Την πλήρη ανατροπή στη δομή της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, από την οποία προκύπτει η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (η λεγόμενη και Οριακή Τιμή Συστήματος), προτείνει η Ελλάδα επίσημα στην Κομισιόν.

Εν τω μεταξύ και επειδή η συμφωνία για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% δεν περιλαμβάνει εξαιρέσεις για τη βιομηχανία της χώρας, η κυβέρνηση θα προχωρήσει μόνη της στην εφαρμογή μηχανισμού διακοψιμότητας για το φυσικό αέριο που θα αφορά στις βιομηχανίες.

Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης είχε προτείνει με επιστολή του προς την πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου μέσω του οποίου θα αποζημιώνονται οι βιομηχανικοί καταναλωτές για τη μείωση της χρήσης του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας τον ερχόμενο χειμώνα.

Τι περιλαμβάνει η ελληνική πρόταση για το ρεύμα

To ελληνικό σχέδιο-πρόταση έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

-Ο νέος σχεδιασμός βασίζεται σε ΑΠΕ, πυρηνικά και υδροηλεκτρικά που υποβάλουν προσφορές με βάση τους όγκους στην προημερήσια αγορά και όχι οικονομικές προσφορές. Αυτές αντανακλούν τις καλύτερες προβλέψεις για την επόμενη ημέρα. Μέσω αυτών, λαμβάνουν την ευθύνη για την λειτουργία τους και υπόκεινται σε κόστη απόκλισης και μπορούν να συμμετέχουν στην ενδοημερήσια και την αγορά εξισορρόπησης.

-Η ενδοημερήσια και η αγορά εξισορρόπησης παραμένουν ίδιες.

-Hπροημερήσια αγορά «σπάει» σε δύο στάδια: Το πρώτο αφορά την αποδοχή και ενσωμάτωση των πηγών που λειτουργούν όταν είναι διαθέσιμες. Το δεύτερο κάνει την εκκαθάριση για το υπόλοιπο φορτίο με βάση τις προσφορές των υπολοίπων πηγών.

-Η αποζημίωση που θα αντανακλά στη σπανιότητα και το οριακό κόστος είναι κατάλληλη για πηγές που θα εξισορροπούν το σύστημα, θα παρέχουν βοηθητικές υπηρεσίες και θα καλύπτουν μη διαθεσιμότητα των ΑΠΕ.

-Για τις προσφορές με βάση τους όγκους, οι πηγές αυτές αποζημιώνονται με βάση τα CfD που έχουν συναφθεί με τρίτους στον ιδιωτικό τομέα, ασχέτως της προημερήσιας αγοράς. Σε περίπτωση που οι πηγές αυτές δηλώσουν μη κάλυψη από τέτοια συμβόλαια, μπορούν να συμμετέχουν σε ένα μη υποχρεωτικό pool καθαρής ενέργειας που λειτουργεί ένας δημόσιος φορέας και λειτουργεί ως ενιαίος αγοραστής και πωλητής προς καταναλωτές.

-Η αποζημίωση με βάση τα CfD είναι το κατάλληλο εργαλείο για τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, πυρηνικά και υδροηλεκτρικά και για να μεταφέρει τα οφέλη στους καταναλωτές.

-Οι προσφορές με βάση τους όγκους μπορούν να αφορούν και ΦΟΣΕ αποθήκευσης ή/και ΑΠΕ.

-Ο λειτουργός της αγοράς εξετάζει τις προσφορές όγκου και μπορεί να δεχτεί ή να περικόψει τους όγκους.

– Στο επόμενο βήμα, η προημερήσια αγορά εξετάζει τους όγκους και τους αφαιρεί από τις δηλώσεις φορτίου. Τα υπόλοιπα φορτία είναι που πρέπει να καλύψουν οι υπόλοιπες πηγές, όπως το αέριο. Τότε, οι πηγές αυτές υποβάλουν οικονομικές προσφορές και προσφορές όγκου με βάση τους ίδιους κανόνες όπως σήμερα.

-Οι καταναλωτές πληρώνουν τις τιμές αγοράς για την ενέργεια του αερίου και επίσης μπορούν να αγοράσουν από το πράσινο pool. Επίσης, έχουν υποχρεώσεις στο πλαίσιο των CfD που ολοκληρώνονται ξεχωριστά.

-Αν και οι συμμετέχοντες υποβάλουν προσφορές στις δύο αυτές ζώνες, η DAM σε δύο στάδια λειτουργεί άμεσα στο επίπεδο των διασυνδεδεμένων αγορών. Η εκκαθάριση του δεύτερου σταδίου λαμβάνει υπόψη τους περιορισμούς στις διασυνδέσεις. Έτσι, ο αλγόριθμος μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετικές τιμές στο δεύτερο στάδιο σε περίπτωση συμφόρησης.

