Μια εκστρατεία παραπληροφόρησης που ισχυρίζεται ότι ο κορωνοϊός προέρχεται από μια αμερικανική στρατιωτική βάση στο Μέριλαντ έχει κερδίσει δημοτικότητα στην Κίνα ενόψει της δημοσίευσης μιας έκθεσης των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών σχετικά με την προέλευση του ιού.

Τον Μάιο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν διέταξε έρευνα διάρκειας 90 ημερών για το αν ο ιός Covid-19 προήλθε από εργαστηριακό ατύχημα ή προέκυψε από ανθρώπινη επαφή με μολυσμένο ζώο.

Μέχρι τότε, η θεωρία της «διαρροής από το εργαστήριο Γουχάν» είχε απορριφθεί από τους περισσότερους επιστήμονες ως θεωρία συνωμοσίας του περιθωρίου.

Αλλά τώρα που η έκθεση πρόκειται να δημοσιοποιηθεί, η Κίνα πέρασε στην αντεπίθεση. Σύμφωνα με το BBC τις τελευταίες εβδομάδες, κινεζικές πηγές ενισχύουν έναν αβάσιμο ισχυρισμό ότι το Covid-19 παρασκευάστηκε στις ΗΠΑ.

Χρησιμοποιώντας τα πάντα, από μουσική ραπ μέχρι ψευδείς αναρτήσεις στο Facebook, οι ειδικοί λένε ότι οι προσπάθειες προπαγάνδας έχουν επιτύχει να πείσουν το εγχώριο κινεζικό κοινό να αντιμετωπίσει με σκεπτικισμό τη διεθνή κριτική για το ρόλο της χώρας στην πανδημία Covid-19.

Όμως, λένε οι ειδικοί, έχει κάνει ελάχιστα για να νομιμοποιήσει την Κίνα στον έξω κόσμο.

Ποιοι είναι οι ισχυρισμοί;

Οι περισσότεροι Αμερικανοί μπορεί να μην έχουν ακούσει ποτέ για το Φορτ Ντέτρικ, αλλά στην Κίνα έχει αρχίσει να γίνεται οικείο όνομα.

Κινέζοι προπαγανδιστές έχουν προωθήσει μια συνωμοσία που υποδηλώνει ότι ο κορωνοϊός δημιουργήθηκε και διέρρευσε από τη στρατιωτική εγκατάσταση στο Φρέντερικ του Μέριλαντ, περίπου 80 χιλιόμετρα (50 μίλια) βόρεια της Ουάσιγκτον.

Κάποτε αποτελούσε το κέντρο του προγράμματος βιολογικών όπλων των ΗΠΑ και σήμερα στεγάζει βιοϊατρικά εργαστήρια που ερευνούν ιούς όπως ο Έμπολα και η ευλογιά, ενώ αποτελεί και ερευνητικό κέντρο για τον καρκίνο.  Η περίπλοκη ιστορία του έχει προκαλέσει εικασίες στην Κίνα.

Ένα ραπ τραγούδι από το κινεζικό εθνικιστικό συγκρότημα CD Rev που υποδηλώνει ότι το εργαστήριο εξυφαίνει κακόβουλες συνωμοσίες υποστηρίχθηκε πρόσφατα από τον Ζάο Λιτζιάν, εκπρόσωπο του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

Οι στίχοι του τραγουδιού – “Πόσες συνωμοσίες βγήκαν από το εργαστήριό σας/Πόσοι νεκροί κρεμούν μια ταμπέλα/Τι κρύβετε/Ανοίξτε την πόρτα του Φορτ Ντέτρικ” – είναι αμήχανοι, αλλά το συναίσθημά του “λέει το μυαλό μας”, έγραψε ο Ζάο σε ένα tweet τον Αύγουστο.

Ο κ. Ζάο, ο οποίος είναι γνωστός για το επιθετικό στυλ διπλωματίας του, έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διάδοση της θεωρίας της “προέλευσης από τις ΗΠΑ”.

Αρκετά tweets από τον λογαριασμό του πέρυσι τράβηξαν για πρώτη φορά την προσοχή του κόσμου στο Fort Detrick. “Τι κρύβεται πίσω από το κλείσιμο του βιολογικού εργαστηρίου στο Fort Detrick;” έγραψε τον Ιούλιο του 2020, “Πότε οι ΗΠΑ θα καλέσουν εμπειρογνώμονες για να ερευνήσουν την προέλευση του ιού στις ΗΠΑ;”.

Τους τελευταίους μήνες, στις εκκλήσεις του προσχώρησαν Κινέζοι διπλωμάτες που εδρεύουν σε διάφορες χώρες, ενώ ο κινεζικός κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας CCTV πρόβαλε ακόμη και ένα ωριαίο ειδικό ρεπορτάζ, “Η σκοτεινή ιστορία πίσω από το Fort Detrick”, το οποίο επικεντρώθηκε στις παραβιάσεις του περιορισμού στο εργαστήριο το 2019, για να ενισχύσει τους ισχυρισμούς περί χαλαρής ασφάλειας του εργαστηρίου που επαναλαμβάνονται από Κινέζους αξιωματούχους και κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Ένα σχετικό hashtag είχε περισσότερες από 100 εκατομμύρια προβολές στο Weibo, το αντίστοιχο Twitter της Κίνας.

«Βλέπουμε μια πιο διαρκή εκστρατεία με τη συμμετοχή πολυάριθμων και γεωγραφικά διασκορπισμένων λογαριασμών για την προώθηση της αφήγησης», σχετικά με το Fort Detrick, λέει ο Ira Hubert, ανώτερος αναλυτής ερευνών στην εταιρεία κοινωνικής ανάλυσης Graphika.

Μια ακόμη θεωρία συνωμοσίας

Μια άλλη δημοφιλής θεωρία, που προωθείται από την ταμπλόιντ εφημερίδα Global Times, επιχειρεί να συνδέσει την προέλευση του ιού με έναν Αμερικανό ειδικό στον κορωνοϊό, τον Δρ Ραλφ Μπάριτς, και τους ερευνητές στο Fort Detrick.

Η εφημερίδα υποστηρίζει ότι ο Δρ Baric δημιούργησε έναν νέο κορωνοϊό που μολύνει τον άνθρωπο, επικαλούμενη μια δημοσίευση που συνέγραψε ο ερευνητής με έδρα τη Βόρεια Καρολίνα σχετικά με τη μετάδοση του ιού από νυχτερίδες στο Nature Medicine.

Σε σημείωμα του συντάκτη, το περιοδικό ανέφερε ότι γνώριζε ότι η εργασία χρησιμοποιήθηκε για τη διάδοση της ψευδούς θεωρίας, αλλά το σημείωμα δεν συμπεριλήφθηκε στο δημοσίευμα των Global Times.

Η εφημερίδα ξεκίνησε επίσης ένα διαδικτυακό αίτημα που καλεί τους Κινέζους να υπογράψουν μια ανοιχτή επιστολή με την οποία ζητείται έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) στο Φορτ Ντέτρικ.

Οι άνθρωποι μπορούσαν να “υπογράψουν” την επιστολή με ένα μόνο κλικ και η έκκληση φέρεται να συγκέντρωσε περισσότερες από 25 εκατομμύρια “υπογραφές”.

Οι πιο «διάσημες» θεωρίες συνωμοσίας