Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο κροίσος που κατέκτησε τα πετρελαιοφόρα, ο μεγιστάνας που άνοιξε φτερά σε πέντε ηπείρους με την Ολυμπιακή, ήταν, είναι και θα είναι για τους οικονομικούς κύκλους παγκοσμίως, αλλά και για τους απλούς ανθρώπους που τον γνώρισαν, ο «Χρυσός Έλληνας». Το όνομα του έγινε συνώνυμο του πλούτου παγκοσμίως.
Γεννήθηκε στις 15 ή 20 Ιανουαρίου του 1906 (είχε δηλώσει στις αρχές και το 1900 ως ημερομηνία γέννησης) στην αριστοκρατική συνοικία της Μελαντίας στη Σμύρνη από τον εύπορο καπνέμπορο Σωκράτη Ωνάση και την Πηνελόπη Δολόγλου. Φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, και το 1922 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει μαζί με την οικογένειά του τη Σμύρνη εξαιτίας της Μικρασιατικής καταστροφής. Έτσι ήρθε ως πρόσφυγας στην Ελλάδα.
Οι σπουδές στην Αργεντινή
Το 1923, ο Αριστοτέλης έφτασε στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής και έπιασε την πρώτη του δουλειά ως τηλεφωνητής στη βρετανική εταιρεία «United River Plate Telephone Company» ενώ παράλληλα σπούδαζε στο εμπόριο και τη διοίκηση λιμένων στο «Aduanas Argentinas».
Ξεκίνησε την επιχειρηματική καριέρα του δημιουργώντας μια εταιρεία εισαγωγών-εξαγωγών και κερδίζοντας μια περιουσία εισάγοντας τουρκικό καπνό στην Αργεντινή. Απέκτησε την Αργεντινή υπηκοότητα το 1929.
Ίδρυσε την πρώτη του ναυτιλιακή εμπορική εταιρεία στο Μπουένος Άιρες, την «Astilleros Onassis». Καθώς απέκτησε την πρώτη του περιουσία στην Αργεντινή, αποφάσισε να επεκτείνει τις ναυτιλιακές του επιχειρήσεις παγκοσμίως και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου έχτισε την αυτοκρατορία των ναυτιλιακών επιχειρήσεων του ενώ παράλληλα διατηρούσε γραφεία στο Μπουένος Άιρες και την Αθήνα.
Ο Αυτοκράτορας της Ναυτιλίας
Έχοντας θάρρος και επιχειρηματικό ένστικτο έκανε μικρά αλλά σταθερά βήματα. Κατάφερε και δημιούργησε ένα στόλο φορτηγών και δεξαμενόπλοιων που ξεπέρασαν τελικά τα 140 πλοία. Το μεγαλύτερο μέρος του στόλου λειτουργούσε συνήθως υπό σημαίες ευκαιρίας όπου οι νόμοι και οι κανονισμοί είναι πιο χαλαροί από εκείνους της χώρας των πλοιοκτητών. Οι πιο αυστηροί κανονισμοί σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες παρείχαν υψηλότερους μισθούς και πρότυπα ασφάλειας, επέτρεπαν την πρόσβαση σε εσωτερικές διαδρομές με υψηλότερους ναύλους αλλά με πολύ μεγαλύτερα λειτουργικά έξοδα.
Όπως συνηθιζόταν τότε στη διεθνή ναυτιλία, ο στόλος του Ωνάση είχε κυρίως σημαίες ευκαιρίας του Παναμά και της Λιβερίας, οι οποίες παρείχαν αφορολόγητα κέρδη ενώ λειτουργούσαν με χαμηλό κόστος. Αυτό σε συνδυασμό με την οξυδερκή επιχειρηματική του αίσθηση βοήθησαν τον Ωνάση να αποκομίσει τεράστια κέρδη στην εξαιρετικά ανταγωνιστική ναυτιλιακή αγορά. Ο Ωνάσης επίσης πραγματοποίησε μεγάλα κέρδη όταν οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου όπως η Mobil, η Socony και η Texaco υπέγραψαν μακροπρόθεσμα συμβόλαια γνωστά ως χρονοναυλώσεις σε σταθερές τιμές πριν από την πτώση της αγοράς spot. Σύμφωνα με πληροφορίες, η υψηλή κερδοφορία του στόλου του Ωνάση έχει αποδοθεί σε μεγάλο βαθμό στην αδιαφορία του για τα πρότυπα που διέπουν κανονικά τη διεθνή ναυτιλία.