-Προφανώς, οι προμηθευτές και οι καταναλωτές πληρώνουν το καταμερισμένο σύνολο της αποζημίωσης των δύο παραπάνω επιμέρους αγορών.
-Έτσι, αν το πρώτο στάδιο της προημερήσιας αγοράς ανταποκρίνεται, όπως σήμερα, στα 2/3 της κατανάλωσης και έχει μέσο κόστος 80 ευρώ/MWh και το δεύτερο στάδιο εκκαθαρίζεται στα 250 ευρώ/MWh αντανακλώντας το κόστος αερίου, τότε ο καταναλωτής θα πληρώσει 137 ευρώ/MWh, δηλαδή 45% χαμηλότερα σε σχέση με τον τωρινό σχεδιασμό της αγοράς.

Η ελληνική πρόταση για την αγορά ρεύματος, δεν αφορά απλώς την εγχώρια αγορά, αλλά τη συνολική αρχιτεκτονική του target model σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η σημερινή DAM (Αγορά Επόμενης Ημέρας) παύει να λειτουργεί ενιαία και σπάει σε δύο μέρη. Στο πρώτο συμμετέχουν οι μονάδες ΑΠΕ, τα υδροηλεκτρικά και τα πυρηνικά όπου οι επενδυτές δηλώνουν μόνον πρόβλεψη όγκου παραγωγής και αποζημιώνονται με βάση διμερή συμβόλαια (ιδιωτικά ή δημόσια), ασχέτως της προημερήσιας αγοράς.

Στο δεύτερο μέρος συμμετέχουν οι μονάδες φυσικού αερίου και άνθρακα, οι οποίες καλύπτουν τις εναπομείνασες ανάγκες και υποβάλουν οικονομικές προσφορές και προσφορές όγκου με βάση τους ίδιους κανόνες όπως σήμερα.

Με τη διαδικασία αυτή οι προμηθευτές και οι καταναλωτές πληρώνουν το καταμερισμένο σύνολο της αποζημίωσης των δύο παραπάνω επιμέρους αγορών, το οποίο όμως είναι πολύ χαμηλότερο σε σχέση με τον τωρινό σχεδιασμό της αγοράς.

Δεδομένου ότι η Κομισιόν έχει αναλάβει μέχρι το Σεπτέμβριο να καταθέσει εναλλακτικές προτάσεις για τη λειτουργία του targetmodel (όπως άλλωστε έχει δηλώσει η ίδια η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν), εκτιμάται ότι η συζήτηση θα ενταθεί το επόμενο διάστημα.

Η πρόταση παρουσιάστηκε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκα κατά το πρόσφατο έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που έγινε στις 26 Ιουλίου και περιλαμβάνεται πλέον στα ντοκουμέντα του Συμβουλίου.

Τι θα κάνει τον χειμώνα η κυβέρνηση με το φυσικό αέριο!

Στο πλαίσιο της αγοράς φυσικού αερίου η Ελλάδα μελετά μηχανισμό προστασίας της βιομηχανίας ακόμη και στην περίπτωση που δεν πάρει το πράσινο φως της Ε.Ε. η «πρόταση Μητσοτάκη».

Βεβαίως η εφαρμογή του μηχανισμού απαιτεί το πράσινο φως της Κομισιόν, ενώ η χρηματοδότησή του αναμένεται να γίνει από πόρους από τις δημοπρασίες ρύπων.

Πάντως οι βιομηχανίες σε μεγάλο ποσοστό έχουν στραφεί από μόνες τους σε εναλλακτικά καύσιμα για να περιορίσουν το υψηλό λειτουργικό κόστος που προκύπτει από τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, στο πρώτο εξάμηνο του 2022 η κατανάλωση φυσικού αερίου για βιομηχανική χρήση έχει υποχωρήσει κατά 71,06% στις 1,67TWh σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2021. Η μείωση έχει περιορίσει τη συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου στο 5,51%.

Σε κάθε περίπτωση όπως έχει επισημάνει και η επιτροπή ενέργειας του ΣΕΒ, η μείωση της κατανάλωσης θα θέσει σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία της βιομηχανίας δεδομένου ότι οι δυνατότητες είναι πολύ περιορισμένες ιδίως σε σημαντικούς κλάδους έντασης ενέργειας με εξαιρετικά δυσμενείς συνέπειες σε καθοριστικές αλυσίδες αξίας τόσο για την ελληνική όσο και για την ευρωπαϊκή οικονομία.

Η χρήση του φυσικού αερίου δεν μπορεί να μειωθεί βραχυπρόθεσμα χωρίς να διαταραχθεί η λειτουργία τους αφού σε ορισμένους κλάδους η αναγκαστική μείωση της παραγωγής θα έχει ως συνέπεια σειρά αρνητικών επιπτώσεων την ίδια στιγμή που η βιομηχανία με σημαντικές επενδύσεις επιχειρεί ήδη να αξιοποιήσει τις διαθέσιμες τεχνολογίες για την εξοικονόμηση ενέργειας, τονίζει η επιτροπή ενέργειας του ΣΕΒ.