Η Ελλάδα μόνη ουσιαστικά καλείται να μειώσει φόρους αλλά αυτό θα αφαιρέσει κονδύλια από κοινωνικές δράσεις – Σταυρόλεξο για πολύ δυνατούς λύτες η παρατεταμένη κρίση
«Κρίση υπάρχει όταν το παλιό πεθαίνει και το καινούργιο δεν μπορεί ακόμη να γεννηθεί», γνωρίζαμε από τα φοιτητικά μας χρόνια και αυτή την εποχή η φράση που αποδίδεται στο γαλλικό Μάη του 1968 βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή της στη μεγάλη ενεργειακή κρίση που πλήττει την Ευρωπαϊκή Ένωση και φυσικά τη χώρα μας.
«Τι πραγματικά θέλει να κάνει η Ευρωπαϊκή …μας Ένωση για την βαριά ενεργειακή κρίση που πλήττει νοικοκυριά και επιχειρήσεις και έχει φτάσει και στην Ελλάδα με το χειρότερο δυνατό τρόπο, δηλαδή με δυσθεώρητους λογαριασμούς σε ρεύμα-φυσικό αέριο, ακρίβεια σε αγαθά και υπηρεσίες και ανατιμητική αισχροκέρδεια στην αγορά;» αναρωτιέται, μάλλον ρητορικά, κορυφαίος πρέσβης ο οποίος ως εκ της θέσεώς του συχνά-πυκνά συναντιέται με πολλούς και ξεχωριστούς ευρωπαίους αξιωματούχους.
Ο ίδιος φυσικά δίνει την απάντηση στο ερώτημά του: «ως συνήθως θέλει να κάνει τα πάντα και ταυτόχρονα δεν μπορέι να κάνει…τίποτα! Οι μεγάλες εσωτερικές διαφορές Βορρά -Νότου αλληλοεξουδετερώνουν τις όποιες πολιτικές, ο εγωκεντρισμός και η αυταρέσκεια των γερμανών που είναι η πιο ισχυρή χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ατολμία των φίλων μας των γάλλων, ο δογματισμός και ο νεοπλουτισμός των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και πρώην σοβιετικού μπλοκ και η αδυναμία του Νότου να εκπονήσει ενιαία και σκληρή γραμμή δράσης, ουσιαστικά αφήνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να…περιπλανιέται χωρίς πυξίδα όλο το χειμώνα για να αντιμετωπίσει το χάος με τις πολύ υψηλές τιμές ως τον Απρίλιο» τονίζει με παρρησία αλλά και απογοήτευση.
Χαρακτηριστικό είναι πως οι πιο πολλές χώρες των 27 της Ε.Ε. την Πέμπτη μίλησαν υπέρ του φυσικού αερίου αλλά και της πυρηνικής ενέργειας παράλληλα, όμως συνάντησαν ισχυρές αντιδράσεις και για τα δύο από πολλούς.
Η «πράσινη ταξινομία»
Η Kομισιόν είχε ήδη εισηγηθεί ένα νέο όρο δηλαδή την «πράσινη ταξινομία» που περιλαμβάνει μορφές ενέργειας που θα λάβουν επειγόντως τεράστια «αντιστοίχως πράσινη χρηματοδότηση» ώστε να δώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα συστήματα διανομής.
Όπως μας έλεγε αξιωματούχος της Κομισιόν: «εκ των πραγμάτων δημιουργήθηκε στους 27 μεγάλη πλειοψηφία κρατών υπέρ του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας στον κατάλογο των βιώσιμων επενδύσεων».
Παρόλα αυτά, η λεγόμενη «πράσινη ταξινομία» δεν θα αναφερθεί στα συμπεράσματα του ευρωπαϊκού συμβουλίου, ελλείψει πλήρους συναίνεσης άρα «έχουμε απόφαση χωρίς να έχουμε απόφαση και μάλιστα με την αμφιλεγόμενη πυρηνική ενέργεια μέσα στο εγκεκριμένο αλλά …ανενεργό πακέτο. Μύλος δηλαδή και μάλιστα χωρίς να συζητηθεί καν η πολύ θετική πρόταση να αγοράσει ομαδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση φυσικό αέριο σε μεγάλες ποσότητες για να ρίξει τις τιμές και να στηρίξει τις κοινωνίες όπως την ελληνική!» σχολιάζει ο έμπειρος έλληνας διπλωμάτης.