Η Ολυμπιακή Αεροπορία στα χρόνια του Ωνάση
Το 1956, ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε από το ελληνικό Δημόσιο το προνόμιο εκμετάλλευσης των Ελληνικών Αεροπορικών Συγκοινωνιών και ίδρυσε την Ολυμπιακή Αεροπορία. Η εταιρεία ξεκίνησε τη λειτουργία της στις 6 Απριλίου 1957, με προδιαγραφές εξυπηρέτησης επιβατών που σήμερα θεωρούνται αδιανόητες λόγω κόστους. Πολύ γρήγορα άνοιξε τα φτερά της στις πέντε ηπείρους και αναδείχθηκε σε μία από τις ασφαλέστερες αεροπορικές εταιρείες στον κόσμο. Στα τέλη του 1974 ο Ωνάσης κατήγγειλε τη σύμβαση με το ελληνικό Δημόσιο και στις 4 Αυγούστου 1975, μετά τον θάνατό του, η Ολυμπιακή Αεροπορία μεταβιβάστηκε στο ελληνικό Δημόσιο.
Ο βασιλιάς των επενδύσεων
Επιπλέον, ο Ωνάσης χρηματοδότησε την κατασκευή του Ολυμπιακού Πύργου στη Νέα Υόρκη. Εκτός από την ναυτιλία και την αεροπορία, συμμετείχε και σε διάφορες άλλες επενδύσεις, όπως την χρηματοδότηση της κατασκευής ενός ουρανοξύστη 52 ορόφων στο Μανχάταν, τον Ολυμπιακό Πύργο. Επίσης, είχε στην κατοχή του αρκετά ακίνητα, μεταξύ άλλων στο Παρίσι, το Λονδίνο, το Μόντε Κάρλο, την Αθήνα και το Ακαπούλκο.
Το 1963 θα αγοράσει από τον Γεώργιο Φίλιππα τον περίφημο Σκορπιό, μια νησίδα του Ιονίου πελάγους, που ανήκει στο σύμπλεγμα των Πριγκιποννήσων και βρίσκεται ανάμεσα στην ανατολική ακτή της Λευκάδας και τα δυτικά παράλια της Αιτωλοακαρνανίας. Βρίσκεται, επίσης, σε απόσταση τριών ναυτικών μιλίων από το Νυδρί. Με το πέρασμα της κυριότητας του νησιού στα χέρια του Ωνάση, ο Σκορπιός άλλαξε εντελώς πρόσωπο. Ο Ωνάσης έφερε στο νησί γεννήτριες ρεύματος και εξασφάλισε παροχή νερού από την γειτονική Λευκάδα. Επίσης έφερε λουλούδια και φυτά, ακόμη και τροπικά πτηνά, ενώ διάνοιξε έναν δρόμο, ώστε να είναι το νησί προσβάσιμο μέσω αυτοκινήτου. Κατασκευάσε επίσης ένα ελικοδρόμιο, αλλά και μια μαρίνα για μικρά σκάφη. Χαρακτηριστική είναι η ροζ βίλλα που έχτισε, αλλά και σουίτες για να φιλοξενούνται οι καλεσμένοι του. Η μεταμόρφωση του Σκορπιού χρειάστηκε πέντε χρόνια συνολικά για να ολοκληρωθεί τελικά το 1968.
Στις 15 Μαρτίου του 1975, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του αγαπημένου του γιου Αλέξανδρου, ο Αριστοτέλης Ωνάσης άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 69 ετών, από οξεία μυασθένεια.
Οι 50 «χρυσοί κανόνες» του Αριστοτέλη Ωνάση
1. «Ένας τρόπος για να γίνεις διάσημος είναι να ελέγχεις τα παιχνίδια των ανθρώπων.»
2.«Η αγαπημένη μου χώρα είναι εκείνη που χορηγεί την μέγιστη ανοσία στους φόρους, στους περιορισμούς και στους κανόνες.»
3.«Στη δουλειά σου πρέπει να είσαι σοβαρός αλλά στη ζωή σου πρέπει να είσαι τρελός.»
4.«Αν δεν υπήρχαν γυναίκες, δεν θα είχαν νόημα όλα τα χρήματα του κόσμου.»
5.«Μην ξεκινάτε ποτέ μία δουλειά, μια μάχη ή μία ερωτική σχέση, αν ο φόβος της ήττας επισκιάζει την προοπτική της επιτυχίας.»
6.«Φροντίστε το σώμα σας. Να είστε όσο καλοί μπορείτε μαζί του. Μην ασχολείστε με λεπτομέρειες. Κοιτάξτε εμένα. Δεν θυμίζω Έλληνα Θεό, αλλά δεν σπατάλησα ποτέ χρόνο κλαίγοντας για τις άσχημες εκδοχές του εαυτού μου. Μην ξεχνάτε πως τα πράγματα είναι τόσο άσχημα όσο θέλεις να τα βλέπεις.»
7.«Κάθε κέρδος είναι μία αδικία σε κάποιον.»
8.«Το μυστικό στην επιχειρηματικότητα είναι να γνωρίζεις κάτι που δεν γνωρίζει κανένας άλλος.»
9.«Ο κανόνας είναι ότι δεν υπάρχουν κανόνες.»
10.«Να είστε είτε πλούσιοι, είτε εχθροί των πλουσίων. Τα κατανοώ και τα δύο, αλλά μην ζηλεύετε ποτέ τους πλούσιους ενώ την ίδια στιγμή προσπαθείτε να τους ευχαριστήσετε.»
11.«Μετά από ένα σημείο, τα χρήματα δεν έχουν σημασία. Δεν αποτελούν πλέον στόχο, το παιχνίδι είναι το μοναδικό που σε ενδιαφέρει.»
12.«Για να είστε χαρούμενοι, βεβαιωθείτε ότι είστε ηλιοκαμένοι, ζείτε σε ακριβά κτίρια, ακόμη κι αν πρέπει να μένετε στη σοφίτα. Να πηγαίνετε σε ακριβά εστιατόρια, ακόμη κι αν μπορείτε να πάρετε μόλις ένα ποτό κι αν πρέπει να δανειστείτε, δανειστείτε πολλά χρήματα.»
13.«Η κρίση γεννά Κροίσους.»
14.«Δεν έχω φίλους ή εχθρούς, έχω ανταγωνιστές.»
15.«Στις πιο σκοτεινές στιγμές μας πρέπει να συγκεντρωθούμε για να δούμε το φως.»
16.«Θα καταλάβεις πως αν κάνεις τα πράγματα πιο εύκολα για τους άλλους, θα αρχίσουν να σε συμπαθούν.»
17.«Αν κάποιος είναι μέτριος, θα περάσει απαρατήρητος. Αν είναι εξωφρενικά πετυχημένος, τότε είναι ύποπτος.»
18.«Για να είσαι πετυχημένος, πρέπει να δρας με μεγαλείο, να σκέφτεσαι μεγαλεπήβολα, να μιλάς με μεγάλα λόγια.»
19.«Νόμος για μένα στην επιχειρηματικότητα είναι να είμαι εγώ εκείνος που αγοράζει, όχι που πουλάει.»
20.«Όσο περισσότερα έχεις, τόσο περισσότερα ξέρεις ότι δεν έχεις.»
21.«Έκανα ένα μεγάλο λάθος. Δεν πίστεψα ποτέ πως στον κόσμο που ζούμε, τα συναισθήματα μπορούν να ξεπεράσουν κάθε λογική στον κόσμο των επιχειρήσεων.»
22.«Οι καλύτερες συμφωνίες και το καλύτερο σεξ συμβαίνουν εκτός ορίων.»
23.«Μην κοιμάστε πολύ. Αν κοιμάστε τρεις ώρες λιγότερο κάθε βράδυ για έναν χρόνο, θα έχετε κερδίσει ενάμιση μήνα για να πετύχετε.»
24.«Βρείτε έναν παπά που καταλαβαίνει αγγλικά και δεν μοιάζει με τον Rasputin.»
25.«Απεχθάνομαι την όπερα. Μάλλον κάτι θα φταίει με το αυτί μου. Όσο κι αν προσπαθώ να συγκεντρωθώ, εξακολουθώ να νομίζω ότι ακούω μία ομάδα από Ιταλούς σεφ που ανταλλάζουν συνταγές για ριζότο ουρλιάζοντας.»
26.«Στη business κόβουμε λαρύγγια. Αλλά κάθε τόσο, καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι και συνετιζόμαστε για το καλό των κυριών.»
27.«Υπήρξα μια μηχανή που έβγαζε χρήματα. Σα να πέρασα τη ζωή μου μέσα σε ένα χρυσό τούνελ αναζητώντας την ευτυχία. Όμως το τούνελ συνεχίζεται. Μετά τον θάνατο μου δεν θα έχει μείνει τίποτα.»
