Σε συνέντευξή του στους Financial Times, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης χαρτογραφεί την ατζέντα Λευκωσίας – Βρυξελλών ενόψει της κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026, με δύο σημεία αιχμής: Ευθυγράμμιση της Ευρώπης με τη στρατηγική Τραμπ στη Μέση Ανατολή και οργανωμένο «άνοιγμα» προς την Τουρκία μέσα από ευρωπαϊκά εργαλεία και σταδιακά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης καλεί την ΕΕ να αξιοποιήσει τα δίκτυα της Κύπρου στην περιοχή ώστε να συντονιστεί πρακτικά με τη γραμμή του Προέδρου Τραμπ στη Μέση Ανατολή, με στόχο ισχυρότερη σχέση Ευρώπης – ΗΠΑ και ρόλο της Ένωσης ως παγκόσμιας δύναμης.
Το μήνυμα είναι πολιτικά καθαρό και μεταφράζεται σε λιγότερη αμηχανία, περισσότερη σύμπραξη με την Ουάσιγκτον σε μια φλεγόμενη γειτονιά.
Παράλληλα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης εμφανίζεται διατεθειμένος να υποστηρίξει στενότερη σχέση ΕΕ–Τουρκίας, αναγνωρίζοντας την «ακίνητη» γεωγραφία και τα αμοιβαία συμφέροντα.
Προτείνει, μεταξύ άλλων, πρόσκληση Τούρκων αξιωματούχων σε άτυπες ευρωπαϊκές συναντήσεις, εφόσον το πλαίσιο είναι σαφώς ευρωπαϊκό και υπηρετεί την αποκλιμάκωση.
Η προοπτική επανέναρξης συνομιλιών για επίλυση του κυπριακού, τίθεται ρητά πάνω στις παραμέτρους του 2017, όταν δεκόπησαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντανά, με ενισχυμένη εμπλοκή της ΕΕ ως καταλύτη.
Η λογική είναι ότι ευρωπαϊκά κίνητρα και επιτηρούμενα βήματα μπορούν να δώσουν πρακτικό οξυγόνο στη διαδικασία και να λειτουργήσουν αποτρεπτικά σε μονομερείς εντάσεις.
Στο καλάθι των «μικρών βημάτων» μπαίνουν η επανενεργοποίηση της ευρωτουρκικής ατζέντας για τη βίζα σε Τούρκους υπηκόους και στοχευμένες ρυθμίσεις πρόσβασης κυπριακών πλοίων σε τουρκικά λιμάνια, ώστε να δημιουργηθεί θετικό κλίμα χωρίς εκπτώσεις στο κυπριακό. Το σκεπτικό είναι να προκύψουν πρακτικά οφέλη που μειώνουν την τριβή και αυξάνουν τον χώρο για διαπραγμάτευση.
Η πρόσφατη επαφή Χριστοδουλίδη -Τραμπ στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, όπου τέθηκε το Κυπριακό στο περιθώριο της συνόδου για τη Γάζα, δείχνει ότι η Λευκωσία επενδύει συστηματικά σε διαύλους με την αμερικανική πλευρά, στοιχείο κρίσιμο για την ευρωπαϊκή χάραξη πορείας που εισηγείται ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
Νίκος Χριστοδουλίδης: Προτιμώ μια Τουρκία κοντά στην Ε.Ε. – Ώρα να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, δηλώνει πως επιδιώκει «να αλλάξει την προσέγγιση της Λευκωσίας απέναντι στην Τουρκία» και να προωθήσει «μια πιο εποικοδομητική σχέση Ε.Ε.–Άγκυρας», στο πλαίσιο της κυπριακής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ξεκινά τον Ιανουάριο.
«Αλλάξαμε την προσέγγισή μας απέναντι στις σχέσεις Ε.Ε.–Τουρκίας. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία μας. Η Τουρκία θα είναι πάντα γείτονάς μας, οπότε προτιμώ έναν γείτονα κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση», ανέφερε χαρακτηριστικά στη συνέντευξη στους Financial Times.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αποκάλυψε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να προσκαλέσει τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ή τον υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν σε άτυπες συνεδριάσεις της Ε.Ε. κατά τη διάρκεια της κυπριακής προεδρίας.
«Πρόκειται για προεδρία της Ε.Ε., όχι μόνο της Κύπρου. Θα έστελνε ένα θετικό μήνυμα για τις σχέσεις Ε.Ε.–Τουρκίας», είπε.
Ο κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε επίσης την πρόθεσή του να επανεκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, μετά την εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν στα κατεχόμενα, τον οποίο χαρακτήρισε «άνθρωπο υπέρ της λύσης».
Όπως σημείωσε, «οι συνομιλίες πρέπει να ξεκινήσουν από το σημείο που σταμάτησαν το 2017 στο Κραν-Μοντανά, όχι από το μηδέν. Φτάσαμε πολύ κοντά. Αν ξεκινήσουμε από εκεί, είναι εφικτό».
Χαιρέτισε επίσης τον διορισμό του πρώην επιτρόπου της Ε.Ε. Γιοχάνες Χαν ως ειδικού απεσταλμένου για το Κυπριακό, υπογραμμίζοντας πως «η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», καθώς μόνο αυτή «μπορεί να προσφέρει στην Άγκυρα κίνητρα αρκετά ισχυρά ώστε να καταστεί μια συμφωνία ελκυστική».
Ο Κύπριος Πρόεδρος πρότεινε την υιοθέτηση μικρών αλλά ουσιαστικών βημάτων εμπιστοσύνης:
«Μπορούμε να ξεκινήσουμε με τη χορήγηση ελευθέρας βίζας για Τούρκους επιχειρηματίες. Και την ίδια στιγμή, η Τουρκία να ανοίξει ένα λιμάνι της για πλοία με κυπριακή σημαία. Από το 1987, κανένα κυπριακό πλοίο δεν μπορεί να προσεγγίσει την Τουρκία. Βήμα-βήμα, ώστε να δούμε τα οφέλη αυτής της θετικής πορείας».
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι μπορεί να συναντήσει αντιστάσεις από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που παραμένουν επιφυλακτικές απέναντι στην Άγκυρα.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ίσως είναι έτοιμη, αλλά δεν είμαι βέβαιος αν τα κράτη μέλη είναι – ή αν απλώς κρύβονται πίσω από την Κύπρο», ανέφερε με νόημα.
