Την ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη στήριξης της αγοράς, και σταδιακού ανοίγματος της αγοράς ώστε να μην οδηγηθούν πολλές επιχειρήσεις στον αφανισμό αναζητεί η κυβέρνηση.
Ήδη το στίγμα έχει δοθεί με την προσπάθεια μετά το λιανεμπόριο να ανοίξει κάπως ο χειμερινός τουρισμός και η εστίαση.
Ήδη έχει ανοίξει μια συζήτηση για το αν θα πρέπει να απλωθούν «τραπεζάκια έξω» με την αξιοποίηση και των θερμαντικών σωμάτων που έχουν με επιδότηση στηθεί. Επίσης η άρση της απαγόρευσης για τη μετακίνηση από νομό σε νομό σε «καθαρές» περιοχές έχει στόχο την αναθέρμανση του τουρισμού έστω και σε πολύ περιορισμένο επίπεδο. Οδηγός είναι το γεγονός ότι έστω και με μια μικρή και περιορισμένη λειτουργία κάπως κάτι κινείται. Ενδεικτική η δήλωση χτες του Νίκου Παπαθανάση, αναπληρωτή υπ. Ανάπτυξης για το άνοιγμα του λιανεμπορίου. «Εκτιμώ ότι θα δουλέψει καλά και θα μπορέσουμε να καλύψουμε 2,5 με 3 δισ. ευρώ, δηλαδή ένα μεγάλο μέρος του τζίρου που αναμένεται». «Δεν θέλουμε λουκέτα, ούτε ανεργία και συνεχίζουμε να στηρίζουμε τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους» είπε ο κ. Παπαθανάσης, συμπληρώνοντας πως μετά την ολοκλήρωση των μέτρων θα φανεί ποιες κατηγορίες χρειάζονται μεγαλύτερη ενίσχυση.»
Ουσιαστικά με τα βήματα ανοίγματος θα προχωρήσει κι ένα πρόγραμμα στοχευμέων μέτρων ώστε σταδιακά να μειωθεί και η ανάγκη εκταμιεύσεων από το κρατικό ταμείο. Άλλωστε τόσο τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, αλλά και οι εκτιμήσεις τουλάχιστον για την πορεία του πρώτου εξαμήνου δημιουργούν εύλογο προβληματισμό.
Το πρώτο εξάμηνο του 2021
Όπως ανέφερε χτες σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός το πρώτο εξάμηνο του έτους αναμένεται να είναι χαμένο για τον τουρισμό που ήδη καταγράφει σε επίπεδο ξενοδοχείων έλλειμμα 900 εκατ. ευρώ λόγω ανείσπρακτου τζίρου του 2020 που φτάνει τα 278.365.800 αλλά και της συρρίκνωσης κατά 83,3% των προκαταβολών για το 2021. Κι αυτό είναι ένα μόνο δείγμα ενός κλάδου (ξενοδοχεία) που το 2019 είχε έσοδα 8,35 δισεκ και το 2020 έφτασεστο 1,8 δισεκ. με μείωση 78% σε σχέση με το 2019.
Είναι προφανές λοιπόν ότι οι ανάγκες στήριξης είναι μεγάλες και το πρώτο εξάμηνο του 2021, την ώρα που παράλληλα θα πρέπει η χώρα που το κρατικό ταμείο αφενός θα πρέπει να πληρώσει τοκοχρεολύσια ύψους 11,5 δισ. ευρώ, αλλά και να κρατήσει ψηλά το επίπεδο των διαθεσίμων, του γνωστού «μαξιλαριού». Να σημειωθεί ότι το ΚΕΠΕ προβλέπει ύφεση 10,4% στο πρώτο τρίμηνο του έτους σε ετήσια βάση και ανάκαμψη 3% στο δεύτερο τρίμηνο με αποτέλεσμα στο πρώτο εξάμηνο ο ρυθμός του ΑΕΠ να είναι αρνητικός κατά 3,7%.
