Το χαρτί τουαλέτας είναι ένα προϊόν που θεωρούμε δεδομένο, αλλά η ιστορία και οι περιβαλλοντικές του επιπτώσεις είναι πολύπλοκες. Από τα κεραμικά pessoi της αρχαιότητας μέχρι τις σύγχρονες λύσεις όπως τα μπιντέ και τα popodouche, ο τρόπος που καθαριζόμαστε έχει εξελιχθεί δραστικά.
Από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη τουαλέτα
Στην αρχαία Ρώμη, χρησιμοποιούνταν θραύσματα κεραμικών (pessoi), ενώ ένα σφουγγάρι σε ραβδί ήταν μια κοινή επιλογή – συχνά κοινόχρηστο. Το πρώτο χαρτί υγείας εφευρέθηκε το 1857 και η μορφή ρολού καθιερώθηκε το 1907. Ο 20ός αιώνας έφερε τη μαζική χρήση του χαρτιού τουαλέτας, καθώς η προσωπική υγιεινή έγινε πιο σημαντική στην καθημερινότητα, μεταδίδει το euronews.
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του χαρτιού τουαλέτας
Η χρήση χαρτιού τουαλέτας είναι τεράστια, με τον μέσο πολίτη στις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη δυτική Ευρώπη να καταναλώνει 15-25 κιλά ετησίως.
Βασικά περιβαλλοντικά ζητήματα:
- Η παραγωγή του είναι ενεργοβόρα και ρυπογόνος, ενώ συχνά χρησιμοποιούνται χημικά πρόσθετα.
- Ορισμένες εταιρείες ευθύνονται για την αποψίλωση των δασών, κάτι που η ΕΕ επιχειρεί να περιορίσει με νέους κανονισμούς (σε ισχύ από το 2025-2026).
- Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν την παρουσία «αιώνιων» χημικών ουσιών (PFAS), οι οποίες επηρεάζουν το περιβάλλον και την υγεία.
Μπορεί το μπιντέ να αντικαταστήσει το χαρτί τουαλέτας; Μπιντέ και bumgun (ποποβρυσάκι) χρησιμοποιούνται ευρέως σε Ασία και Μέση Ανατολή, αλλά όχι τόσο στη Δύση.
Πλεονεκτήματα μπιντέ:
- Μειώνει την κατανάλωση χαρτιού
- Χρησιμοποιεί λιγότερο νερό σε σχέση με την παραγωγή χαρτιού
- Είναι πιο υγιεινό
Ωστόσο, το χαρτί τουαλέτας δεν πρόκειται να εξαφανιστεί, καθώς παραμένει βασικό για την προσωπική υγιεινή.
Η ισορροπία ανάμεσα στη βιωσιμότητα και την υγιεινή
Ο καθηγητής Τζιοβάνι ντε Φέο υπερασπίζεται τη χρήση του χαρτιού τουαλέτας, τονίζοντας ότι συνέβαλε στη μείωση των βακτηριακών λοιμώξεων και στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Όμως, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να μειωθεί. Ακόμα και ένα φύλλο λιγότερο μπορεί να σημαίνει εξοικονόμηση 3 λίτρων νερού.
Η λύση βρίσκεται στη χρήση ανακυκλωμένων προϊόντων, στην περιορισμένη κατανάλωση και, όπου είναι δυνατόν, στη στροφή σε εναλλακτικές λύσεις όπως το μπιντέ.
Το χαρτί τουαλέτας είναι αναγκαίο, αλλά το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα απαιτεί νέες στρατηγικές χρήσης. Με αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες, περιορισμό των χημικών προσθέτων και βιώσιμες λύσεις, μπορούμε να μειώσουμε τον αντίκτυπό του στον πλανήτη.
