Η κυβέρνηση του στρατηγού Αλ Σίσι υπολογίζει πλέον στην αξιοποίηση των ελληνικών υποδομών για την εξαγωγή αιγυπτιακού LNG στην Ευρώπη.
Η ενεργειακή στρατηγική του Καΐρου είναι όσα νέα κοιτάσματα εντοπισθούν στην αιγυπτιακή ΑΟΖ να αξιοποιηθούν για εξαγωγές.
Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στην συνάντηση του Υπουργού Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Αιγύπτου, Ταρέκ Ελ Μόλα, με αντιπροσωπεία του ΔΕΣΦΑ με επικεφαλής την Διευθύνουσα Σύμβουλο του Διαχειριστή, Μαρία Ρίτα Γκάλι.
Στο περιθώριο του Egypt Petroleum Show 2023, έγιναν σημαντικές επαφές, μεταξύ αυτών και με την κα Γκάλλι.
H Ελλάδα ως πύλη εξόδου του αεριού
Η προοπτική αξιοποίησης της Ελλάδας ως ευρωπαϊκής «πύλης εισόδου» αερίου από την Αίγυπτο συνάδει καταρχάς με τον αναβαθμισμένο ρόλο που επιδιώκει να αποκτήσει το Κάιρο, ως περιφερειακό hub υγροποίησης καυσίμου το οποίο εξορύσσεται από κοιτάσματα σε όλη τη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος της αιγυπτιακής πλευράς αποτελεί το γεγονός ότι ο Υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων είχε λεπτομερή εικόνα για τα καινούρια FSRU που βρίσκονται στα σκαριά στη χώρα μας. Επίσης, στη συνάντηση συζητήθηκαν διεξοδικά θέματα που αφορούν την πρόσβαση και χρήση των υποδομών στην ελληνική επικράτεια.
Επίσης, ήδη ποσότητες ισραηλινού αερίου μεταφέρονται στην Αίγυπτο μέσω αγωγού και στη συνέχεια εξάγονται με δεξαμενόπλοια μεταφοράς LNG. Έτσι, για τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας της Ε.Ε., το περασμένο καλοκαίρι το Ισραήλ και η Αίγυπτος υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας με την Ε.Ε., στην προοπτική αύξησης των εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Παράλληλα, η μεταφορά αερίου μέσω αγωγού στην Αίγυπτο, ώστε να εξάγεται αφού υγροποιηθεί, αποτελεί και την πιο ελκυστική επιλογή για την αξιοποίηση των κυπριακών κοιτασμάτων.
Αν η Ελλάδα συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να αποτελέσει βασικό προορισμό φορτίων LNG από την Αίγυπτο, ο κυριότερος λόγος είναι οι υφιστάμενες υποδομές, καθώς και τα έργα που βρίσκονται υπό ανάπτυξη, χάρις στα οποία το αέριο θα μπορεί να φτάσει στη συνέχεια μέχρι την κεντρική Ευρώπη. Ενδεικτικό των προοπτικών που διανοίγονται για την μετατροπή της χώρας μας σε gas hub για την ευρύτερη περιοχή, είναι πως μέχρι το 2025 οι εξαγωγές φυσικού αερίου της Ελλάδας μπορούν να αυξηθούν στα 8,5 bcm ετησίως, από 2,3 bcm που είναι τώρα, όπως έχει σημειώσει η CEO του ΔΕΣΦΑ.
Η αύξηση αυτή θα επιτευχθεί με την κατασκευή νέων σταθμών συμπίεσης, που θα επιτρέψει υψηλότερες ροές από Νότο προς Βορρά, σε συνδυασμό με τον IGB και την ενσωμάτωση του τερματικού FSRU της Αλεξανδρούπολης. Επίσης, σχέδια όπως η αύξηση της δυναμικότητας του TAP θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο τις οδεύσεις προς τις ευρωπαϊκές αγορές.
Το πρόγραμμα των έργων υποδομών του ΔΕΣΦΑ
Σε δημόσια διαβούλευση μέχρι και τις 3/3 τέθηκε από τον ΔΕΣΦΑ το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) για την περίοδο 2023-2032.
