Προβληματισμός επικρατεί στην ΕΕ αλλά και στη χώρα μας από την απότομη άνοδο του κόστους κατασκευής των ΑΠΕ, λόγω της αύξησης στις πρώτες ύλες και στα κατασκευαστικά ενδιάμεσα αγαθά.

Μέχρι σήμερα ήταν σαφές ότι οι ΑΠΕ μειώνουν σημαντικά το κόστος της ενέργειας.

Επιπλέον σε παγκόσμιο επίπεδο η μόνη λύση για την άρση του αδιεξόδου, που προκαλούν αποκλειστικά γεωπολιτικοί παράγοντες, είναι η μαζική στροφή στις ΑΠΕ.

Αλλωστε η Ελλάδα λόγω θέσης έχει τη δυνατότητα με επιτάχυνση των δρομολογημένων επενδύσεων στην παραγωγή κι αποθήκευση καθαρής ενέργειας και στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις να εξασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια κι αυτάρκεια της και χαμηλές τιμές ενέργειας για όλους, νοικοκυριά κι επιχειρήσεις.

Όμως έχει εμφανιστεί πέρυσι και φέτος ένα σημαντικό ανασταλτικό φαινόμενο: το κόστος εγκατάστασης νέων αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων σε σημαντικές αγορές του πλανήτη, έχει εκτιναχθεί!

Βεβαίως, ακόμα και μετά τις αρνητικές εξελίξεις στο κόστος των ΑΠΕ, εξακολουθούν να είναι κατά πολύ πιο οικονομικές από τα ορυκτά καύσιμα στην ηλεκτροπαραγωγή.

Για παράδειγμα στη Γερμανία το προθεσμιακό συμβόλαιο για αγορά ηλεκτρισμού το 2023 εμπορεύεται έναντι 200 ευρώ, δηλαδή στο τριπλάσιο σε σχέση με τα εν λόγω διμερή συμβόλαια των ΑΠΕ.

Υπάρχει έντονη ζήτηση για έργα τη στιγμή που οι εταιρείες του κλάδου είναι αντιμέτωπες με προβληματικές αλυσίδες εφοδιασμού και αυξημένα κόστη σε πρώτες ύλες, μεταφορές και εργασία.

Όπως μας αποκαλύπτει καθηγητής του ΕΜΠ που παρακολουθεί τα διεθνή ενεργειακά, «το κόστος κατασκευής των ΑΠΕ αυξήθηκε πέρυσι κατά 28,5% στη Β. Αμερική και κατά 27,5% στην Ευρώπη.

Εν συνεχεία, μονάχα στο α’ τρίμηνο του 2022 η άνοδος ήταν 9,7% και 8,6% αντίστοιχα, με αποτέλεσμα να φτάσουν οι τιμές αυτές τα 57 ευρώ ανά μεγαβατώρα».

Αλλά και όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Reuters, οι διαταραχές της πανδημίας στην οικονομία, τον εφοδιασμό και την εργασία επιδεινώθηκαν κι άλλο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ανατρέποντας εν μέρει όσα κατακτήθηκαν μέσα σε μια ολόκληρη δεκαετία πτώσης του κόστους για τον κλάδο των ΑΠΕ.

Παράλληλα, και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό, ανεβαίνουν οι τιμές σε πρώτες ύλες και βασικά μέταλλα.

Τα υλικά αυτά είναι απαραίτητα για την κατασκευή αιολικών πάρκων και ηλιακών πάνελ. Χαρακτηριστικό είναι ότι η τιμή του χάλυβα στην Ευρώπη εκτοξεύτηκε από τα 1.100 ευρώ τον Οκτώβριο σε 1.650 ευρώ το Μάρτιο προτού υποχωρήσει κοντά στα 1.400 ευρώ σήμερα.

Μας λέει ο καθηγητής του ΕΜΠ: «είναι ορατός ο κίνδυνος τα υψηλότερα κόστη να οδηγήσουν σε επιβράδυνση της ανάπτυξης με ό,τι συνεπάγεται αυτό για το φιλόδοξο σχεδιασμό κρατών όπως όπως η χώρα μας και άλλες της Ε.Ε.» και συνεχίζει: «Ο πόλεμος ήταν το τελευταίο καρφί για μια αγορά όπου υπήρχε ήδη μεγάλη ένταση στις τιμές».

Εν τω μεταξύ, η Ε.Ε. έχει στραφεί πλέον μαζικά στις ΑΠΕ προκειμένου όχι μόνο να υλοποιήσει τους κλιματικούς της στόχους, αλλά και να απεξαρτηθεί από τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας, προκύπτει μια κατάσταση όπου υπάρχει ισχυρή ζήτηση για νέα έργα και διμερή συμβόλαια, αλλά περιορισμένη δυνατότητα των κατασκευαστών να ανταποκριθούν.

Πάντως οι σκληροί υποστηρικτές των ΑΠΕ στην Ελλάδα για ποικίλους λόγους επιμένουν: “Οι διεθνείς εξελίξεις και οι επιπτώσεις τους στην παγκόσμια αλλά και στην εγχώρια ενεργειακή αγορά, έρχονται να επιβεβαιώσουν και μάλιστα με οδυνηρό τρόπο, την ανάγκη για ταχεία απεξάρτηση της χώρας μας από εισαγόμενη ενέργεια και επιτάχυνση των επενδύσεων στις εγχώριες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τόσο για λόγους εθνικής κι ενεργειακής ασφάλειας, όσο και για λόγους οικονομικούς, πέραν του κρίσιμου ζητήματος της κλιματικής καταστροφής”.