Καθώς με τις Ευχαριστίες ξεκινά και επίσημα η εορταστική περίοδος στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Bill Gates ανήρτησε στο blog του την ετήσια λίστα του με προτάσεις βιβλίων για τις διακοπές. Άλλωστε, ο ίδιος είναι γνωστός «βιβλιοφάγος».
Ο δισεκατομμυριούχος εκτιμά ότι ο χειμώνας, λόγω του κρύου και των διακοπών των Χριστουγέννων, είναι η ιδανική εποχή του χρόνου για διάβασμα.
Η λίστα του Gates με τα «πρόσφατα αγαπημένα» του, περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία συγγραφέων και ειδών, όπως το βιβλίο ενός ψυχολόγου του Χάρβαρντ και ένα μυθιστόρημα για μια γηραιά νυχτοφύλακα σε ένα ενυδρείο. Η λίστα περιλαμβάνει επίσης τις πρόσφατες αναμνήσεις ενός μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης, βιβλίο το οποίο αποκαλεί «αισιόδοξη, βασισμένη σε γεγονότα επισκόπηση» της τρέχουσας κλιματικής κρίσης, και ένα πολιτικό μπεστ σέλερ για τις κυβερνητικές ρυθμίσεις και την αμερικανική καινοτομία.
«Κάθε ένα από αυτά τα βιβλία αποκαλύπτει πώς λειτουργεί πραγματικά κάτι σημαντικό: Πώς οι άνθρωποι βρίσκουν σκοπό στη ζωή τους αργότερα, πώς πρέπει να σκεφτόμαστε την κλιματική αλλαγή, πώς εξελίσσονται οι βιομηχανίες, πώς επικοινωνούν οι άνθρωποι και πώς η Αμερική έχασε την ικανότητά της να χτίζει μεγάλα πράγματα — και πώς να την ανακτήσει», έγραψε ο Gates.
Η λίστα με τα 5 βιβλία
1. «Remarkably Bright Creatures» της Shelby Van Pelt
Γραμμένο εν μέρει από την οπτική γωνία ενός χταποδιού, το μυθιστόρημα της Van Pelt που εκδόθηκε το 2022 πληροί τη βασική προϋπόθεση του Gates για κάθε έργο φαντασίας, όπως ο ίδιος έγραψε: «Θέλω να διαβάζω για ενδιαφέροντες χαρακτήρες που με βοηθούν να δω τον κόσμο με έναν νέο τρόπο».
Ο Gates, ο οποίος έγινε 70 ετών τον Οκτώβριο, έγραψε επίσης ότι ταυτίστηκε με την ανθρώπινη πρωταγωνίστρια του βιβλίου: Μια 70χρονη χήρα ονόματι Tova, μια καθαρίστρια που εργάζεται στη νυχτερινή βάρδια στο ενυδρείο όπου ζει ο χταπόδης Marcellus. Το βιβλίο ακολουθεί την ανάπτυξη της φιλίας μεταξύ της Tova και του Marcellus, την οποία ο Gates χαρακτήρισε ως τροφή για σκέψη και ως εξερεύνηση των «σχέσεων και της γήρανσης», ιδιαίτερα της μάχης με τη μοναξιά και την αναζήτηση νοήματος καθώς κάποιος εισέρχεται στο τελευταίο κεφάλαιο της ζωής του.
«Η ιστορία της Van Pelt με έκανε να σκεφτώ την πρόκληση του να γεμίζεις τις μέρες σου μετά τη συνταξιοδότηση και τι μπορεί να κάνει η κοινωνία για να βοηθήσει τους ηλικιωμένους να βρουν ένα σκοπό», αναφέρει ο Gates, ο οποίος έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι η συνταξιοδότηση «ακούγεται απαίσια».
2. «Clearing the Air» της Hannah Ritchie
Η Hannah Ritchie είναι επιστήμονας δεδομένων στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, την οποία ο Gates έχει επαινέσει στο παρελθόν για τις «εκπληκτικά αισιόδοξες» αναλύσεις της σχετικά με τον συνεχιζόμενο αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Το τελευταίο της βιβλίο, το οποίο εκδόθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο στις 18 Σεπτεμβρίου και πρόκειται να εκδοθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Μάρτιο του 2026, «είναι μια από τις πιο σαφείς εξηγήσεις για την κλιματική πρόκληση που έχω διαβάσει», σημειώνει ο Gates.
Στο «Clearing the Air», η Ritchie επικεντρώνεται σε 50 ερωτήσεις σχετικά με την κλιματική κρίση, όπως για παράδειγμα, αν οι εναλλακτικές πηγές ανανεώσιμης ενέργειας είναι υπερβολικά ακριβές για να είναι αποτελεσματικές ή αν είναι πολύ αργά για να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη και να αποφευχθούν περαιτέρω κλιματικές καταστροφές, προσφέροντας απαντήσεις που είναι «ρεαλιστικές όσον αφορά τους κινδύνους, αλλά βασίζονται σε δεδομένα που δείχνουν πραγματική πρόοδο», επισημαίνει ο Gates.
Όπως και η Ritchie, ο Gates έχει επαινέσει την πρόοδο της πράσινης μετάβασης, από την αυξημένη χρήση ηλιακής και αιολικής ενέργειας έως τη δημοτικότητα των ηλεκτρικών οχημάτων, και απέρριψε μια προοπτική της κλιματικής αλλαγής που, όπως ανησυχεί ο δισεκατομμυριούχος, θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή μας από άλλα θέματα που μας απασχολούν.
