Συμφωνία που επιτρέπει την «ανταλλαγή πληροφοριών για τα πυρηνοκίνητα πολεμικά πλοία» ανάμεσα στις χώρες τους υπέγραψε ο Αυστραλός υπουργός Άμυνας Πίτερ Ντάτον με διπλωματικούς αντιπροσώπους της Βρετανίας και των ΗΠΑ. Με αυτήν τη συμφωνία η Αυστραλία δεσμεύτηκε επίσημα σε ένα αμφιλεγόμενο πρόγραμμα προκειμένου να εξοπλιστεί με πυρηνοκίνητα υποβρύχια στο πλαίσιο μιας νέας αμυντικής συμμαχίας με τη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πρόκειται για την πρώτη συμφωνία που υπογράφεται και δημοσιοποιείται μετά την ανακοίνωση -τον περασμένο Σεπτέμβριο- από τις τρεις χώρες της νέας αμυντικής συμφωνίας τους, που ονομάστηκε AUKUS, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες στρατηγικές εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Η συμφωνία συνοδεύτηκε από την ακύρωση από πλευράς Αυστραλίας ενός μεγάλου συμβολαίου για την αγορά δώδεκα συμβατικών γαλλικών υποβρυχίων αντί 90 δισ. δολαρίων Αυστραλίας (55 δισ. ευρώ), που προκάλεσε έντονη διαφωνία ανάμεσα στο Παρίσι και την Καμπέρα.
Η συμφωνία θα βοηθήσει την Αυστραλία να ολοκληρώσει μια μελέτη 18 μηνών για την απόκτηση υποβρυχίων, όπως δήλωσε ο Ντάτον μετά την υπογραφή της συμφωνίας στην Καμπέρα με τον Αμερικανό επιτετραμμένο Μάικλ Γκόλντμαν και τη Βρετανίδα ύπατη αρμοστή στην Αυστραλία Βικτόρια Τρίντελ.
Οι λεπτομέρειες της απόκτησης των υποβρυχίων δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί, με βασική την απόφαση της Αυστραλίας αν επιλέξει αμερικανικά ή βρετανικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια επίθεσης.
«Χάρη στην πρόσβαση σε πληροφορίες που επιτρέπει η συμφωνία αυτή, καθώς και σε δεκαετίας πείρας των Βρετανών και των Αμερικανών εταίρων μας στον τομέα των πυρηνοκίνητων υποβρυχίων, η Αυστραλία θα μπορέσει επίσης να είναι ένας υπεύθυνος και αξιόπιστος διαχειριστής της τεχνολογίας αυτής» ανέφερε ο Ντάτον σε σχετική ανακοίνωση.
Πριν από την τελετή υπογραφής, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανέφερε σε ένα μνημόνιο έγκρισης της συμφωνίας πως αυτή θα βελτιώσει τη θέση αμοιβαίας άμυνας των τριών χωρών.
Στο πλαίσιο της AUKUS, η Αυστραλία αναμένεται να αποκτήσει οκτώ πυρηνοκίνητα υποβρύχια τεχνολογίας αιχμής, ικανά να αναλαμβάνουν κρυφές αποστολές μεγάλης εμβέλειας.
Η συμμαχία εξόργισε την Κίνα, χαρακτηρίζοντάς τη «εξαιρετικά ανεύθυνη απειλή» που επηρεάζει τη σταθερότητα στην περιοχή.