Σε λιγότερο από έναν χρόνο θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του νέου διεθνούς αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης, στο Καστέλλι και εντός του 2027 εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθούν οι πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις.
Αυτό είναι το χρονοδιάγραμμα το οποίο δίνουν τα αρμόδια στελέχη της ΤΕΡΝΑ Α.Ε. που άνοιξαν τις πύλες του τεράστιου εργοταξίου, αλλά και απάντησαν σε όλες τις απορίες και ερωτήσεις, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής αποστολής που οργάνωσε ο κατασκευαστικός όμιλος.
Με άλλα λόγια, αυτό το απέραντο εργοτάξιο, σε λίγους μήνες θα έχει πάρει την τελική του μορφή και θα μεταμορφωθεί στο πιο σύγχρονο αεροδρόμιο της χώρας και ένα από τα πιο σύγχρονα της Μεσογείου, το οποίο θα εκτείνεται σε 6.030 στρέμματα.
Η πρόοδος υλοποίησης
Ενδεικτικό του πυρετώδους ρυθμού με τον οποίο προχωρά το project είναι το γεγονός ότι οι κύριες κατασκευαστικές εργασίες του αεροδρομίου τείνουν προς την ολοκλήρωσή τους, με την πρόοδο υλοποίησης να ξεπερνάει το 65% έως την 31/10/2025, όταν έναν χρόνο πριν ήταν στο 33%. Επίσης σήμερα απασχολούνται 1.157 εργαζόμενοι και 578 μηχανήματα.
Ειδικότερα, όπως ανέφεραν ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΕΡΝΑ Χρήστος Παναγιωτόπουλος και ο Αντιπρόεδρος της Ευάγγελος Μασούρας, οι φέροντες οργανισμοί του Πύργου Ελέγχου και του Αεροσταθμού, καθώς και της πλειονότητας των υπολοίπων κτιρίων έχουν ολοκληρωθεί.

Επίσης:
-Η διάστρωση της τελικής επιφάνειας των ειδικών οδοστρωμάτων προσγείωσης / απογείωσης / στάθμευσης αεροσκαφών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με ποσοστό υλοποίησης της τάξεως του 96%.
-Ο Πύργος Ελέγχου έχει ολοκληρωθεί κατά 60%
-To κεντρικό Terminal 7 επιπέδων συνολικής επιφάνειας 93.572 τ.μ. έχει ολοκληρωθεί κατά 60%
-Τα καταστρώματα του διαδρόμου προσγείωσης-απογείωσης μήκους 3.200 μέτρων κατηγορίας κατά ICAO 4E και του τροχόδρομου εμφανίζει ποσοστό προόδου 96%. Μάλιστα, όπως σημειώθηκε, είναι θέμα λίγων ημερών να φτάσει το 100%.
-Η κατασκευή των οικοδομικών & ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στην πλειονότητα των κτιρίων.

Τι θα περιλαμβάνει
Συγκεκριμένα, το έργο θα περιλαμβάνει:
- 1 διάδρομο προσγείωσης-απογείωσης μήκους 3.200 μέτρων κατηγορίας κατά ICAO 4E
- 1 παράλληλο τροχόδρομο κίνησης αεροσκαφών ίσου μήκους
- 8 συνδετήριους τροχόδρομους του διαδρόμου με τον παράλληλο τροχόδρομο
- 2 συνδετήριους τροχόδρομους με τον διάδρομο του Στρατιωτικού Αεροδρομίου
- Χώρο στάθμευσης αεροσκαφών (Αpron) που αποτελείται από 5 σταθερές θέσεις κατηγορίας Ε (ή 10 κατηγορίας C), 27 απομακρυσμένες θέσεις κατηγορίας C και 2 κατηγορίας C (ή 1 θέση κατηγορίας Ε), 16 θέσεις για Γενική Αεροπλοΐα και 3 θέσεις για ελικόπτερα
- Κτίριο Αεροσταθμού (Terminal Building) 7 επιπέδων συνολικής επιφάνειας 93.572 τ.μ. Είναι, δηλαδή υπερδιπλάσιο σε σχέση με το αντίστοιχο του υφιστάμενου αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκης».
- Πύργο Ελέγχου 4.850 τ.μ. και ύψους 44 μ., ο οποίος προβλέπεται να παραδοθεί στην ΥΠΑ την άνοιξη του 2026 προκειμένου να τοποθετηθούν τα μηχανήματα αεροναυτιλίας.
- 10 κτίρια/Εγκαταστάσεις απαιτήσεων λειτουργίας αεροδρομίου: Πυροσβεστική (επιφάνειας 1.450 τ.μ. με χρόνο απόκρισης το πολύ 3 λεπτά), Αστυνομία (επιφάνειας 1.250 τ.μ.), Συντήρησης Αεροδρομίου (επιφάνειας 1.050 τ.μ.), Εγκατάστασης εταιρειών επίγειας εξυπηρέτησης, Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, Υποσταθμό 150kV, Δεξαμενές Νερού, Εγκατάσταση Βιολογικού Καθαρισμού που θα εξυπηρετεί και 9 όμορους οικισμούς, Εγκατάσταση αποθήκευσης καυσίμων (7.500 κυβικών μέτρων) και ανεφοδιασμού αεροσκαφών μέσω υπόγειου συστήματος Hydrant (με 90 σημεία ανεφοδιασμού), Εγκατάσταση συλλογής απορριμμάτων αεροδρομίου.
- Χώρους στάθμευσης και εξυπηρέτησης 1.546 ΙΧ οχημάτων (εκ των οποίων 86 για ΑΜΕΑ και αρχικά 70 για ηλεκτρικά οχήματα με προοπτική πρόσθεσης άλλων 268 θέσεων), 206 μοτοσυκλετών, 168 Ταξί και 96 Λεωφορείων. Προβλέπεται μελλοντική επέκταση για επιπλέον 693 ΙΧ και 203 μοτοσυκλέτες.
- Χώρο ανάπτυξης Εμπορικής Ζώνης (με Malls, Ξενοδοχείο κ.α.) επιφάνειας 443.000 τ.μ., με προοπτική επέκτασης κατά 282.000 τ.μ.
- Κλειστό αυτοκινητόδρομο σύνδεσης Αεροδρομίου με τον ΒΟΑΚ στο ύψος του οικισμού Χερσονήσου, μήκους περίπου 18 χλμ., 2 κλάδων με 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση και παράπλευρο δίκτυο σε όλο το μήκος.
- Αρτηρία σύνδεσης Αεροδρομίου με την Οδό Αρκαλοχωρίου-Βιάννος μήκους περίπου 6 χλμ., με 1 λωρίδα κυκλοφορίας και διευρυμένη ΛΕΑ ανά κατεύθυνση και παράπλευρο δίκτυο σε όλο το μήκος
- Περιμετρική οδό Καστελλίου μήκους 1,5 χλμ.
- Εξωτερικό περιμετρικό δίκτυο Αεροδρομίου με την αναβάθμιση των χαρακτηριστικών των υφιστάμενων οδών που επηρεάζονται, εκτιμώμενου συνολικού μήκους 20 χλμ.
Το δεύτερο σε κίνηση
Το νέο αεροδρόμιο του Καστελλίου αναμένεται να είναι μακράν το δεύτερο σε επιβατική κίνηση αεροδρόμιο της χώρας, όπως συμβαίνει και σήμερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τις αρχικές προβλέψεις αυτή υπολογιζόταν στα 9,6 εκατ. επιβάτες το χρόνο κατά το 5ο έτος της παραχώρησης και στα 14,5 εκατ. επιβάτες στο 30ο έτος της παραχώρησης.
Η κατάσταση ωστόσο έχει αλλάξει με την Κρήτη να ενισχύεται ως βασικός πόλος έλξης του τουριστικού ρεύματος. Έτσι, για φέτος το υφιστάμενο αεροδρόμιο Ηρακλείου «Νίκος Καζαντζάκης», υπολογίζεται ότι θα κλείσει τη χρονιά με 10 εκατ. επιβάτες. Με βάση λοιπόν τις αναθεωρημένες προβλέψεις το νέο αεροδρόμιο θα έχει 11,9 εκατ. επιβάτες κατά το 5ο έτος της παραχώρησης και στα 17,8 εκατ. επιβάτες στο 30ο έτος της παραχώρησης. Μεγέθη που εκτιμάται ότι θα ξεπεραστούν.

Τεχνολογία του…μέλλοντος
Σε όλες τις κρίσιμες υποδομές του νέου αεροδρομίου έχει χρησιμοποιηθεί τεχνολογία αιχμής, «ό,τι τελευταίο και τελειότερο υπάρχει στην αεροναυτιλία», όπως τόνισαν τα στελέχη της ΤΕΡΝΑ.
Όσον αφορά τις κτιριακές εγκαταστάσεις κατασκευάζονται με ποιότητα και υλικά ώστε να εξασφαλίσουν τη διάκριση Leed Silver. Σημειώνεται ότι έχει προγραμματιστεί η τοποθέτηση φωτοβολταικών πάνελ στις στέγες τόσο του κεντρικού Terminal όσο και των άλλων κτιρίων, αλλά και στα στέγαστρα των χώρων στάθμευσης, ενώ δρομολογείται και η ανάπτυξη φωτοβολταικών πάρκων σε σημεία της έκτασης του νέου αερολιμένα. Έτσι, ένα σημαντικό ποσοστό της ενέργειας που θα καταναλώνεται θα είναι «πράσινη».
Όπως εξήγησε ο Γενικός Τεχνικός Διευθυντής του ΔΑΗΚ, Αλέξανδρος Νούτσος, στο νέο αεροδρόμιο θα λειτουργούν τελευταίας τεχνολογίας αυτοματοποιημένα συστήματα ελέγχου αποσκευών και check in επιβατών. Έτσι, από τα νέου τύπου μηχανήματα θα μπορούν να ελέγχονται πολλά περισσότερα άτομα και αποσκευές σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα στα μεγάλα αεροδρόμια της χώρας.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι και το σύστημα διαχείρισης-ελέγχου αποσκευών το οποίο έχει σχεδόν τοποθετηθεί καταλαμβάνοντας μεγάλη έκταση, ενώ δεν έχει καμία σχέση με όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.