Αλλά και στις επιχειρήσεις η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη: «δεν μπορούμε να κάνουμε σωστή κοστολόγηση και διάθεση προϊόντων, ούτε προϋπολογισμούς να συντάξουμε ούτε συνεργασίες με το εξωτερικό. Οι όροι χρηματοδότησης δυσκολεύουν απελπιστικά αφού το συντριπτικό ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μικρές και πολύ μικρές και πλέον κινδυνεύουν. Ήδη έχουμε μεγάλα προβλήματα στην αλυσίδα προμηθειών, σε πρώτες ύλες, σε ανταλλακτικά και μηχανολογικό εξοπλισμό, με μεγάλες καθυστερήσεις άρα και μεγάλη απειλή στην παραγωγή» μας λέει έλληνας μάνατζερ μεγάλης εμποροβιομηχανικής επιχείρησης από το χώρο των δομικών υλικών.
Εν τω μεταξύ δέκα κράτη μέλη της Ε.Ε., ανάμεσά τους η Γαλλία, τάχθηκαν υπέρ της πυρηνικής ενέργειας, με το σκεπτικό ότι δεν εκπέμπει CO2 και χαρακτηρίζεται μέρος της λύσης για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ μπορεί να συμβάλλει στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ανεξαρτησία.
Το κείμενο αυτό προσυπέγραψαν η Ρουμανία, η Τσεχία, η Φινλανδία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Σλοβενία, η Βουλγαρία, η Πολωνία η Ουγγαρία και η Ολλανδία.
Όταν όμως σε αυτό το σχέδιο λέει σθεναρό «όχι» η Γερμανία (οι «Πράσινοι» ετοιμάζονται για την κυβέρνηση και δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για πυρηνικά) μαζί με Αυστρία – Λουξεμβούργο τότε αναρωτιέται κανείς πώς θα εφαρμοστεί.
«Η ταξινομία θα γίνει επίσημη εισήγηση της Κομισιόν σύντομα προς την Ευρωπαϊκή Ένσωη αλλά η πρότασή της θα μπορούσε να απορριφθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από την πλειοψηφία των κρατών μελών. Καταλαβαίνεις πως η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί γρήγορα μόνη της μέχρι να ληφθούν αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση» μας λέει ο έλληνας διπλωμάτης που αναλύει το χάσμα:
«εμείς στην Ελλάδα μαζί με Ιταλούς και Ισπανούς υστερούμε σε χώρους αποθήκευσης και θέλουμε γρήγορη κοινή προμήθεια αερίου από τις Βρυξέλλες. Οι χώρες του Βορρά, έχουνε μικρότερο θέμα με τις τιμές στο ρεύμα και δεν βιάζονται. Η Γερμανία π.χ., ποντάρει στο Nord Stream 2, του οποίου η πρώτη γραμμή φούλαρε ήδη με ρωσικό φυσικό αέριο, άρα αφήνει το Νότο στην τύχη του. Την ίδια στιγμή υπάρχει νέος εκβιασμός της Ευρώπης από τον Πρόεδρο Πούτιν που δηλώνει ότι μόνο μέσω του Nord Stream 2 μπορεί να γίνει η αύξηση των προμηθειών φυσικού αερίου και έτσι, εμφανίζουν έλλειμμα 70 δισ. κυβικών μέτρων οι ευρωπαϊκές αγορές!» καταλήγει.
Έρχεται ο οδικός χάρτης – Εργαλειοθήκη της Κομισιόν
Στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Τρίτης 26ης Οκτωβρίου, θα γίνει τεχνική εξειδίκευση της «εργαλειοθήκης μέτρων» της Κομισιόν που είναι ο Οδικός Χάρτης για την Ενεργειακή Κρίση.
Με την εφαρμογή του, οι διαχειριστές των κρατών-μελών (για παράδειγμα ο ΔΕΣΦΑ στην Ελλάδα) θα μπορούν να προαγοράζουν ποσότητες αερίου εκτός από αυτές που ήδη έχουν κλειστεί με συμβόλαια, ώστε να δημιουργείται το Στρατηγικό Απόθεμα Φυσικού Αερίου στις χώρες της ΕΕ.
