Ολοκληρώθηκε περί τις 17:15 η κατ’ ιδίαν συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο «Λευκό Παλάτι» στην Άγκυρα.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου ήταν παρόντες οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι δύο διπλωματικοί σύμβουλοι, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.

Μετά την συνάντηση των δύο ηγετών η οποία ξεκίνησαν οι διευρυμένες συνομιλίες με τις αντιπροσωπείες των δύο χωρών. Σε εξέλιξη βρίσκονται διευρυμένες επαφές με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων των Υφυπουργών Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη, αρμοδίων για τον πολιτικό διάλογο και τη «θετική» ατζέντα και του Μπουράκ Ακσαπάρ, του Διοικητή της ΕΥΠ, Θεμιστοκλή Δεμίρη και του Τούρκου ομολόγου του, Ιμπραήμ Καλίν, του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Αθανάσιου Ντόκου, της Συμβούλου Διεθνούς Στρατηγικού Σχεδιασμού, Αριστοτελίας Πελώνη, και της Διευθύντριας Επικοινωνίας του πρωθυπουργού, Κύρας Κάπη.

Οι δηλώσεις Μητσοτάκη – Ερντογάν μετά τη συνάντηση

Κυριάκος Μητσοτάκης

Αξιότιμε κ. Πρόεδρε της τουρκικής δημοκρατίας κ Ταγίπ, δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω με τις ευχαριστίες μου για τη ζεστή φιλοξενία, στην τέταρτη συνάντηση μέσα στους τελευταίους δέκα μήνες- κάτι που αποδεικνύει ότι μπορούμε να καθιερώσουμε την προσέγγιση της αμοιβαίας κατανόησης όχι ως εξαίρεση αλλά ως παραγωγική κανονικότητα, που διαμορφώνει και μια καλύτερη καθημερινή πραγματικότητα. Αυτό είναι το μήνυμα που εκπέμπουμε και σήμερα, το οποίο θεμελιώσαμε προ λίγων μηνών.

Είναι θετική εξέλιξη σε μια εποχή δύσκολη και είναι πολύ σημαντικό ότι η προσέγγιση έχει ήδη οδηγήσει σε χειροπιαστά αποτελέσματα με αμοιβαίο όφελος. Στον τομέα της οικονομίας είχαμε αποφασίσει να

Στόχος μας να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές σε βάθος πενταετίας, κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση και οι λαοί μας απολαμβάνουν τους καρπούς, οι τουρκικές οικογένειες μπορούν να ταξιδεύουν σε δέκα ελληνικά νησιά. Είναι σημαντικό οι δύο λαοί μας να επικοινωνούν. Αποδίδει και η συνεργασία μας στο μεταναστευτικό. Η Ελλάδα συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ ώστε να ανακουφιστεί μέσω οργανωμένων μετεγκαταστάσεων. Οι μειονότητες των δύο χωρών μας αποτελούν γέφυρα φιλίας. Στη Θράκη χριστιανοί και μουσουλμάνοι συμπολίτες μας διαβιούν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο. Επιτυχία μας η ενεργή παρουσία της μειονότητας στην ελληνική ζωή και θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο ελληνισμός στην Τουρκία. Στο πνεύμα της συνύπαρξης ο σεβασμός των κανόνων προστασίας της κληρονομιάς.

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Στις δηλώσεις του, ο Ταγίπ Ερντογάν είπε: «Σας χαιρετώ εγκάρδια και με σεβασμό. Αισθάνομαι μεγαλη ικανοποιήση που φιλοξενώ τον αξιότιμο κ. Μητσοτάκη και την αντιπροσωπεία του. Επισκέφτηκα την Αθήνα τον Δεκέμβριο στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Συνεργασίας, είχαμε επιβεβαιώσει την αμοιβαία συμφωνία για ανοικτούς διαύλους διαλόγου. Καταγράψαμε τη συναντίληψη αυτή με τη διακήρυξη σχέσεων καλής γειτονίας. Ευχαριστώ τον αξιότιμο Κυριάκο για την ειλικρίνειά του στο θέμα των διμερών σχέσεων. Πεποίθησή μου είναι πως η είσχυση συνεργασίας Τουρκίας και Ελλάδας θα είναι για το καλό των χωρών και της ευρύτερης περιοχής. Εξετάσαμε τα θέματα της κοινής ατζέντας. Εργαζόμαστε να ανεβάσουμε στα 10 δισ. δολάρια το διμερές εμπόριο που έφτασε στα 5,8 δισ. δολάρια. Η συμφωνία για κοινό επιχειρηματικό συμβούλιο που υπογράφηκε, θα έχει μεγάλη συμβολή στις προσπάθειές μας. Συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις. Θέλουμε να τα επιλύσουμε στο πλαίσιο καλού διαλόγου και γειτονίας. Η καταπλέμηση τρομοκρατικών οργανώσεων βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα. Είμαστε σύμφωνοι πως δεν υπάρχει θέση για αυτές στην περιοχή μας. Προσμένουμε η θετική ατμόσφαιρα στη σχέση μας να συμβάλλει στην πληρωση των δικαιωμάτων της τουρκικής μεινονότητας στην Ελλάδα. Να επιτευχθεί μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό, που θα ενισχύσει τη γαλήνη στην περιοχή»

Θέλω α διευκρινίσω ένα θέμα: η Τουρκια είναι χώρα υπόδειγμα στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας. Ανοίξαμε ξανά τη ΜΟνή της Χώρας για λατρέια και επίσκεψη, μετά την απόφαση του 2020. Αποδίδουμε μεγάλη σημασία να δοθεί στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς τη UNESCO».

