Η περιουσία της Χάιντι Χόρτεν -η οποία απεβίωσε πέρυσι- συμπεριλαμβανομένης μιας αξιόλογης συλλογής κοσμημάτων- είχαν απασχολήσει πρόσφατα την επικαιρότητα λόγω της δημοπρασίας ενός μέρους της από τον οίκο Christie’s για 202 εκατ. δολάρια.

Η περιουσία της Αυστριακής κληρονόμου προερχόταν σε μεγάλο βαθμό από τον σύζυγό της (ο Χέλμουτ Χόρτεν πέθανε το 1987), ο οποίος φέρεται να την απέκτησε αγοράζοντας επιχειρήσεις από Εβραίους που βρίσκονταν υπό διωγμό από τους Ναζί. Έπειτα από το σάλο που δημιούργησε η πρώτη δημοπρασία, ο οίκος Christie’s φαίνεται να υπαναχωρεί, ματαιώνοντας το δεύτερο μέρος αυτής της πώλησης, που είχε προγραμματιστεί για το Νοέμβριο.

«Ο Christie’s ακύρωσε τη δεύτερη δημοπρασία της περιουσίας Χόρτον λόγω της σύνδεσής της με τις πολιτικές της ναζιστικής εποχής», ανέφεραν σε δημοσίευμά τους οι New York Times. «Ο σύζυγος της κληρονόμου, Χέλμουτ Χόρτεν, κατάφερε να επεκτείνει την αλυσίδα των πολυκαταστημάτων του αναλαμβάνοντας επιχειρήσεις που ανήκαν σε αποζημιωμένους Εβραίους».

«Η πώληση της συλλογής κοσμημάτων της Χάιντι Χόρτεν έχει προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια και οι αντιδράσεις έχουν επηρεάσει βαθιά εμάς και πολλούς άλλους, και θα συνεχίσουμε να τις συμμεριζόμαστε», ανέφερε σε δήλωσή της η Άνθια Πιρς, πρόεδρος του Christie’s Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι ο οίκος δημοπρασιών αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις των Times σχετικά με την ακύρωση της πώλησης.

Η δεύτερη δημοπρασία είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στη Γενεύη τον Νοέμβριο. Τα 300 κομμάτια που περιλαμβάνονταν, αναμενόταν ότι θα πωλούνταν χαμηλότερα απ’ ό,τι εκείνα του πρώτου μέρους της πώλησης, το οποίο περιλάμβανε πολλά από τα καλύτερα κοσμήματα της συλλογής Χόρτεν, με πολύτιμους λίθους όπως διαμάντια, σμαράγδια και ζαφείρια.

Παρά το ρεκόρ των εσόδων, η προηγούμενη δημοπρασία αντιμετώπισε αυστηρούς ελέγχους από εβραϊκές οργανώσεις αλλά και ορισμένους συλλέκτες. Σύμφωνα με τους New York Times, όταν ήρθαν στο φως οι διασυνδέσεις των Χόρτεν με τους Ναζί, ο οίκος Christie’s αναγκάστηκε να τροποποιήσει την ανακοίνωση της δημοπρασίας, εξηγώντας πως ο Χέλμουτ Χόρτεν είχε αγοράσει εβραϊκές επιχειρήσεις που «πουλήθηκαν υπό πίεση». Ο οίκος δημοπρασιών δεσμεύτηκε επίσης να δωρίσει μέρος των εσόδων της πώλησης για την έρευνα και την εκπαίδευση του Ολοκαυτώματος.

Παρόλα αυτά, δεν ήταν λίγες οι εβραϊκές ομάδες που αρνήθηκαν να δεχτούν τα χρήματα: Το Κέντρο Μνήμης του Ολοκαυτώματος Yad Vashem, το οποίο βρίσκεται πίσω από το επίσημο μουσείο του Ισραήλ για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, ανακοίνωσε ότι απέρριψε μια δωρεά λόγω της πηγής των χρημάτων. Και η Jerusalem Post ανέφερε ότι οργανώσεις σε όλο τον κόσμο είχαν αρνηθεί τα χρήματα του Christie’s.

Πολλοί βλέπουν τη ματαίωση της πώλησης από τον Christie’s ως καλό σημάδι. Ο David Schaecter, επιζών του Ολοκαυτώματος και πρόεδρος του Ιδρύματος των Επιζώντων του Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ, δήλωσε στην εφημερίδα ότι φαίνεται πως οι εταιρείες συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν πλέον εύκολα να πουλήσουν «μολυσμένα αγαθά». «Είμαστε χαρούμενοι που αναγνώρισαν τον μεγάλο πόνο που οι πρόσθετες πωλήσεις τέχνης και κοσμημάτων των Χόρτεν θα προκαλούσαν στους επιζώντες του Ολοκαυτώματος», είπε χαρακτηριστικά ο Schaecter.