκδότη του περιοδικού Inside the Vatican, ο καρδινάλιος Ερντο μίλησε για την ανάγκη να «φυλάξουμε τη φλόγα» της παραδοσιακής χριστιανικής πίστης σε έναν όλο και πιο κοσμικό κόσμο.
Άντερς Αρμπορέλιους
Ο Αρχιεπίσκοπος της Στοκχόλμης Άντερς Αρμπορέλιους, 75 ετών, ο οποίος ασπάστηκε τον καθολικισμό σε ηλικία 20 ετών, είναι ο πρώτος καθολικός καρδινάλιος της Σουηδίας.
Παρόλο που η Σουηδία ήταν κάποτε κυρίως λουθηρανική και τώρα είναι σε μεγάλο βαθμό κοσμική, είναι μία από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες όπου η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Η ανάδειξη του Φραγκίσκου σε καρδινάλιο το 2017 θεωρήθηκε ως άλλη μια προσπάθεια προσέγγισης χωρών όπου οι καθολικοί αποτελούν μειονότητα.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο καρδινάλιος Αρμπορέλιους δήλωσε ότι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εκκλησία είναι να χτίσει γέφυρες σε έναν πολωμένο κόσμο, να δώσει μεγαλύτερη επιρροή στις γυναίκες μέσα στην εκκλησία και να βοηθήσει τις οικογένειες να μεταδώσουν την πίστη.
Προειδοποίησε επίσης για τα πολιτικά ρεύματα που δυνητικά διχάζουν την εκκλησία. «Μπορεί να υπάρξει κίνδυνος σε ορισμένα τμήματα της εκκλησίας να διχαστείτε σε διάφορα θέματα», είπε. «Δεν πρέπει να σχηματίζουμε κόμματα μέσα στην Καθολική Εκκλησία».
Ανήκει στο θρησκευτικό τάγμα των Καρμελιτών, έχει – όπως και ο Φραγκίσκος – εκφράσει την υποστήριξή του στους μετανάστες. Όμως εξέφρασε την αντίθεσή του στο να ευλογούνται ομόφυλα ζευγάρια. Το 2006, δήλωσε ότι μια απόφαση της Λουθηρανικής Σουηδικής Εκκλησίας να επιτρέψει τέτοιες ευλογίες θα καθιστούσε δυσκολότερο τον διάλογο μεταξύ αυτής και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