Στο πλαίσιο αυτό να επεκταθεί και μετά το 2021 η δημοσιονομική χαλάρωση και να μη γίνει βίαια η μετάβαση σε διαδικασία σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας επιδιώκει το οικονομικό επιτελείο με βάση και όσα καταγράφηκαν χτες στο Eurogroup. Στη συνεδρίασή του, σύμφωνα με το Υπ. Οικονομικών, συζήτησε δύο σημαντικά ζητήματα: την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης των οικονομικών ανισορροπιών που προκάλεσε ή ενέτεινε στην Ευρωζώνη η υγειονομική κρίση, καθώς και τις προτεραιότητες για τα Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Όπως αναφέρεται ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, στην τοποθέτησή του, σημείωσε ότι τόνισε ακόμα ότι η μετάβαση από τα έκτακτα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων στα μέτρα ανάκαμψης απαιτείται να πραγματοποιηθεί στον κατάλληλο χρόνο, διότι εάν γίνει πρόωρα θα εκτροχιάσει την ανάταξη των εθνικών οικονομιών, ενώ εάν γίνει καθυστερημένα είναι πιθανό να επιδεινώσει τις ανισορροπίες. Να σημειωθεί ότι και για το 2021 φαίνεται ότι η χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας θα γίνει πράξη.
Το «μάζεμα» των ελλειμμάτων
Ήδη, η ανακοίνωση χτες των προσωρινών στοιχείων εκτέλεσης του προύπολογισμού δείχνει το μέγεθος του ανοίγματος του προϋπολογισμού αλλά και της μεγάλης και επίπονης προσπάθειας που πρέπει να γίνει για επαναφορά στον «ορθό δημοσιονομικό δρόμο» το 2021 με βάση και τις προβλέψεις του προϋπολογισμού. Έτσι από την εκτίναξη του ελλείμματος στο 11% του ΑΕΠ για το 2020, σχεδόν 18,2 δισεκ. ευρώ, θα πρέπει κάπως φέτος να μπει σε ρότα ένα πρόγραμμα για να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές έλλειμμα ως 3,88% του ΑΕΠ για το 2021. Κι από τα μέτρα 12 δισ. ευρώ, όπως προσωρινώς καταγράφηκαν από το Υπ. Οικονομικών, το 2020 για την στήριξη της οικονομίας, να πέσουμε στα 7,5 δισεκ. όπως προβλέπεται από τον προϋπολογισμό για το 2021.
Οι επενδύσεις
Η επίπονη αυτή προσπάθεια επικουρείται σύμφωνα με την κυβέρνηση από την ενίσχυση της επενδυτικής διαδικασίας. Γιαυτό κατά τη συζήτηση χτες στο Eurogroup για τα Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ο κ. Σταϊκούρας ανέδειξε τη σημασία της υλοποίησης μεταρρυθμίσεων που θα τονώσουν και θα κινητροδοτήσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις, αυξάνοντας την παραγωγικότητα. Παράλληλα, ο Υπουργός Οικονομικών ανέπτυξε ορισμένους από τους τομείς στους οποίους εστιάζει το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως είναι η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, η επένδυση στην εκπαίδευση και την απόκτηση δεξιοτήτων, οι πολιτικές για την αγορά εργασίας, οι μεταρρυθμίσεις στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών και η ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και των αγορών κεφαλαίου.
«Επίσης, έχουμε δώσει πολύ μεγάλη έμφαση στις επενδύσεις, και ιδίως στις ιδιωτικές επενδύσεις, τις οποίες θεωρούμε καθοριστικής σημασίας, προκειμένου να μειωθεί το επενδυτικό κενό της οικονομίας μας και να διασφαλιστεί ότι ορισμένες προϋπάρχουσε ςμακροοικονομικές ανισορροπίες που σχετίζονται με την ανεργία ή τη δυνητική ανάπτυξη θα αντιμετωπιστούν και δεν θα βαθύνουν εξαιτίας της σημερινής κρίσης», ανέφερε ο κ.Σταϊκούρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με στελέχη του ΥΠΟΙΚ το επόμενο διάστημα θα προωθηθεί τροπολογία για να ξεκινήσουν πιο νωρίς τα πρώτα έργα από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ με ένταξη δράσεων που θα ενταχθούν πιο μετά στο όλο σχέδιο κι έτσι να αξιοποιηθεί το νωρίτερο δυνατό η προκαταβολή που είναι 2,1 δισ. ευρώ με τη βοήθεια και χρηματοδοτήσεων «γέφυρας» από εθνικούς πόρους.