Το πρωτοφανές «τράφικ» για την ηλεκτρική διαθεσιμότητα στο σύστημα μεταφοράς και στο δίκτυο διανομής των ΑΠΕ, αντίστοιχα, θα ρυθμίσει οριστικά και με αυστηρότητα η κοινή συντονιστική ομάδα ΑΔΜΗΕ – ΔΕΔΔΗΕ, που ξεκίνησε δουλειά με σκοπό την επιτάχυνση των όρων σύνδεσης.

Η αξιοποίηση της τρέχουσας ηλεκτρικής διαθεσιμότητας (που αποκαλείται και «διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος») από αξιόπιστα επενδυτικά σχέδια αποκτά ιδιαίτερη σημασία λόγω της τεράστιας ανόδου του επενδυτικού ενδιαφέροντος στις ΑΠΕ τα τελευταία χρόνια.

Μόνο για την πρόσβαση στο σύστημα μεταφοράς, σε μηνιαία βάση υποβάλλονται στον ΑΔΜΗΕ αιτήματα συνολικής ισχύος που ξεπερνά τα 2000 Μεγαβάτ.

Για να αντιμετωπιστεί η υπερπροσφορά, το ΥΠΕΝ καθιερώνει αντίστροφη πορεία φερεγγυότητας για τις αιτήσεις συνολικής ισχύος 11.500 Μεγαβάτ που έχουν «ενεργές προσφορές», δηλαδή που έχουν λάβει όρους σύνδεσης αλλά δεν έχουν κατασκευάσει ακόμα τα έργα.

Η λύση που επιλέχθηκε για το ξεσκαρτάρισμα και την αυστηροποίηση είναι να τεθεί σφιχτή προθεσμία υλοποίησης ή να κληθούν οι επενδυτές να αποδείξουν εκ των υστέρων τη χρηματοδοτική τους επάρκεια.

Το ΥΠΕΝ καθιερώνει επίσης ένα ακόμη οικονομικό κριτήριο για τη φερεγγυότητα των επενδυτών που επιδιώκουν να δεσμεύσουν ηλεκτρικό «χώρο»: η υποβολή της εγγυητικής επιστολής θα γίνεται εφεξής μαζί με την αίτηση για προσφορά σύνδεσης, και όχι αφότου πρώτα χορηγηθούν οι οριστικοί όροι σύνδεσης, όπως συμβαίνει τώρα.

Η ρύθμιση θα περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου με την επόμενη φουρνιά αδειοδοτικής απλοποίησης των ΑΠΕ και με το πλαίσιο για την αποθήκευση, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός των προσεχών ημερών.

Ηδη περισσεύει δυναμικό περί τα 10.000 Μεγαβάτ από τις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί, δηλαδή το περίσσευμα υπερβαίνει την επιπλέον δυναμικότητα που θα απελευθερωθεί στο σύστημα μεταφοράς έως το 2030, με τα έργα αναβάθμισης που σχεδιάζει ο ΑΔΜΗΕ.

Θυμίζουμε πως η σύσταση της Ομάδας Εργασίας αποφασίστηκε κατά την πρώτη σύσκεψη στα τέλη Ιανουαρίου του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ και της ΡΑΕ, με αντικείμενο την αναζήτηση λύσεων για την επιτάχυνση έκδοσης όρων σύνδεσης για νέους σταθμούς ΑΠΕ. Με την ανταλλαγή στοιχείων, ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ έχουν πλέον επικαιροποιημένη εικόνα αναφορικά με τις προσφορές όρων σύνδεσης στις οποίες προχωρά ο έτερος Διαχειριστής.

Η κοινή Ομάδα εργασίας των δύο Διαχειριστών έχει πραγματοποιήσει ήδη μία σύσκεψη, με τη συμμετοχή της ΡΑΕ, για τον «συντονισμό» τους στη χορήγηση προσφορών σύνδεσης. Κατά τη σύσκεψη, διαπιστώθηκε πως κάθε Διαχειριστής θα πρέπει να έχει καλύτερη εικόνα για τον διαθέσιμο «χώρο» στο σύνολο του ηλεκτρικού δικτύου, δηλαδή τόσο στο σύστημα μεταφοράς όσο και στο δίκτυο διανομής. Κι αυτό γιατί τα περιθώρια σύνδεσης καινούριων έργων ΑΠΕ στη μέση και χαμηλή τάση επηρεάζονται από τη διαθέσιμη ισχύ στο σύστημα μεταφοράς, και αντίστροφα.

«Αν και η συνεργασία ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ θα διευκολύνει τη χορήγηση των όρων σύνδεσης στο σύστημα μεταφοράς και το δίκτυο διανομής, η λύση αυτή δεν επαρκεί για να μπορέσουν οι δύο Διαχειριστές να αντεπεξέλθουν στον πακτωλό αιτημάτων που δέχονται. Πρέπει να υπάρξει κατάθεση της εγγυητικής μαζί με την αίτηση σύνδεσης για να ξεκαθαρίσει κάπως η κατάσταση» μας λέει στέλεχος του ΑΔΜΗΕ.

Πρωτοφανές κύμα αιτήσεων

Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας χαρακτηρίζουν το πρόβλημα ως τεράστιο και μιλούν ακόμη και για «αναστολή υποδοχής νέων αιτήσεων από επενδυτές ΑΠΕ, έως ότου επιλεγεί ένα πλέγμα λύσεων για τη διαχείριση των ήδη υφιστάμενων».

Ο ΑΔΜΗΕ έχει τελειώσει την αξιολόγηση των αιτήσεων του 2020 και έχει δώσει σχετικές προσφορές όρων σύνδεσης. Τώρα θα πρέπει να μπεί στην αξιολόγηση των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί το 2021 και το πρώτο τρίμηνο του 2022, συνεπώς, πριν αρχίσει αυτή η διαδικασία, το ΥΠΕΝ θα έχει λάβει αποφάσεις.

Το σύνολο της ισχύος ΑΠΕ που λειτουργούν ή έχουν πάρει αρχική άδεια είναι 20.000 Μεγαβάτ! Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν στον ΑΔΜΗΕ αιτήσεις του 2021 και του 2022 για άλλες 20.000 Μεγαβάτ. Η συνολική χωρητικότητα του δικτύου, δεν μπορεί το 2030 να ξεπεράσει τα 29.000 Μεγαβάτ.

«Αναγκαστικά θα πάμε σε αναστολή υποδοχής νέων αιτήσεων. Επίσης θα πρέπει εφεξής να καταβάλλονται περαιτέρω εγγυητικές, να λαμβάνεται υπόψη αν ο επενδυτής έχει και άλλα έργα, να προβλεφθούν περιβαλλοντικοί όροι και στα ομαδοποιημένα αιτήματα, να συνδέεται η επένδυση με υποχρεωτική σύναψη διμερών συμβολαίων ώστε να εγκρίνεται μία επένδυση αλλιώς δεν γίνεται» προσθέτουν από το ΥΠΕΝ.

Τέλος για τα έργα συνολικής ισχύος 11.500 Μεγαβάτ που έχουν ήδη λάβει όρους σύνδεσης αλλά δεν έχουν κατασκευάσει ακόμα τα έργα, θα τεθεί αυστηρή προθεσμία υλοποίησης ή θα κληθούν οι επενδυτές να αποδείξουν εκ των υστέρων τη χρηματοδοτική τους επάρκεια ή εάν δεν συμβούν αυτά, θα ανακληθούν οι άδειες.