Ο ίδιος δέχθηκε πρόσφατα κριτική από επιστήμονες για την άποψή του ότι μέρος των πόρων που προορίζονται για κλιματικές πρωτοβουλίες θα ήταν καλύτερα να χρησιμοποιηθούν για θέματα όπως η κοινωνική πρόνοια και η φτώχεια.
3. «Who Knew» του Barry Diller
Ο Barry Diller, ο δισεκατομμυριούχος πρόεδρος της IAC και της Expedia, ο οποίος είναι επίσης συνιδρυτής της Fox Broadcasting, δημοσίευσε τα απομνημονεύματά του τον Μάιο του 2025. Παρόλο που ο Gates θεωρεί τον Diller μακροχρόνιο φίλο του, έγραψε ότι το βιβλίο του μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης «κατάφερε να με εκπλήξει και να μου μάθει πολλά για τον ίδιο, την καριέρα του και τους πολλούς κλάδους που έχει μεταμορφώσει».
Ο Diller είναι γνωστός για την εφεύρεση εννοιών όπως η τηλεταινία και η τηλεοπτική μίνι σειρά κατά τη διάρκεια της καριέρας του ως στέλεχος στον χώρο του θεάματος. Αργότερα, ο ίδιος «αντιλήφθηκε νωρίς τις δυνατότητες του διαδικτύου και ήταν πρόθυμος να στοιχηματίσει σε αυτό όταν οι άλλοι δεν το έκαναν», συμπεριλαμβανομένης της αγοράς της Expedia από τη Microsoft το 2001 και της μετατροπής της IAC σε έναν από τους πρώτους ομίλους μέσων μαζικής ενημέρωσης και διαδικτύου.
Ο Gates θεώρησε το βιβλίο του Diller ως διορατικό σχετικά με την άνοδο του μεγιστάνα στην εξουσία, καθώς και «αυθεντικό και ειλικρινές» σχετικά με την προσωπική ζωή του, συμπεριλαμβανομένης της απόφασής του να αποκαλύψει την ομοφυλοφιλία του νωρίτερα φέτος, σε ηλικία 83 ετών.
4. «When Everyone Knows That Everyone Knows» του Steven Pinker
«Λίγοι άνθρωποι εξηγούν τα μυστήρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς καλύτερα από τον Steven Pinker», έγραψε ο Gates για τον καθηγητή ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ο οποίος μελετά τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι. Το τελευταίο βιβλίο του Pinker, που εκδόθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου, «είναι απαραίτητο ανάγνωσμα για όποιον θέλει να μάθει περισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν οι άνθρωποι», έγραψε ο Gates.
Στο «Όταν όλοι γνωρίζουν ότι όλοι γνωρίζουν», ο Pinker διερευνά πώς κάτι ευρέως διαδεδομένο διαμορφώνει τόσες πολλές πτυχές της ζωής μας, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο επικοινωνούμε και συνεργαζόμαστε με τους άλλους.
«Αν και το θέμα είναι αρκετά περίπλοκο, το βιβλίο είναι ευανάγνωστο και πρακτικό, και με έκανε να δω τις καθημερινές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις με νέα ματιά», γράφει ο Gates.
5. «Abundance» των Ezra Klein και Derek Thompson
Γραμμένο από δύο δημοσιογράφους — ο Thompson είναι συνεργάτης του περιοδικού The Atlantic και ο Klein είναι αρθρογράφος της εφημερίδας The New York Times και συνιδρυτής του Vox — το «Abundance» προσφέρει «μια οξυδερκή ματιά στο γιατί η Αμερική φαίνεται να δυσκολεύεται να χτίσει πράγματα και τι χρειάζεται για να διορθώσει αυτό το πρόβλημα», σημειώνει ο Gates.
Οι Klein και Thompson υποστηρίζουν ότι οι κανονισμοί, ιδιαίτερα ορισμένοι που υποστηρίζονται από προοδευτικούς πολιτικούς, έχουν εμποδίσει την ανάπτυξη των ΗΠΑ σε τομείς που κυμαίνονται από τις υποδομές και την προσιτή στέγαση έως τις επιστημονικές καινοτομίες. Για να διορθώσουν αυτό το εμπόδιο, οι συγγραφείς προτείνουν ένα «πρόγραμμα αφθονίας» που θα προωθήσει τις δαπάνες για την ανάπτυξη, μειώνοντας ταυτόχρονα τη γραφειοκρατία, ώστε να επιταχυνθεί ο ρυθμός των νέων έργων.
Το βιβλίο έχει επικριτές και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος, και ο Gates έγραψε ότι «δεν έχει όλες τις απαντήσεις». Ωστόσο, οι συγγραφείς «θέτουν τις σωστές ερωτήσεις» με βάση τις δικές του εμπειρίες, από τη συνεργασία του με κυβερνητικές υπηρεσίες σε μεγάλης κλίμακας έργα παγκόσμιας υγείας και κλιματικής τεχνολογίας, όπως ο ίδιος αναφέρει.
«Έχω δει πώς τα εμπόδια που αναφέρονται στο βιβλίο «Abundance» εμποδίζουν την πρόοδο στον τομέα της παγκόσμιας υγείας — είτε προσπαθούμε να βελτιώσουμε τους σπόρους, να σχεδιάσουμε καλύτερες τουαλέτες ή να εξαλείψουμε την πολιομυελίτιδα», επισημαίνει ο Gates. «Μερικές φορές η ίδια η επιστήμη είναι δύσκολη. Αλλά συχνά, τα logistics και η εκτέλεση είναι ακόμα πιο δύσκολες», τονίζει.