 

Ο πρωθυπουργός έφθασε στην Αγκυρα στις 3. Τον Έλληνα πρωθυπουργό υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο της Άγκυρας ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν.

Θα ακολουθήσει η υποδοχή του από τον Τούρκο Πρόεδρο στο προεδρικό μέγαρο και στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί η κατ’ ιδίαν συνάντησή τους. Στην ατζέντα υπάρχουν και διευρυμένες συνομιλίες ανάμεσα στις αντιπροσωπείες των δυο χωρών και μετά δηλώσεις των δυο ηγετών, ενώ το πρόγραμμα θα κλείσει με το επίσημο δείπνο.

Ένα βασικό στοιχείο που θα προκύψει από το ραντεβού της Άγκυρας είναι ο οδικός χάρτης των επόμενων ραντεβού. Μητσοτάκης και Ερντογάν αναμένεται να συναντηθούν στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ θα συμπέσουν και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο. Πέραν αυτών, όμως, εκκρεμούν και οι συναντήσεις σε χαμηλότερο επίπεδο, οι οποίες πρέπει να μπουν σε έναν νέο κύκλο, με την αντικατάσταση του υφυπουργού Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ, ο οποίος μετακομίζει στον ΟΗΕ τους επόμενους μήνες, και αφήνει προς ώρας χωρίς συνομιλητή για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα τους Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη.

Το πρόγραμμα της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη:

  • 15:30 – Yποδοχή Πρωθυπουργού από τον Τούρκο Πρόεδρο στο Προεδρικό Μέγαρο
  • 15:45-16:30: Συνάντηση περιορισμένης σύνθεσης Πρωθυπουργού με Τούρκο Πρόεδρο (1+2)
  • 16:30-17:15: Διευρυμένες συνομιλίες (1+10)
  • 17:15-17:45: Δηλώσεις στον Τύπο
  • 18:00-19:15: Επίσημο Δείπνο
  • 19:45: Αναχώρηση Πρωθυπουργού από Άγκυρα

Χαμόγελα και αγκάθια

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος προσέρχονται σε αυτή τη συνάντηση με την αμφίπλευρη βούληση το καθεστώς νηνεμίας στη «μεγάλη εικόνα» των ελληνοτουρκικών να διατηρηθεί. Άλλωστε, στην Αθήνα εκτιμούν την μακρά απουσία εναέριων και θαλασσίων προκλήσεων, ενώ η γείτονας έχει κόψει «μαχαίρι» και τη ρητορική για την κυριαρχία των ελληνικών νησιών, τα οποία έχουν μετατραπεί σε…κέντρο Τούρκων διερχομένων με την επταήμερη τουριστική βίζα που έχει γίνει «ανάρπαστη» για τα 10 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Υπό αυτό το πρίσμα, η υποδοχή του κ. Μητσοτάκη σήμερα νωρίς το μεσημέρι (15:30) αναμένεται να είναι θερμή. Ο πρωθυπουργός και ο Τούρκος ηγέτης θα συνομιλήσουν κατ’ ιδίαν, μαζί με τέσσερις συνεργάτες τους. Ο κ. Μητσοτάκης θα συνοδεύεται από τον Γιώργο Γεραπετρίτη και τη διπλωματική του σύμβουλο Άννα Μαρία Μπούρα, ο Ταγίπ Ερντογάν από τον Χακάν Φιντάν και τον Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς. Το ραντεβού αναμένεται να διαρκέσει περίπου 1,5 ώρα, πριν οι ηγέτες περάσουν στις διευρυμένες συζητήσεις με το σύνολο των αντιπροσωπειών, ενώ θα ακολουθήσουν δηλώσεις και δείπνο, με τον κ. Μητσοτάκη να αναχωρεί ως τις 21:00 από την Τουρκία.

Σύμφωνα, μάλιστα, με τις τελευταίες πληροφορίες παρών στο δείπνο θα είναι και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ο οποίος έκανε δεκτή την πρόσκληση που του απηύθυνε o πρόεδρος Ερντογάν με το βλέμμα στραμμένο στις θρησκευτικές ελευθερίες.  Συνολικά από ελληνικής πλευράς στο δείπνο θα είναι παρόντες Κυριάκος Μητσοτάκης, Γιώργος Γεραπετρίτης, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Κώστας Φραγκογιάννης, Άννα Μαρία Μπούρα, ο Έλληνας πρέσβης Θεόδωρος Μπιζάκης, Θεμιστοκλής Δεμίρης, Θάνος Ντόκος, Αριστοτελία Πελώνη, Κύρα Κάπη και ο εκτελών χρέη διερμηνέα πρέσβης Μύρων Νικολαϊδης.

