Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις 7 χώρες της Ε.Ε. που ζήτησαν και θα λάβουν δάνεια επιπρόσθετα των χορηγήσεων, όπως προκύπτει από report του Bruegel για το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. 

Σύμφωνα με μελέτη του Simone Tagliapietra για το ευρωπαϊκό think tank, Bruegel, τα 11,7 δισ. ευρώ στο ελληνικό σχέδιο αφορούν την κλιματική αλλαγή, τα 6,8 δισ. ευρώ σχετίζονται με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τα 12,4 δισ. ευρώ, δηλαδή τα περισσότερα, αφορούν δαπάνες και επενδύσεις σε άλλους τομείς.

Όλες οι χώρες έχουν αρκετούς πόρους για το κλίμα (περισσότερο από το 37%) και τις ψηφιακές υποδομές (περισσότερο από το 20%), όπως σημειώνεται στη σχετική μελέτη. Ορισμένα από τα προγράμματα στήριξης, ιδίως στη Γερμανία, τη Γαλλία και το Βέλγιο, χρηματοδοτούνται εν μέρει από τα εθνικά ταμεία, επιπλέον των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Άλλες χώρες, ιδίως η Ιταλία, η Ρουμανία, αλλά και η Ελλάδα, ζήτησαν επιπρόσθετα δάνεια εκτός των επιχορηγήσεων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ όλων, το γαλλικό σχέδιο επικεντρώνεται περισσότερο σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες στις ρυθμίσεις για το κλίμα, ενώ το γερμανικό σχέδιο στον ψηφιακό μετασχηματισμό.

bruegel-i-anatomia-enos-tameioy-anakampsis0

Υπενθυμίζεται πως η χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάπτυξης βασίζεται στην απόδοση των κρατών, δηλαδή η διοχέτευση των κονδυλίων συνδέεται στενά με την αποδοτικότητα των προγραμμάτων και όχι απλώς στις παραδοσιακές προϋποθέσεις συμμόρφωσης στους κανόνες.

Η ανάλυση πάντως εγείρει και αφήνει ανοιχτά δύο βασικά ερωτήματα:

  1. Θα μπορέσουν οι χώρες να απορροφήσουν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάπτυξης στο προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα;
  2. Πώς θα αποφύγουν τις άσκοπες δαπάνες και πώς θα μπορέσουν να διπλασιάσουν την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, δεδομένου ότι καμία χώρα της Ε.Ε. δεν μπόρεσε να δικαιολογήσει κατάλληλα τα κόστη;

Επιπλέον, τονίζει με νόημα ότι η δημοσιονομική εξισορρόπηση, μετά την υποστηρικτική πολιτική για την άμβλυνση των επιπτώσεων της πανδημίας, αναγκαστικά θα αρχίσει μέχρι το 2023, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον ρυθμό μεταβιβάσεων των κρατών – μελών, στο πλαίσιο των «πράσινων» και ψηφιακών επενδύσεων, υπό την ομπρέλα του Ταμείου Ανάκαμψης.

Για τις ψηφιακές δαπάνες, υπογραμμίζει ότι όλες οι χώρες κατανέμουν ένα σημαντικό μερίδιο των δαπανών τους για τον ψηφιακό μετασχηματισμό με επίκεντρο την «Μοντερνοποίηση» (Ψηφιοποίηση του Δημοσίου) και την «Προσαρμογή και Βελτίωση των Δεξιοτήτων» (Εκπαίδευση για τη στήριξη των ψηφιακών δεξιοτήτων).

Σε παρατηρήσεις για τις πράσινες δαπάνες, η μελέτη τονίζει ότι οι περισσότερες χώρες προγραμματίζουν την διοχέτευση επαρκούς μερίδας των κονδυλίων σε ανακαίνιση των κτηρίων. Πρόκειται για αναβάθμιση της δημόσιας και της ιδιωτικής βιοποικιλότητας, της ποιότητας του αέρα και του νερού και της ανακύκλωσης. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι σε σχέση με το συνολικό ποσό οι επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα στα περισσότερα ευρωπαϊκά σχέδια είναι σχετικά χαμηλές.

bruegel-i-anatomia-enos-tameioy-anakampsis1

Πού βρισκόμαστε

  • Υποβλήθηκαν 26 σχέδια (εκτός της Ολλανδίας)
  • Όλες ζητούν το μεγαλύτερο ποσό επιχορηγήσεων – Το πλαφόν τίθεται στα 338 δισ. ευρώ με σημερινές τιμές
  • 7 ζήτησαν δάνεια συνολικού ύψους 166 δισ. ευρώ (από το ύψιστο των 385,8 δισ. ευρώ)
  • Το συνολικό ποσό που θα διοχετεύσει το Ταμείο είναι περίπου 500 δισ. ευρώ (με το πλαφόν στα 723,8 δισ. ευρώ)
  • 22 σχέδια εγκρίθηκαν από την Κομισιόν (εκτός της Ουγγαρίας, Πολωνίας, Σερβίας, Βελγίου)
  • Οι πρώτες δόσεις έχουν χορηγηθεί σε 16 χώρες
  • Η εφαρμογή των σχεδίων έχει ήδη ξεκινήσει σε αρκετά κράτη – μέλη