Το νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του ΔΕΣΦΑ περιλαμβάνει έργα συνολικού προϋπολογισμού €1,27 δισ., όντας σημαντικά ενισχυμένο (+55%) σε σχέση με το αντίστοιχο προηγούμενο επενδυτικό πλάνο, προκειμένου να ενισχύσει την παροχή αδιάλειπτης δυναμικότητας σε όλους τους Χρήστες του ΕΣΦΑ, επιτρέποντας ταυτόχρονα αυξημένες εξαγωγές φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς την ευρύτερη περιοχή, στην κατεύθυνση εδραίωσης της χώρας μας σε πύλη εφοδιασμού φυσικού αερίου για τη Νοτιοανατολική και Κεντρική Ευρώπη.
Ειδικότερα, στο προς διαβούλευση ΔΠΑ περιλαμβάνονται νέα έργα ύψους €458 εκατ., εκ των οποίων τα €430 εκατ. αφορούν σε επενδύσεις για την αύξηση της δυναμικότητας του συστήματος μέσω της ενίσχυσης της ευελιξίας του δικτύου και της αποσυμφόρησης κρίσιμων τμημάτων του ΕΣΦΑ, η οποία θα εξασφαλίσει την βέλτιστη αξιοποίηση και συντονισμένη λειτουργία των υφιστάμενων, υπό κατασκευή και σχεδιαζόμενων υποδομών (TAP, ICGB, FSRU Αλεξανδρούπολης, Dioriga Gas ).
Από τα έργα αυτά ξεχωρίζουν ο «Διπλασιασμός του κλάδου ΥΠ Καρπερή – Κομοτηνή», μέσω της κατασκευής ενός νέου αγωγού μήκους 215 χλμ., με προϋπολογισμό €290 εκατ. παράλληλου με το υφιστάμενο δίκτυο. Ο νέος αγωγός θα είναι 100% έτοιμος για τη μεταφορά υδρογόνου, ενώ θα έχει πολλαπλά οφέλη για την ελληνική αγορά.
Συγκεκριμένα, θα εξασφαλίσει την παροχή αδιάλειπτης δυναμικότητας από και προς το Εικονικό Σημείο Συναλλαγών (ΕΣΣ) σε όλα τα Σημεία Εισόδου και Εξόδου του συγκεκριμένου κλάδου.
Επίσης, προτείνεται ο «Διπλασιασμός του ΥΠ κλάδου Πάτημα – Λειβαδιά», μέσω της κατασκευής νέου αγωγού μήκους 100 χλμ., παράλληλου με την όδευση του υφιστάμενου αγωγού. Πρόκειται για μια υποδομή ύψους €140 εκατ., η οποία κατά κύριο λόγο αποσκοπεί στην παροχή αδιάλειπτης δυναμικότητας στους μελλοντικούς χρήστες του Πλωτού Σταθμού Αποθήκευσης και Αεριοποίησης (FSRU) της Διώρυγα Gas και, ως εκ τούτου, προτείνεται να υλοποιηθεί υπό την προϋπόθεση της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης της Διώρυγα Gas.
Τέλος, προτείνεται ο «Διπλασιασμός του κλάδου υψηλής πίεσης Λειβαδιά – Καρπερή και Σταθμοί Συμπίεσης», με στόχο την περαιτέρω εξάλειψη των υφισταμένων σημείων συμφόρησης του ΕΣΦΑ, η οποία θα επιτρέψει τη μεγάλη αναβάθμιση των ποσοτήτων φυσικού αερίου προς διαμετακόμιση στις γειτονικές χώρες.
Το συγκεκριμένο έργο, δυνητικού συνολικού μήκους 340 χλμ., μπορεί να υλοποιηθεί ως ένα πλήρως αρθρωτό έργο, με σταδιακή κατασκευή τμημάτων του και προσθήκη σταθμών συμπίεσης και διαστάσεις οι οποίες θα καθοριστούν πλήρως μετά την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας του market test, το οποίο ο ΔΕΣΦΑ αναμένεται να ξεκινήσει εντός του Φεβρουαρίου, για την αξιολόγηση νέων αιτημάτων δυναμικότητας από υφιστάμενους και νέους χρήστες.
Για το λόγο αυτό, δεν έχει ακόμη υπάρξει εκτίμηση του ύψους της απαιτούμενης επένδυσης για το εν λόγω έργο.
