Αντίστροφα μετράει πλέον ο χρόνος για τη λειτουργία του νέου συστήματος χρέωσης των οδηγών στους αυτοκινητοδρόμους της χώρας.
Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο κυκλοφορίας των οχημάτων στους αυτοκινητοδρόμους συντελούνται στην Ευρώπη, με στόχο την πιο δίκαιη χρέωση των οδηγών και τη μείωση του χρόνου ταξιδιού.
Πρόκειται για το σύστημα ηλεκτρονικών διοδίων που, έως το τέλος του 2025, αναμένεται να λειτουργήσει και στη χώρα μας.
Στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2022 να πραγματοποιηθεί ο διαγωνισμός για το έργο των 300 εκατ. ευρώ, ενώ το μοντέλο που φαίνεται πως προωθείται είναι αυτό της σύμπραξης του Δημοσίου με τον Ιδιωτικό Τομέα (ΣΔΙΤ).
Ποιο είναι το νέο σύστημα;
Το νέο σύστημα ουσιαστικά θα καταργήσει τους σταθμούς διοδίων – υπό τη μορφή τουλάχιστον που έχουν σήμερα – δεδομένου ότι οι οδηγοί θα χρεώνονται ανάλογα με την απόσταση που έχουν διανύσει.
Αυτό θα σημαίνει ότι θα εξασφαλιστεί μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης πολλών συμπολιτών μας, οι οποίοι βάσει του υφιστάμενου συστήματος πληρώνουν προκαταβολικά ένα προκαθορισμένο (και υψηλό) αντίτιμο, ενώ χρησιμοποιούν τον αυτοκινητόδρομο για μόλις λίγα χιλιόμετρα.
Το νέο σύστημα αφορά στην εγκατάσταση, λειτουργία και συντήρηση του αναγκαίου τεχνολογικού εξοπλισμού για τη σταδιακή μετάβαση στο σύστημα «ελεύθερης ροής» (free flow) στους αυτοκινητοδρόμους, όπου δεν θα υπάρχουν σταθμοί διοδίων.
Αυτό θα διασφαλίσει ότι στα ταξίδια δεν θα υπάρχουν καθυστερήσεις, μιας και τα οχήματα δεν θα χρειάζεται να σταματήσουν για τη συναλλαγή διοδίων, ενώ τέλος δεν θα σχηματίζονται ουρές.
Το τέλος, μάλιστα, του «σταμάτα-ξεκίνα» στα διόδια θα έχει θετικό αντίκτυπο και στο περιβάλλον. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι κατά το φρενάρισμα του αυτοκινήτου (π.χ. για την πληρωμή του τέλους διοδίου), λόγω της τριβής των φρένων εκλύονται μικροσωματίδια που αποτελούν πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Η περιβαλλοντική επιβάρυνση αυξάνεται, φυσικά, και όταν τα αυτοκίνητα εξέρχονται από τους σταθμούς διοδίων, μιας και ο κινητήρας, κατά την επιτάχυνση, παράγει μεγαλύτερο έργο.
Η λειτουργία του νέου συστήματος
Σχετικά με τα οχήματα επαγγελματικής χρήσης, αυτά θα έχουν εγκατεστημένη μια συσκευή που θα επιτρέπει την παρακολούθηση και καταγραφή της θέσης και της πορείας τους, με τη βοήθεια δορυφόρων.
Για τα ΙΧ οχήματα θα γίνεται καταγραφή της πινακίδας κατά την είσοδο και την έξοδό τους από τον αυτοκινητόδρομο και θα επιβάλλεται επί τόπου η αντίστοιχη χρέωση, πάντα βάσει χιλιομέτρων.
Με βάση τον σχεδιασμό, τα υφιστάμενα μετωπικά διόδια θα μετατραπούν σε σταθμούς ελέγχου φορτίων και κυκλοφορίας.
Χιλιομετρική χρέωση στην Ολύμπια Οδό
Το σύστημα της χρέωσης των οδηγών βάσει των διανυθέντων χιλιομέτρων εφαρμόζεται – προς το παρόν – αποκλειστικά στην Ολυμπία Οδό, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι οι χρέωση των χρηστών είναι έως και 76% χαμηλότερη.
Οι χρήστες το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να προμηθευτούν τον πομποδέκτη της εταιρείας, ο οποίος διαβάζεται από ηλεκτρονικές πύλες με αισθητήρες που έχουν εγκατασταθεί στις εισόδους και εξόδους του αυτοκινητοδρόμου. Το όχημα πληρώνει το αντίτιμο της ζώνης χρέωσης.
Σε περίπτωση που το όχημα βγει από τον αυτοκινητόδρομο πριν από το τέλος της συγκεκριμένης ζώνης, τότε πιστώνεται αυτόματα στον πομποδέκτη του το ποσό που αντιστοιχεί στην απόσταση που δεν διένυσε.
Το σύστημα εφαρμόζεται στο εξωτερικό
Το σύστημα των ηλεκτρονικών διοδίων ήδη εφαρμόζεται σε πολλές χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, όπου από το 2019 έχει εγκατασταθεί ο ειδικός εξοπλισμός (ηλεκτρονική πύλη) σε ένα συγκεκριμένο τμήμα (κοινότητα Μπουλάι-Μοζέλ) του αυτοκινητοδρόμου A4, και το περασμένο καλοκαίρι ακολούθησε ένα τμήμα του A79.
Το πρώτο, ωστόσο, ολοκληρωμένο σύστημα, σε όλο το μήκος ενός γαλλικού αυτοκινητοδρόμου, θα δημιουργηθεί στον Α13/Α14, μήκους 210 χλμ. που συνδέει το Παρίσι με την πόλη Καέν.
Σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος, σε όλο το μήκος του αυτοκινητοδρόμου θα εγκατασταθούν ειδικές πύλες με ενσωματωμένους αισθητήρες που θα μπορούν να αναγνωρίσουν το είδος του οχήματος (π.χ. φορτηγό ή επιβατικό Ι.Χ.) και τις πινακίδες κυκλοφορίες.
Αυτές οι πύλες, επίσης, αναγνωρίζουν τον πομποδέκτη, ο οποίος αν δεν υπάρχει στο όχημα, τότε θα καταγράφεται η πινακίδα κυκλοφορίας και στη συνέχεια θα δρομολογούνται οι διαδικασίες για την είσπραξη του τέλους.
Οι πρώτες πύλες στον A13/A14 θα τοποθετηθούν τον Ιούνιο του 2024, ενώ η επέκταση του συστήματος σε όλο τον αυτοκινητόδρομο θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2024.
Σημειώνεται ότι οι εργασίες θα συνεχιστούν μέχρι το τέλος του 2027, μιας και θα απαιτηθεί να κατεδαφιστούν οι υπάρχοντες σταθμοί διοδίων.