Αναλυτικά ο Οδικός Χάρτης περιλαμβάνει:
Α) Άμεσα μέτρα
- Πακέτο για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού: Τα κράτη-μέλη μπορούν να προβούν σε βραχυπρόθεσμες πληρωμές προς ευάλωτες ομάδες ενώ μπορούν να καθυστερήσουν την αποπληρωμή των λογαριασμών καταναλωτών που βρίσκονται σε δύσκολη θέση.
- Φορολογία της ενέργειας: τα κράτη-μέλη μπορούν να τη μειώσουν για περιορισμένο χρόνο και στοχευμένα για τις ευάλωτες κατηγορίες.
- Κρατικές ενισχύσεις προς βιομηχανίες: βασικό κριτήριο είναι να τα μέτρα αυτά να μην εφαρμόζονται επιλεκτικά και άδικα ώστε να μην παραβιάζουν τις αρχές του ανταγωνισμού. Πλήγμα έχει σημειωθεί στην ελληνική ενεργειοβόρο βιομηχανία που δεν έχει αποθήκες και με μια από τις ακριβότερες αγορές χονδρεμπορικής της Ευρώπης στο ρεύμα. Η μεσαία ελληνική βιομηχανία υποφέρει αφού δεν μπορεί να κάνει μακροχρόνιες συμφωνίες, οι παλαιές συμβάσεις έχουν εδώ και μήνες καταγγελθεί και οι νέες είναι 100% ακριβότερες!
«Οι ελληνικές βιομηχανίες με τιμές χονδρικής ρεύματος στα 242 ευρώ, πως θα συναγωνιστούν τις ιταλικές (232 ευρώ), γαλλικές (210), ισπανικές (203 ευρώ), πολωνικές (75) ή γερμανικές (72 ευρώ) μου λέτε;» αναρωτιέται μέλος του ΣΕΒ που συνεχίζει: «ζητάμε αναστολή των χρεώσεων των ΥΚΩ και του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην ενέργεια, τουλάχιστον όσο διαρκεί η κρίση αλλά και άλλες αναστολές φόρων, όπου είναι εφικτό».
Β) Ενδιάμεσα-μεσοπρόθεσμα μέτρα
- κοινή εξασφάλιση αποθεμάτων φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο: πρόκειται για την πλέον σοβαρή και κομβική πολιτική απόφαση που μπορεί να πάρει η ΕΕ. Η Κομισιόν πιέζει την ευρωπαϊκή ηγεσία κυρίως Γερμανούς και Γάλλους ώστε να διερευνήσει τα σενάρια υλοποίησης αυτού του πολύ σοβαρού πλάνου που θα αποτελέσει αντίβαρο στις έξωθεν πιέσεις κυρίως της Μόσχας.
- τα κράτη μέλη θα υποδεικνύουν προμηθευτή τελευταίου καταφυγίου στην περίπτωση χρεοκοπίας του προμηθευτή τους.
- ανάπτυξη των ΑΠΕ και ενεργειακής αποδοτικότητας.
- διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας.
- η Κομισιόν θα παρουσιάσει πρόταση για την ανάπτυξη των καθαρών τεχνολογιών το 2022.
- η Κομισιόν θα εντοπίσει κρίσιμες ευρωπαϊκές δράσεις για τη στήριξη της αποθήκευσης ως εργαλείο ευελιξίας.
- κανονισμός επάρκειας εφοδιασμού: θα συμπεριλάβει ανανεώσιμα αέρια.
«Καλά είναι όλα αυτά και συμφωνούμε με τις αναλύσεις» απαντά έμμεσα κορυφαίο στέλεχος του ΥΠΟΙΚ και συνεχίζει: «ναί να πάμε σε δραστική μείωση των φόρων στα καύσιμα μπροστά στις έκτακτες συνθήκες, αλλά μην ξεχνάτε πως οι αντοχές του προϋπολογισμού δεν είναι ατελείωτες, ούτε λεφτόδεντρα υπάρχουν. Η διαδικασία αυτή θα έφερνε μέγα πρόβλημα στα έσοδα που πάνε στοιχειωδώς καλά, άρα θα εξελισσόταν σε διαδοχικό πρόβλημα με φρενάρισμα λύσεων που θέλουμε να δώσουμε για παράδειγμα σε επιστροφές φόρων, συντάξεις και επιδόματα. Τι μπορούμε να επιλέξουμε;» αναρωτιέται βαθύτατα προβληματισμένος.