Το στοίχημα της μεταφοράς εν λειτουργία
Σε ένα βράδυ θα μεταφερθεί η λειτουργία από το σημερινό αεροδρόμιο «Ν. Καζαντζάκης» στο νέο του Καστελλίου, όπως είχε συμβεί και με το «Ελ. Βενιζέλος». Πρόκειται βεβαίως για ένα δύσκολο και εξαιρετικά απαιτητικό εγχείρημα το οποίο θα απαιτήσει πλήρη συντονισμό πολλών υπηρεσιών, αλλά και μακρά προετοιμασία τουλάχιστον 20 μηνών, που σημαίνει ότι έχει ήδη ξεκινήσει. Η μεταφορά αυτή θα γίνει, φυσικά, σε περίοδο low season.
Αξίζει να αναφερθεί μάλιστα ότι είναι ελάχιστες παγκοσμίως οι αντίστοιχες περιπτώσεις μεταφοράς από αεροδρόμιο σε αεροδρόμιο (όχι πάνω από 5-6), με την Ελλάδα να διεκδικεί μάλλον τα πρωτεία, έχοντας στο… ενεργητικό της δύο από αυτές.

Η εμπορική λειτουργία
Όπως προαναφέρθηκε, το νέο αεροδρόμιο κατασκευαστικά θα ολοκληρωθεί εντός χρονοδιαγράμματος, περί τον Αύγουστο του 2026 και εντός του 2027 θα γίνουν δοκιμαστικές πτήσεις. Για το πότε θα ξεκινήσει η κανονική εμπορική λειτουργία του, ωστόσο, δεν μπορεί να δοθεί μια οριστική απάντηση καθώς εξαρτάται από την έγκαιρη εγκατάσταση των συστημάτων αεροναυτιλίας που άπτονται του πεδίου ευθύνης του Δημοσίου.
Όπως εξήγησε ο CEO του ΔΑΗΚ, Νίκος Αναστασίου, αναμένονται αποφάσεις του ΣτΕ επί προσφυγών σχετικά με τη θέση εγκατάστασης των ραντάρ στο λόφο Παπούρα. Δεδομένου ότι η ΥΠΑ έκρινε τη συγκεκριμένη θέση την πλέον κατάλληλη για λόγους ασφαλείας των πτήσεων (καθώς στις εναλλακτικές παρατηρούνταν σημαντικά ζητήματα έλλειψης ορατότητας), κατά τις σχετικές εργασίες ανέκυψαν μεγάλης σπουδαιότητας αρχαιολογικά ευρήματα.
Επελέγη το μοντέλο της συνύπαρξής τους με το ραντάρ, με βάση προμελέτη εγκατάστασης της ΥΠΑ, η οποία εγκρίθηκε τον Ιούλιο από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) κατά πλειοψηφία, με μία μόνον αρνητική ψήφο. Ακολούθησαν ωστόσο αντιδράσεις και προσφυγές επί των οποίων αναμένεται η οριστική απόφαση της Δικαιοσύνης.

Το ιστορικό και η επένδυση
Υπενθυμίζεται ότι ο διαγωνισμός για τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση λειτουργία και εκμετάλλευση του νέου διεθνούς αερολιμένα και των οδικών συνδέσεων έγινε το 2016. Η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης έγινε τον Φεβρουάριο του 2019 και η έναρξη της παραχώρησης τον Φεβρουάριο του 2020. Μέτοχοι του ΔΑΗΚ είναι το Ελληνικό Δημόσιο με ποσοστό 45,9%, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με ποσοστό 32,5% και η GMR Airports Greece (θυγατρική του ινδικού ομίλου) με 21,6%.
Ωστόσο, το συνολικό ύψος της επένδυσης θα φτάσει τα 625 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η συμβολή του Δημοσίου (μαζί με ευρωπαϊκά κονδύλια) είναι 160 εκατ. ευρώ και τα υπόλοιπα, κεφάλαια της επενδυτικής κοινοπραξίας (όπου η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ συμμετέχει με 60% και η GMR με 40%).
Σε πλήρη ανάπτυξη κατά τη δεύτερη φάση και με την εμπορική ζώνη το ύψος της επένδυσης υπολογίζεται ότι θα φτάσει τα 1,5 δισ. ευρώ.
Διαβάστε ακόμη:
- ΔΕΗ: Προσαρμοσμένο EBITDA στα €1,7 δισ. και καθαρά κέρδη στα €400 εκατ. το εννεάμηνο
- ΕΧΑΕ: Κοντά στο 73% το ποσοστό αποδοχής της δημόσιας πρότασης της Euronext
- Αγορές: Οι αρκούδες στο Bitcoin – Συναγερμός σε μετοχές και χρυσό
- Τι είναι η Cloudflare- Γιατί «έπεσαν» ChatGPT, X, Vinted και χιλιάδες σάιτ
