Το χρονικό διάστημα σηματοδοτήθηκε από μία ισχυρή οπισθοχώρηση των δικαιωμάτων των γυναικών και μία βαθιά ανθρωπιστική κρίση.

Τη 15^η Αυγούστου 2021, χάρη στην αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων και του ΝΑΤΟ έπειτα από είκοσι χρόνια στρατιωτικής επέμβασης στη χώρα, οι φονταμενταλιστές ισλαμιστές κατέλαβαν χωρίς μάχη την πρωτεύουσα πόλη, Καμπούλ, στο τέλος μίας επίθεσης – «αστραπή», την οποία διεξήγαγαν σε όλη την επικράτεια, εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων.

«Εκπληρώσαμε την υποχρέωση του Τζιχάντ και απελευθερώσαμε την πατρίδα μας», υποστηρίζει ο Νιαματουλάχ Χεκμάτ, μαχητής Ταλιμπάν που είχε εισέλθει στην Καμπούλ εκείνη την ημέρα, μερικές ώρες μονάχα μετά τη φυγή από τη χώρα του καθαιρεθέντος Προέδρου, Ασράφ Γάνι.

Η χαοτική αποχώρηση των δυτικών δυνάμεων συνεχίσθηκε έως την 31^η Αυγούστου, με δεκάδες χιλιάδες πανικόβλητους αμάχους να σπεύδουν προς το μοναδικό αεροδρόμιο της πρωτεύουσας πόλης για να αφήσουν τη χώρα με οιαδήποτε διαθέσιμη πτήση.

Οι σοκαριστικές εικόνες του πλήθους ανθρώπων που είτε καταλάμβαναν εξ εφόδου σταθμευμένα αεροπλάνα στην πίστα του αεροδρομίου, σκαρφαλώνοντας πάνω, είτε κρέμονταν από φορτηγό αεροπλάνο του αμερικανικού στρατού –έτοιμο να απογειωθεί–, έχουν μείνει ανεξίτηλες στη μνήμη.

Πέραν της κήρυξης αργίας για τη σημερινή (15/08), δεν έχει ανακοινωθεί μέχρι στιγμής κανένας επίσημος εορτασμός για την επέτειο, όμως, η κρατική τηλεόραση ανακοίνωσε πως θα μεταδώσει ειδικά προγράμματα, δίχως άλλες διευκρινίσεις.

Ένα χρόνο αργότερα, οι Ταλιμπάν εκφράζουν τη χαρά τους για το γεγονός ότι το κίνημα ασκεί σήμερα την εξουσία, ενόσω οι υπηρεσίες ανθρωπιστικής αρωγής εκφράζουν την ανησυχία τους, για το γεγονός ότι οι μισοί από τους 38 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας βρίσκονται αντιμέτωποι με την ακραία φτώχεια.

«Όταν βρεθήκαμε στην Καμπούλ μετά την αποχώρηση των Αμερικανών, ήμασταν πολύ χαρούμενοι», προσέθεσε ο Νιαματουλάχ Χεκμάτ, μέλος, πλέον, των ειδικών δυνάμεων και αποσπασμένος στη φρουρά του προεδρικού μεγάρου. Ωστόσο, για τους Αφγανούς πολίτες και ιδιαίτερα τις γυναίκες, η επιστροφή των Ταλιμπάν αύξησε σημαντικά τις δυσκολίες.

Πολύ γρήγορα και παρά την αρχική υπόσχεση, οι νέοι «αφέντες» της χώρας επέστρεψαν στην υπερσυντηρητική ερμηνεία του Ισλάμ κατά το πρώτο πέρασμα από την εξουσία, από το 1996 έως το 2001, περιορίζοντας σε υπερθετικό βαθμό τα δικαιώματα των γυναικών.

Οι γυναίκες είναι αποκλεισμένες από πολλά δημόσια αξιώματα και απαγορεύεται να ταξιδεύουν μόνες, εκτός της πόλης διαμονής.

Τον Μάρτιο, οι ισλαμιστές έκλεισαν εκ νέου Λύκεια και Κολλέγια για τα κορίτσια, μόλις μερικές ώρες μετά την επαναλειτουργία τους, η οποία είχε προαναγγελθεί από καιρό. Στις αρχές Μαΐου, ο ανώτατος ηγέτης των Ταλιμπάν διέταξε τις γυναίκες να φορούν στους δημόσιους χώρους ενδυμασία που να τις καλύπτει πλήρως, κατά προτίμηση, την μπούρκα.

«Από την ημέρα που ήλθαν, η ζωή έχασε το νόημά της. Μάς τα άρπαξαν όλα, εισέβαλαν στον προσωπικό μας χώρο», αποκαλύπτει η Ογκάι Αμάιλ, κάτοικος της Καμπούλ.

Προχθές (13/08), στην Καμπούλ, άνδρες των Ταλιμπάν διέλυσαν βίαια –χτυπώντας με τους υποκόπανους των τουφεκιών και πυροβολώντας στον αέρα– συγκέντρωση περίπου σαράντα γυναικών που διαδήλωναν, διεκδικώντας τα δικαιώματά τους στην εργασία και την εκπαίδευση.

Μολονότι οι Αφγανοί πολίτες αναγνωρίζουν τον περιορισμό των συγκρούσεων μετά την ολοκλήρωση του πολέμου και την άνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία, πολλοί είναι εκείνοι που πλήττονται από μία οξεία οικονομική και ανθρωπιστική κρίση.

«Οι πελάτες διαμαρτύρονται τόσο έντονα για τις υψηλές τιμές, ώστε εμείς, οι έμποροι, αρχίζουμε ακόμη και να απεχθανόμαστε αυτό που κάνουμε», αναφέρει ο Νουρ Μοχαμάντ, καταστηματάρχης της Κανταχάρ στο νότιο Αφγανιστάν, ιστορική κοιτίδα των Ταλιμπάν και κέντρο εξουσίας.

Για τους ισλαμιστές μαχητές, η χαρά της νίκης παραμερίζει την τρέχουσα οικονομική κρίση. «Ίσως είμαστε φτωχοί και αντιμετωπίζουμε δυσκολίες, αλλά η λευκή σημαία του Ισλάμ θα κυματίζει, πλέον, για πάντα στο Αφγανιστάν», τόνισε μέλος ασφαλείας δημοσίου πάρκου της Καμπούλ.