Πίσω από τα χαμόγελα, βεβαίως κρύβονται δυσκολίες στο εγχείρημα της επαναπροσέγγισης. Η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί λίγες μέρες πριν την έλευση του Κυριάκου Μητσοτάκη ενόχλησε ιδιαίτερα και έκανε ορισμένους να αναρωτιούνται, για ποιον λόγο πηγαίνει ο πρωθυπουργός στο τουρκικό Προεδρικό Μέγαρο. Η απάντηση του κ. Μητσοτάκη είναι ότι, παρά τις δυσκολίες και τις διαφωνίες, είναι καλύτερο να συνομιλούμε από το να μην μιλάμε. Από τουρκικής μεριάς, τίθεται ως «αγκάθι» το ζήτημα των θαλασσίων πάρκων, με την Αθήνα να απαντά ότι η χωροθέτηση γίνεται με περιβαλλοντικά κριτήρια και πάντα σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και διεθνούς δικαίου της θάλασσας.

Οι δηλώσεις και η υφαλοκρηπίδα

Μια κρίσιμη στιγμή στη συνάντηση που θα δώσει και το «πρόσημο» της όλης επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού θα είναι οι κοινές δηλώσεις, γύρω στις 18:00. Στο Μέγαρο Μαξίμου, πρώτος μίλησε ο κ. Μητσοτάκης και δεύτερος ο κ. Ερντογάν, ο οποίος έκανε αναφορά σε «ομοεθνείς» του, αναφερόμενος στους μουσουλμάνους της Θράκης. Μετά το τέλος της ομιλίας του, ο κ. Μητσοτάκης «έσπασε το πρωτόκολλο», απαντώντας στον ισχυρισμό του κ. Ερντογάν. Όλοι περίμεναν να τελειώσει η μετάφραση στο αυτί του Τούρκου προέδρου και όταν αυτό συνέβη, αυτός χειροκρότησε και επέτρεψε την ανακούφιση αρκετών εκ των παρισταμένων που δεν ήθελαν τη μετατροπή του ραντεβού σε ροντέο.

Με δεδομένη την εξέλιξη στη Μονή, αλλά και το θέμα των θαλάσσιων πάρκων, και με την πάγια εκκρεμότητα της υπόθεσης της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, όλοι περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθούν οι σημερινές δηλώσεις, στις οποίες ο κ. Ερντογάν μιλά πρώτος και ο κ. Μητσοτάκης δεύτερος. Θα απαντήσει ο κ. Ερντογάν στον πρωθυπουργό, ο οποίος σκοπεύει να κάνει κάποιες αναφορές με αιχμές; Θα φανεί!

Όλοι, πάντως, παραδέχονται ότι το κλίμα μπορεί να είναι καλύτερο, αλλά ο δρόμος για ουσιαστική συζήτηση αναφορικά με την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ είναι μακρύς. Οι δύο χώρες «γυρίζουν» γύρω από το θέμα, αλλά ακόμα δεν το έχουν «ακουμπήσει». Δεν είναι μόνο ότι απουσιάζει η πολιτική εντολή, είναι ότι τα πράγματα δεν είναι ώριμα. Διότι, μπορεί το κλίμα να έχει βελτιωθεί άρδην, η εμπιστοσύνη, όμως, δεν είναι απόλυτη. Ούτε η συνθήκη απόλυτα ευνοϊκή.

Ελληνοτουρκικές business

Αν κάποιοι έχουν πιάσει το νόημα, πάντως, αυτοί είναι οι άνθρωποι του επιχειρείν, των οποίων η συνεργασία έχει προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες τα τελευταία δύο χρόνια. Οι Τούρκοι έχουν αρχίσει να διεισδύουν στο ελληνικό λιανεμπόριο, ενώ στα νησιά του Αιγαίου «τρίβουν» τα χέρια τους με την απόβαση των Τούρκων τουριστών σε off-season εποχή. Τώρα, η σχέση θα «θεσμοποιηθεί» με το Ελληνοτουρκικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο, του οποία θα ηγούνται ο εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου και ο Τούρκος μεγάλο-εργολάβος Αντνάν Πολάτ. Από ελληνικής μεριάς έχει «κλειδώσει» και η συμμετοχή του Αχιλλέα Κωνσταντακόπουλου του ομίλου ΤΕΜΕΣ. Η σύνθεση του συμβουλίου θα είναι οκταμελής και θα προσφέρει ευκαιρίες απευθείας συνεννόησης σε κρίσιμους κλάδους για τη διμερή οικονομική και επιχειρηματική συνεργασία. Όπως, βεβαίως, θα λειτουργήσει ως «βήμα» για ανάπτυξη B2B συνεργειών, για τις οποίες λέγεται ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και στις δύο πλευρές του Αιγαίου.

Διαβάστε ακόμη: