Νέο εργαλείο αντιμετώπισης κρίσεων φέρεται να προετοιμάζει η ΕΚΤ, το οποίο πιθανότατα να περιλαμβάνει και αγορές ομολόγων, με σκοπό τη συγκράτηση των αποδόσεων που συνεχίζουν την ανιούσα με αμείωτο ρυθμό, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, το οποίο επικαλείται αξιωματούχους που γνωρίζουν το θέμα.
Τα νέα μέτρα τα οποία επεξεργάζεται η ΕΚΤ αναμένεται να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση έκρηξης των ομολογιακών αποδόσεων ειδικά στις ασθενέστερες οικονομίες της Ευρωζώνης. Το δ.σ. της κεντρικής τράπεζας θα μπορεί με αυτό το εργαλείο να αντιμετωπίσει τις πιέσεις που προκαλούνται από εξωγενείς παράγοντες οι οποίες ξεφεύγουν του ελέγχου των εθνικών κυβερνήσεων.
Η ΕΚΤ έχει αποφύγει μέχρι στιγμής κάθε σχόλιο, ενώ δεν είναι γνωστό τι μορφή θα έχει το νέο εργαλείο, το οποίο όμως είναι πολύ πιθανόν να περιλαμβάνει και αγορές ομολόγων για τη συγκράτηση των αποδόσεων. Δεν υπάρχει επίσης μέχρι στιγμής καμία ένδειξη ότι το μέτρο αυτό στήριξης θα παρουσιαστεί άμεσα από την ΕΚΤ, καθώς οι διαμορφωτές πολιτικής της δεν έχουν ακόμη αποφασίσει εάν θα το δημοσιοποιήσουν ή θα το κρατήσουν κρυφό έως ότου κριθεί αναγκαίο, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.
Οι παρασκηνιακές προετοιμασίες της ΕΚΤ υποδηλώνουν πώς οι αξιωματούχοι προβληματίζονται για πώς θα αντιμετωπίσουν τις αγορές ομολόγων εάν οι αποδόσεις τους ξεφύγουν εκτός ελέγχου, όταν θα μείνουν χωρίς παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας για πρώτη φορά μετά από περισσότερα από επτά χρόνια αδιάλειπτων αγορών στοιχείων ενεργητικού. Η ΕΚΤ σταμάτησε το έκτακτο πανδημικό πρόγραμμα ΡΕΡΡ τον προηγούμενο μήνα και σκοπεύει να τερματίσει και το κανονικό ΑΡΡ στο τρίτο τρίμηνο.
Η δημιουργία ενός νέου εργαλείου κρίσεων σε ένα σχετικά ήπιο περιβάλλον σηματοδοτεί μία από τις σπάνιες φορές που η ΕΚΤ σπεύδει να πάρει προληπτικά μέτρα από νωρίς προτού χρειαστεί να τεθούν σε ισχύ. Υπενθυμίζεται ότι το προηγούμενο πρόγραμμα επί θητείας Μάριου Ντράγκι το 2012 και το ΡΕΡΡ το 2020 ελήφθησαν, αφού είχε ξεσπάσει η χρηματοοικονομική αναταραχή.
Ηδη από πέρυσι, οι διαμορφωτές πολιτικής είχαν αρχίσει να συζητούν για ένα προληπτικό εργαλείο για την αντιμετώπιση κινδύνων, με αξιωματούχους από την ευρωπεριφέρεια να ασκούν πιέσεις για ένα στήριγμα με απεριόριστες αγορές, παρότι οι χώρες του «πυρήνα» επέμεναν να συνοδεύεται από συγκεκριμένους όρους.
Οι συζητήσεις διεκόπησαν όταν το δ.σ. έκρινε τον Δεκέμβριο ότι η πρόσθετη ευελιξία στην επανεπένδυση των ομολόγων που λήγουν από το χαρτοφυλάκιο έκτακτης ανάγκης θα ήταν επαρκής. Ωστόσο, το επικείμενο τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης και η αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με τις επιπτώσεις του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αναζωπυρώσει τις ανησυχίες στο πλαίσιο του δ.σ. της ΕΚΤ.
Οι αποδόσεις των ιταλικών 10ετών ομολόγων “μάζεψαν” ελαφρώς μετά το δημοσίευμα, κλείνοντας κοντά στο 2,35% από το 2,40% που είχαν φθάσει αρχικά.
Δεν υπάρχει πρόβλημα προς το παρόν
Σήμερα, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων του ευρώ έχουν εκτιναχθεί στο υψηλότερο επίπεδο από το 2018, τα spreads είναι αρκετά συγκρατημένα, και αυτό σημαίνει ότι δεν προοιωνίζεται κάποια μεγάλη αναστάτωση στην αγορά.
Αυτό αποτελεί ένδειξη ότι οι υψηλότερες αποδόσεις αντανακλούν την ισχυρή οικονομική ανάκαμψη από την πανδημία και την προοπτική αύξησης των επιτοκίων, παρά τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των εθνικών χρεών.
Ωστόσο, η κρίση της πανδημίας του 2020 έδειξε πόσο γρήγορα μπορούν να ανατραπούν τα πράγματα. Η ΕΚΤ αναγκάστηκε να δημιουργήσει το ΡΕΡΡ μέσα σε λίγες μόλις ημέρες, με το πρόγραμμα να αυξάνεται στα 1,7 τρισ.ευρώ για να αντισταθμίσει σοβαρούς κινδύνους.