Τα υπόλοιπα νέα έργα συνίστανται από επενδύσεις €13 εκατ. για την τεχνολογική αναβάθμιση, τον εκσυγχρονισμό και τη συντήρηση του ΕΣΦΑ, καθώς και καινοτόμα έργα ύψους €15 εκατ. που αφορούν στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης και της απανθρακοποίησης του συστήματος μέσω των κατάλληλων επενδύσεων για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, την ανάπτυξη πιλοτικού έργου πυρόλυσης καθώς και τη σύνδεση του δικτύου του ΔΕΣΦΑ με την σχεδιαζόμενη κοιλάδα υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία, για την έγχυση πράσινου υδρογόνου στο υφιστάμενο δίκτυο.
Στο ΔΠΑ του ΔΕΣΦΑ για την περίοδο 2023-2032 παραμένουν ήδη εγκεκριμένα έργα, επικαιροποιημένα ως προς το χρονοδιάγραμμα και τον προϋπολογισμό, όπου αυτό χρειαζόταν, όπως ο Αγωγός προς τη Βόρεια Μακεδονία, ο Αγωγός προς τη Δυτική Μακεδονία, του οποίου η κατασκευή έχει ξεκινήσει, ο Αγωγός προς την Πάτρα, καθώς και οι σταθμοί συμπίεσης στην Κομοτηνή, τη Νέα Μεσημβρία και την Αμπελιά.
Τέλος, περιλαμβάνεται η νέα προβλήτα Small Scale LNG στον Τερματικό σταθμό Ρεβυθούσας, καθώς και μια σειρά εγκαταστάσεων ΥΦΑ μικρής κλίμακας για την τροφοδοσία των περιοχών Άσπρος, Νάουσα και Καλαμάτα.
Τα τρία μεγάλα έργα καινοτομίας στο πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ
Τρία έργα καινοτομίας σχετικά με την ενεργειακή μετάβαση περιλαμβάνει το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης για το διάστημα 2023-2032 του ΔΕΣΦΑ που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Πρόκειται για:
Α) Εγκατάσταση Συστήματος Επανασυμπίεσης εκπομπών μεθανίου από διεργασίες στους Σταθμούς Συμπίεσης
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 7,50 εκατ. ευρώ και βρίσκεται υπό ωρίμανση.
Το έργο συνίσταται στην εγκατάσταση συστήματος επανασυμπίεσης εκπομπών μεθανίου από διεργασίες στους Σταθμούς Συμπίεσης Νέας Μεσημβρίας, Booster στην Ν. Μεσήμβρια και Αμπελιάς με σκοπό τη μείωση των λειτουργικών εκπομπών μεθανίου. Ειδικότερα, το Process & Dry Seal Recompression System είναι μια συνδυασμένη λύση για τη δέσμευση του διαφυγόντος μεθανίου από τον κύριο αεραγωγό στεγανοποίησης και του αερίου από τον αεραγωγό διεργασίας μεταξύ των βαλβίδων αναρρόφησης και εκκένωσης του συμπιεστή.
Το μέγεθος του συστήματος επανασυμπίεσης βασίζεται στον όγκο και τον ρυθμό ροής του αερίου διεργασίας μέσω του συμπιεστή αερίου και δεν είναι συνάρτηση του χρόνου δέσμευσης και επανασυμπίεσης του αερίου διεργασίας. Το αντικείμενο εργασιών για το έργο αποτελείται από τον βασικό σχεδιασμό του συστήματος, την προμήθεια του βασικού εξοπλισμού και τον προγραμματισμό του συστήματος.
Β) Σύνδεση ΕΣΜΦΑ με τη Κοιλάδα Πράσινου Η2 στη Δυτική Μακεδονία
Το δεύτερο έργο καινοτομίας αφορά στην σύνδεση του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου με τη Κοιλάδα Πράσινου Υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία. Αντίστοιχα και στην περίπτωση αυτή, ο προϋπολογισμός του έργου προσδιορίζεται στα 7,50 εκατ. ευρώ ενώ και αυτό βρίσκεται υπό ωρίμανση.
Ο ΔΕΣΦΑ μαζί με το ΕΚΕΤΑ και άλλες καταξιωμένες εταιρείες από όλη την Ευρώπη συμμετέχει στο έργο με τίτλο «Δυτική Μακεδονία Πράσινες Κοιλάδες Παραγωγής Υδρογόνου (WEMAGH2)».