28.«Τα εκατομμύρια δεν συμβάλλουν πάντοτε σε όλα όσα χρειάζεται ένας άνθρωπος στην ζωή του.»
29.«Καθώς είμαι γνωστός στον κόσμο ως πλούσιος, νιώθω ότι πρέπει να δίνω φιλοδώρημα τουλάχιστον 5 σεντς κάθε φορά που δίνω το παλτό μου στη γκαρνταρόμπα. Εκτός αυτού, θα έπρεπε να φοράω ένα εξαιρετικά ακριβό παλτό, και θα έπρεπε να είναι ασφαλισμένο. Χωρίς πανωφόρι λοιπόν γλιτώνω τουλάχιστον 20.000 δολάρια τον χρόνο.»
30.«Πρέπει να σταματήσουμε να ζούμε με την ελπίδα ότι η θάλασσα θα ηρεμήσει κάποια στιγμή. Πρέπει να μάθουμε να σαλπάρουμε με δυνατό άνεμο.»
31.«Δεν είσαι στα αλήθεια πλούσιος μέχρι τη στιγμή που βγάζεις χρήματα ακόμη και όταν κοιμάσαι…»
32.«Να ασκείστε και να παραμένετε σε φόρμα. Προτείνεται η γιόγκα, τόσο για το σώμα όσο και το πνεύμα. Αν κάνετε τζούντο για μια ώρα ή δύο την εβδομάδα, θα διώξετε όλα τα κόμπλεξ σας.»
33.«Δεν μου αρέσει να χάνω.»
34.«Στο δικό μου μυαλό, ο κόσμος είναι μικρός. Δεν χρειάζομαι πανεπιστημιακό δίπλωμα. Mία μέρα θα σας εκπλήξω.»
35.«Για να πετύχεις είναι σημαντικό να κάνεις τους άλλους να δουν τα πράγματα όπως τα βλέπεις εσύ.»
36.«Να περιμένετε να βραδιάσει, και μην γιορτάσετε μέχρι τη στιγμή που θα ολοκληρωθούν οι σκέψεις σας. Τότε μπορείτε να απολαύσετε ένα όμορφο δείπνο με φίλους και προσπαθήστε όσο μπορείτε να αποφεύγετε να μιλάτε για δουλειά στο τραπέζι.»
37.«Να τρώτε λίγο και να μένετε μακριά από το κρασί και τα λιπαρά όταν έχετε να εργαστείτε. Όταν περνάτε πολλές ώρες στο τραπέζι στη μέση μιας παραγωγικής ημέρας είναι ο καλύτερος τρόπος να μειώσετε το προσδόκιμο της ζωής σας.»
38.«Είμαι ένας ναυτικός και οτιδήποτε μπορεί να μου συμβεί.»
39.«Μην σπαταλάτε χρόνο σκεπτόμενοι τι έχουν κάνει οι άλλοι…»
40.«Τα πρώτα 5000 δολάρια είναι τα πιο δύσκολα.»
41.«Δεν υπάρχει καμία λογική στον κόσμο του επιχειρείν. Αν ακολουθούσα τη λογική, δεν θα βρισκόμουν εδώ που είμαι σήμερα.»
42.«Η Βενετία είναι η πιο ρομαντική πόλη στον πλανήτη.»
43.«Άλλοι έχουν χρήματα, κι άλλοι τίποτα. Είναι σαν εκείνον που ψάχνει νερό για να ξεδιψάσει και τον άλλον που χτίζει γέφυρα για να περάσει πάνω από το ποτάμι.»
44.«Η μητέρα μου έφυγε από τη ζωή όταν ήμουνα έξι χρονών. Αν είχε ζήσει, ίσως να μην είχα εργαστεί τόσο σκληρά όσο εργάστηκα στη ζωή μου.»
45.«Οι άνθρωποι ξεχνούν γρήγορα.»
46.«Ξυπνάω κάθε μέρα για να είμαι νικητής.»
47.«Κάθε γυναίκα που προσεγγίζω, την πλησιάζω σαν μελλοντική ερωμένη μου.»
48.«Δεν μπορεί να δικάζεις κάποιον επειδή είναι ευφυής.»
49.«Οι όμορφες γυναίκες δεν αντέχουν τη μετριότητα. Προτιμούν την υπερβολή.»
50.«Κρατήστε τα προβλήματα για τον εαυτό σας κι αφήστε τους άλλους να πιστεύουν ότι ζείτε μια υπέροχη ζωή…»