Λίγες ημέρες αφότου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι ένα ταχέως εξαπλούμενο στέλεχος του ιού mpoxαποτελεί παγκόσμια απειλή, η Δανία έχει και πάλι μια πιθανή λύση γεγονός που υπογραμμίζει την ισχύ της απέναντι σε παραδοσιακές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Από θεραπείες για τον διαβήτη έως την κατάθλιψη, το σκανδιναβικό έθνος των 6 εκατομμυρίων κατοίκων κυριαρχεί στη φαρμακευτική βιομηχανία, και το εμβόλιο mpox της Bavarian Nordic A/S – το μόνο εμβόλιο για τον θανατηφόρο ιό που έχει εγκριθεί από τις ρυθμιστικές αρχές – αποτελεί το τελευταίο ορόσημο.
Novo Nordisk: Το χρυσωρυχείο του Ozempic
Αυτό που μπορεί να φαίνεται σαν ξαφνική επιτυχία έχει δημιουργηθεί εδώ και δεκαετίες και σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη Novo Nordisk A/S. Η φαρμακοβιομηχανία που πρωταγωνιστεί στη θεραπεία του διαβήτη με το Ozempic και στο σκεύασμα για την απώλεια βάρους Wegovy έγινε η πιο πολύτιμη εταιρεία της Ευρώπης τον Σεπτέμβριο του 2023. «Πολλοί άνθρωποι θέλουν να επαναλάβουν αυτό που συμβαίνει εδώ, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο», δήλωσε ο Κρσίστιαν Γκρόνταλ , Δανός επιχειρηματίας βιοτεχνολογίας που έχει ιδρύσει και πουλήσει στο παρελθόν δύο startups. «Χρειάζεσαι πολλά συστατικά για να αντιγράψεις την επιτυχία».
Η ανάπτυξη όμως ξεκίνησε πριν από έναν αιώνα όταν ιδρύθηκαν οι πρώτες φαρμακευτικές εταιρείες της Δανίας. ΗNovo Nordisk ιδρύθηκε το 1923, ακολουθώντας την Lundbeck A/S.
Η μακρά παράδοση στη συνέχεια τροφοδοτήθηκε από έναν συνδυασμό συνεργασίας του δημόσιου τομέα, ισχυρών πανεπιστημίων όπως το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας και εύκολης πρόσβασης στη χρηματοδότηση. Η Bavarian Nordic, η Genmab A/S και η Zealand Pharma A/S — η οποία επίσης εργάζεται σε ένα φάρμακο για την απώλεια βάρους — ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 1990.
Ωστόσο, η άνοδος της Novo έχει υπερτροφοδοτήσει ολόκληρο τον κλάδο τα τελευταία χρόνια. «Όταν μετακινείστε στη βιοτεχνολογία της Δανίας, συναντάτε πάντα ανθρώπους που έχουν εργαστεί στη Novo», είπε ο Κρσίστιαν Γκρόνταλ.
Ο εγχώριος γίγαντας της ινσουλίνης είναι εδώ και πολύ καιρό ένα χρυσωρυχείο για τους Δανούς, αλλά έγινε παγκόσμιο φαινόμενο μετά την ανακάλυψη των πλεονεκτημάτων απώλειας βάρους μιας θεραπείας για τον διαβήτη που βασίζεται στη φυσική ορμόνη GLP-1 του σώματος. Έκτοτε, η παραγωγή των Ozempic και Wegovy έχει γίνει τόσο σημαντική που η Novo συνέβαλε στο να αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ της ανάπτυξης της δανικής οικονομίας το 2023. Ενισχυμένη από την επέκταση της εταιρείας, η κυβέρνηση σχεδόν διπλασίασε την εκτίμησή της για τη φετινή ανάπτυξη στο 2,7% — ξεπερνώντας τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες της ΕΕ.
«Novonomics»
Οι οικονομολόγοι έχουν επινοήσει ακόμη και τον όρο «Novonomics» για να περιγράψουν την επιρροή της φαρμακοβιομηχανίας. Αλλά η έκθεση της Δανίας στη φύση των φαρμακευτικών προϊόντων δεν είναι χωρίς κινδύνους. Η κεφαλαιοποίηση της Novo είναι μεγαλύτερη από ολόκληρη την οικονομία της χώρας ενώ τα φάρμακά της έχουν κερδίσει τους πλούσιους και διάσημους, τάσεις όμως που μπορούν να αλλάξουν γρήγορα.
