Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ λέει ότι οι δασμοί θα κάνουν τις ΗΠΑ «πλούσιες». Αλλά αυτά τα πλούτη θα είναι πιθανότατα πολύ λιγότερα από ό,τι αναμένει ο Λευκός Οίκος, όπως προειδοποιούν οι οικονομολόγοι.
Το τελικό ποσό θα μπορούσε να έχει μεγάλες επιπτώσεις για την αμερικανική οικονομία, το εθνικό χρέος και τις διαπραγματεύσεις για ένα πακέτο φορολογικών περικοπών.
Ο εμπορικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου, Πίτερ Ναβάρο, εκτίμησε ότι οι δασμοί θα αποφέρουν περίπου 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και 6 τρισεκατομμύρια δολάρια σε μια δεκαετία. Οι δασμοί στα αυτοκίνητα θα προσθέσουν άλλα 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, δήλωσε στην εκπομπή «Fox News Sunday».
Οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η δασμολογική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ θα αποφέρει πολύ μικρότερο ποσό εσόδων από αυτό που ισχυρίζεται ο Ναβάρο. Ορισμένοι προβλέπουν ότι τα συνολικά έσοδα θα είναι λιγότερα από τα μισά.
Περίπου 600 έως 700 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως «δεν είναι καν στη σφαίρα του πιθανού», δήλωσε ο Μαρκ Ζάντι, επικεφαλής οικονομολόγος της Moody’s. «Αν φτάσετε στα 100 με 200 δισεκατομμύρια δολάρια, θα είστε πολύ τυχεροί».
Οι ΗΠΑ εισήγαγαν αγαθά αξίας περίπου 3,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το 2024. Η εφαρμογή ενός δασμολογικού συντελεστή 20% σε όλες αυτές τις εισαγωγές θα απέφερε περίπου 660 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσια έσοδα.
«Αυτά είναι σχεδόν σίγουρα τα απλοϊκά μαθηματικά που κάνει ο Ναβάρο, τα οποία παραλείπουν ορισμένα κρίσιμα βήματα», δήλωσε ο Έρνι Τεντέσι, διευθυντής οικονομικών στο Yale Budget Lab και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο Συμβούλιο Οικονομικών Συμβούλων του Λευκού Οίκου κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μια ακριβής εκτίμηση των εσόδων πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις πολλές οικονομικές επιπτώσεις των δασμών στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο. Αυτές οι επιπτώσεις θα συνδυαστούν και θα μειώσουν τα έσοδα.
Ένας ευρύς δασμός 20% θα δημιουργούσε εισφορές της τάξης περίπου $250 δισ. ετησίως όταν ληφθούν υπόψη αυτές οι επιπτώσεις, σύμφωνα με τον Τεντέσι.
Υπάρχουν τρόποι να συγκεντρωθούν μεγαλύτερα ποσά – αλλά θα συνεπάγονται υψηλότερους δασμολογικούς συντελεστές, όπως τόνισαν οι ειδικοί. Για παράδειγμα, ένας οριζόντιος δασμός 50% θα μπορούσε να συγκεντρώσει περίπου 780 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, σύμφωνα με οικονομολόγους του Peterson Institute.
Ακόμη και αυτή είναι μια αισιόδοξη εκτίμηση, αφού δε συνυπολογίζει τη χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ λόγω των αντιποίνων ή τις αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη από τους ίδιους τους δασμούς.
Οι δασμοί γενικά αυξάνουν τις τιμές για τους καταναλωτές. Ένας ευρύς δασμός 20% θα κόστιζε στον μέσο καταναλωτή 3.400 έως 4.200 δολάρια ετησίως, σύμφωνα με το Yale Budget Lab.
Οι καταναλωτές θα αγόραζαν λιγότερα εισαγόμενα αγαθά εάν αυτά κόστιζαν περισσότερο. Χαμηλότερη ζήτηση σημαίνει λιγότερες εισαγωγές και λιγότερα δασμολογικά έσοδα από αυτές τις εισαγωγές.
Οι δασμοί αναμένεται επίσης να προκαλέσουν «μειωμένη οικονομική δραστηριότητα», δήλωσε ο Ρόμπερτ ΜακΚλέλαντ, του Κέντρου Φορολογικής Πολιτικής Urban-Brookings.
Για παράδειγμα, οι αμερικανικές εταιρείες που δε μετακυλύουν το κόστος των δασμών στους καταναλωτές μέσω υψηλότερων τιμών θα καταγράψουν πιθανότατα μείωση των κερδών τους. Οι καταναλωτές θα μπορούσαν να περιορίσουν τις δαπάνες τους, γεγονός που θα έπληττε περαιτέρω τα κέρδη των εταιρειών και τα φορολογικά έσοδα, είπαν οι οικονομολόγοι. Οι εταιρείες που δέχονται οικονομικό πλήγμα μπορεί να απολύσουν εργαζόμενους, τόνισαν.
Τα ξένα έθνη αναμένεται επίσης να προβούν σε αντίποινα με τους δικούς τους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα, γεγονός που θα πλήξει τις εταιρείες που εξάγουν προϊόντα στο εξωτερικό. Άλλα έθνη ενδέχεται να περιδινιστούν σε οικονομική ύφεση, μειώνοντας περαιτέρω τη ζήτηση για αμερικανικά προϊόντα.
Είναι επίσης πιθανό να υπάρξει ένα ορισμένο επίπεδο μη συμμόρφωσης με τη δασμολογική πολιτική, καθώς και εξαιρέσεις για ορισμένες χώρες, βιομηχανίες ή προϊόντα, δήλωσαν οι οικονομολόγοι. Για παράδειγμα, όταν ο Λευκός Οίκος επέβαλε δασμούς στην Κίνα τον Φεβρουάριο, εξαίρεσε επ’ αόριστον τις εισαγωγές «de minimis» αξίας 800 δολαρίων ή λιγότερο.
Οι δασμοί θα έχουν επίσης πιθανότατα μικρή διάρκεια ζωής, αμβλύνοντας τον πιθανό αντίκτυπο στα έσοδά τους, δήλωσαν οι οικονομολόγοι. Εκδίδονται με εκτελεστικό διάταγμα και θα μπορούσαν να αναιρεθούν εύκολα, είτε από τον πρόεδρο Τραμπ είτε από έναν μελλοντικό πρόεδρο, είπαν.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δηλώσει ότι οι δασμοί «θα είναι ένας από τους κορυφαίους τρόπους με τους οποίους θα προσπαθήσουν να αντισταθμίσουν το κόστος» της ψήφισης ενός πακέτου φορολογικών περικοπών, δήλωσε ο Τεντέσι.
Η παράταση του νόμου για τις φορολογικές περικοπές του 2017 που υπέγραψε ο πρόεδρος Τραμπ θα κόστιζε 4,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε μια δεκαετία, σύμφωνα με το Tax Foundation. Όπως αναφέρει το CNBC, ο Τραμπ έχει επίσης ζητήσει άλλες φορολογικές ελαφρύνσεις, όπως να μη φορολογούνται τα φιλοδωρήματα, οι αμοιβές για υπερωρίες ή οι παροχές κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και έκπτωση φόρου για τους τόκους των δανείων αυτοκινήτων για αυτοκίνητα αμερικανικής κατασκευής.
Εάν οι δασμοί δεν καλύψουν το πλήρες κόστος ενός τέτοιου πακέτου, τότε οι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες θα πρέπει να βρουν περικοπές αλλού ή να αυξήσουν το χρέος της χώρας, τόνισαν οι αναλυτές.