Το Έργο περιλαμβάνει τη δημιουργία της πρώτης Κοιλάδας Υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία, την Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη που βρίσκεται στην παλιά βιομηχανική περιοχή ΑΕΒΑΛ, κοντά στην πόλη της Πτολεμαΐδας ως μέρος του H2 Innovation Hub.
Το WEMAGH2 στοχεύει στην επίδειξη υψηλής απόδοσης αλκαλικής ηλεκτρολυτικής κυψέλης με απόδοση συστήματος που αναφέρει τιμή χαμηλότερη από 4,8 kWh / Nm3 και χωρητικότητα 5 MW για αποθήκευση άνω των 500 τόνων πράσινου H2 ετησίως.
Το ολοκληρωμένο αυτό σύστημα βελτιώνει τις συνολικές συνέργειες και διευκολύνει την σύζευξη τομέων αξιοποιώντας την εξαιρετικά αποδοτική παραγωγή πράσινου υδρογόνου και την τελική χρήση του στην εφαρμογή κυψελών καυσίμου που εξυπηρετεί την τοπική κοινωνία και με την άμεση έγχυσή του στο δίκτυο φυσικού αερίου που εξυπηρετεί τόσο τον οικιακό όσο και τον βιομηχανικό τομέα που διαχειρίζεται ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε.
Η συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ προϋποθέτει την κατασκευή του δικτύου αερίου που συνδέει απευθείας τις Κοιλάδες με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου καθώς και πιθανό Μετρητικό και Ρυθμιστικό Σταθμό.
Γ) Πιλοτικό έργο Πυρόλυσης
Το συγκεκριμένο έργο αφορά σε ειδικό εξοπλισμό με προϋπολογισμό 400.000 ευρώ ενώ, αντίστοιχα, με τα δύο προηγούμενα βρίσκεται και αυτό υπό ωρίμανση, ως προς την φάση υλοποίησης του.
Η συνεχής προσπάθεια του ΔΕΣΦΑ για την περιβαλλοντική βελτίωση των παρεχόμενων αγαθών και υπηρεσιών περιλαμβάνει την αξιοποίηση νέων τεχνολογικών εννοιών που συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας οικονομίας χαμηλότερου άνθρακα. Το υδρογόνο αναμένεται να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στο νέο σύστημα παραγωγής ενέργειας.
Σύμφωνα με την τρέχουσα βιβλιογραφική αξιολόγηση έρευνας και ανάπτυξης, η πυρόλυση φυσικού αερίου είναι μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογική λύση χωρίς CO2 για την αξιοποίηση του φυσικού αερίου, η οποία αναμένεται να είναι οικονομικά ανταγωνιστική στο μέλλον, σε σύγκριση με τη διαδικασία της πράσινης ηλεκτρόλυσης.
Η έρευνα για την πυρόλυση φυσικού αερίου επικεντρώνεται κυρίως στην ενεργειακή απόδοση της διεργασίας και στην οικονομική ανταγωνιστική αύξηση, καθώς και στην υψηλής ποιότητας μαζική παραγωγή υδρογόνου και αιθάλης.
Ο ΔΕΣΦΑ επικεντρώνεται στην αξιοποίηση μιας τέτοιας τεχνολογικής ιδέας διερευνώντας την περίπτωση κατασκευής και λειτουργίας μιας πιλοτικής μονάδας ρευστοποιημένης κλίνης πυρόλυσης (FBR) χρησιμοποιώντας σχεδόν ατμοσφαιρικούς καταλύτες (TRL4).
Θα διερευνηθούν οι τύποι καταλύτη και απενεργοποίησης και πιθανής αναγέννησης, καθώς και η αποδοτικότητα και η ποιότητα της παραγωγής υδρογόνου. Θα διερευνηθούν επίσης οι κατάλληλες συνθήκες λειτουργίας για μέγιστη απόδοση και σωστή κινητική αντίδρασης.
Τα προτεινόμενα τεχνικά χαρακτηριστικά της πιλοτικής μονάδας περιλαμβάνουν πίεση λειτουργίας σχεδιασμού 1,5 bar, εύρος θερμοκρασίας λειτουργίας από 600 έως 1200oC, είσοδο καυσίμου έως 3 m3 /h (25oC, 1,5 bar) και απαίτηση θερμότητας περίπου 10 kW.
Διαβάστε ακόμη:
