Σε φάση έντονης αποταμίευσης βρίσκονται τα νοικοκυριά στη Βρετανία, επιλέγοντας να συσσωρεύουν μετρητά αντί να τα διοχετεύουν στην αγορά, καθώς τα διαδοχικά οικονομικά σοκ των τελευταίων ετών έχουν παγιώσει ένα κλίμα οικονομικής ανασφάλειας. Την προειδοποίηση απευθύνει ο Μάικλ Σόντερς, πρώην μέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας.
Βρετανία: Η «κληρονομιά» πανδημίας και ενεργειακής κρίσης
Σύμφωνα με την ανάλυση του Σόντερς, τα βρετανικά νοικοκυριά εξακολουθούν να είναι «σημαδεμένα» από την πανδημία και τη μεταγενέστερη ενεργειακή κρίση, η οποία εκτόξευσε τον πληθωρισμό πάνω από το 11% στα τέλη του 2022 και επιβάρυνε σημαντικά τα στεγαστικά δάνεια. Παρότι οι πραγματικοί μισθοί αυξάνονται εδώ και περισσότερα από δύο χρόνια, η συμπεριφορά των καταναλωτών παραμένει εξαιρετικά επιφυλακτική.
Υψηλά επιτόκια και ανάγκη για «μαξιλάρι»
Καθοριστικό ρόλο παίζουν τα υψηλά επιτόκια, που καθιστούν την αποταμίευση πιο ελκυστική, αλλά και η αίσθηση ότι τα διαθέσιμα αποθεματικά δεν επαρκούν για απρόβλεπτες ανάγκες. Όπως επισημαίνει ο Σόντερς, ακόμη κι αν το μέσο επίπεδο ρευστών διαθεσίμων είναι υψηλότερο σε σχέση με την προ πανδημίας περίοδο, περισσότερα νοικοκυριά δηλώνουν ότι δεν αισθάνονται οικονομικά ασφαλή.
Βρετανία: Πλήγμα στη χριστουγεννιάτικη αγορά
Η τάση αυτή δημιουργεί αρνητικό κλίμα ενόψει της χριστουγεννιάτικης περιόδου, η οποία αποτελεί κομβικό σημείο για το λιανεμπόριο. Τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι το ΑΕΠ συρρικνώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα τον Οκτώβριο, αυξάνοντας τον κίνδυνο της πρώτης τριμηνιαίας ύφεσης εδώ και δύο χρόνια, ενώ οι λιανικές πωλήσεις καταγράφουν υποχώρηση.
Η κατανάλωση ως «βαρίδι» για την οικονομία
Η ιδιωτική κατανάλωση αντιστοιχεί περίπου στο 60% της οικονομικής δραστηριότητας στο Ηνωμένο Βασίλειο, ωστόσο παραμένει ουσιαστικά στάσιμη εδώ και τρία χρόνια. Η εικόνα αυτή έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι καταναλωτές έχουν στηρίξει την ισχυρότερη ανάπτυξη μεταξύ των χωρών της G7.
Ποιοι αποταμιεύουν περισσότερο
Τα ποσοστά αποταμίευσης βρίσκονται περίπου 2,5 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τον μακροχρόνιο μέσο όρο, με τη μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα να καταγράφεται στις ηλικίες 25–55 ετών, στους ενοικιαστές, στους κατόχους στεγαστικών δανείων και σε όσους διαθέτουν περιορισμένες αποταμιεύσεις.
Βρετανία: Ρόλος-κλειδί για νομισματική και δημοσιονομική πολιτική
Η Τράπεζα της Αγγλίας αναμένει μόνο ήπια αποκλιμάκωση του ποσοστού αποταμίευσης τα επόμενα χρόνια, παραδεχόμενη ότι οι καταναλωτές λειτουργούν με υψηλό βαθμό προσοχής. Παράλληλα, η υποτονική κατανάλωση δυσχεραίνει και τους στόχους της υπουργού Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς, καθώς περιορίζει τα φορολογικά έσοδα.
Ο Σόντερς εκτιμά ότι η αποταμίευση θα μειωθεί μόνο οριακά, παραμένοντας πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα, κάτι που μεταφράζεται σε χαμηλότερη ανάπτυξη και πιθανή ανάγκη για περισσότερες μειώσεις επιτοκίων από όσες σήμερα προεξοφλούν οι αγορές.
