«Ενώ πιστεύαμε ότι το 2025 θα ήταν Η Χρονιά των Δασμών (The Year of the Tariff), ο πρόεδρος Τραμπ εξέπληξε ακόμη και τις προσδοκίες μας με το πόσο επιθετικά ακολούθησε τη ναυαρχίδα της οικονομικής του πολιτικής. Ως εκ τούτου, κρίνουμε ότι ο κίνδυνος των πιο αρνητικών σεναρίων που περιγράφονται στις παγκόσμιες προοπτικές μας έχει αυξηθεί σημαντικά».
Με αυτό το απαισιόδοξο συμπέρασμα κλείνει το τελευταίο ενημερωτικό σημείωμα της ABN-Amro προς τους επενδυτές. Οι αναλυτές της τράπεζας διατηρούν, προς το παρόν, σταθερές τις προβλέψεις τους για τις επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου που έχει εξαπολύσει ο Αμερικανός πρόεδρος, εκτιμώντας ότι η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη θα περιοριστεί σε 0,8% το 2025, εξαιτίας των δασμών.
Στο γκρίζο αυτό τοπίο, η ABN-Amro «βλέπει» μόνο χαμένους: την οικονομία των ΗΠΑ (κατά 0,8%-1,1% του ΑΕΠ), της οικονομίες των πρώτων στόχων (Καναδάς, Μεξικό, Κίνα) και την οικονομία της Ευρωζώνης.
Μόνη αχτίδα φωτός, η πιθανότητα να εξαναγκαστεί ο Τραμπ σε αναδίπλωση. Οι αναλυτές της ABN-Amro εκτιμούν ότι τρεις παράγοντες θα μπορούσαν να φέρουν ένα τέτοιο αποτέλεσμα.
«Νομικό» μπλόκο
Ο πρώτος είναι οι νομικές προκλήσεις. Ο Τραμπ επικαλέστηκε την εθνική ασφάλεια -αναφερόμενος στην εισροή φαιντανύλης και παράνομων μεταναστών- για να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η οποία του επιτρέπει να επιβάλλει δασμούς με εκτελεστικά διατάγματα, παρακάμπτοντας το Κογκρέσο.
Αυτό μπορεί να ανοίξει το δρόμο ώστε οι δασμοί να αμφισβητηθούν νομικά στα δικαστήρια, τα οποία με τη σειρά τους έχουν την δυνατότητα να τους ανατρέψουν.
«Ωστόσο, η πιθανότητα επιτυχίας των νομικών αμφισβητήσεων είναι σαφώς μικρότερη στη δεύτερη θητεία του Τραμπ, όπως κατέδειξε η πρόσφατη αναστολή της απαγόρευσης του TikTok. Στη δεύτερη θητεία του, ο Τραμπ φαίνεται όλο και πιο πρόθυμος να αψηφήσει τους νομικούς περιορισμούς, προκαλώντας τα δικαστήρια να αμφισβητήσουν τις ενέργειές του» αναφέρει το ενημερωτικό σημείωμα.
Η δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων
Η δεύτερη πρόκληση για τους δασμούς θα μπορούσε να προέλθει από το εκλογικό σώμα.
«Εάν οι άνθρωποι αρχίσουν να αισθάνονται το χτύπημα στις τσέπες τους μέσω υψηλότερου πληθωρισμού ή οι επιχειρήσεις που επηρεάζονται αρχίσουν να κόβουν θέσεις εργασίας σε σημαντική κλίμακα, η κοινή γνώμη (ακόμη και μεταξύ της βάσης των MAGA-“Make America Great Again”) θα μπορούσε να στραφεί εναντίον του Τραμπ. Αλλά αυτό πιθανότατα θα πάρει χρόνο για να εξελιχθεί, αν εξελιχθεί καθόλου» γράφει η ABN-Amro.
Η επιρροή των χρηματιστηρίων
Ίσως η μεγαλύτερη ελπίδα για την αποφυγή των δασμών προέρχεται από τις χρηματοπιστωτικές αγορές, εκτιμούν οι αναλυτές της ABN-Amro.
«Εάν το ξεπούλημα της χρηματιστηριακής αγοράς ενταθεί σε πιο διατηρήσιμη πτώση, ο Τραμπ μπορεί να είναι πιο πρόθυμος να αναζητήσει μια υποχώρηση για να προφυλάξει τον εαυτό του (αυτό μπορεί να ήταν που οδήγησε στην καθυστέρηση των δασμών στον Καναδά και το Μεξικό)».
Τα σενάρια για την Ευρώπη: Σοκ «μη γραμμικού χαρακτήρα»
Αν και πρόσκαιρα μπορεί να ωφεληθεί με αύξηση των ευρωπαϊκών εξαγωγών στις ΗΠΑ, προς αναπλήρωση του κενού που θα δημιουργήσουν οι δασμοί στα προϊόντα από Καναδά και Μεξικό, είναι θέμα χρόνου η Ευρώπη να υποστεί τις συνέπειες των επιλογών Τραμπ.
«Η βασική μας υπόθεση περιλαμβάνει πολύ πιο σταδιακούς και κυμαινόμενους δασμούς για τα αγαθά της ΕΕ, με μέση αύξηση των δασμών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες για τα αγαθά της ΕΕ και μεγάλες αυξήσεις μόνο για τα αγαθά στα οποία υπάρχει άμεσος ανταγωνισμός από αμερικανικές εταιρείες» γράφει το σημείωμα.
«Αυτό είναι σύμφωνο με αυτό που είχαν προαναγγείλει βασικά στελέχη της οικονομικής ομάδας του Τραμπ. Ωστόσο, οι κινήσεις του Τραμπ κατά του Καναδά και του Μεξικού υποδηλώνουν ότι ο Τραμπ ενδιαφέρεται ελάχιστα για τις απόψεις των συμβούλων του και φαίνεται να ευνοεί τις μαζικές, οριζόντιες αυξήσεις των δασμών, ανεξάρτητα από τη ζημία που προκαλούν ακόμη και στην αμερικανική οικονομία».
Με δασμούς 10% σε όλες τις εξαγωγές της Ευρωζώνης προς τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ABN-Amro, οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα μειώνονταν κατά περίπου 1/3, πλήττοντας την ανάπτυξη κατά περίπου 1,7% σε διάστημα δύο ετών (σε σχέση με το σενάριο της μη αύξησης των δασμών) και θα προκαλούσαν οικονομική στασιμότητα στην Eυρωζώνη.
Σε περίπτωση που οι δασμοί ανέρχονται σε 20%, το σοκ θα έχει μη γραμμικό χαρακτήρα, οδηγώντας σε δευτερογενείς επιπτώσεις, όπως εκτεταμένες απολύσεις, πλήγματα στην εμπιστοσύνη και σύσφιξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών.
«Αυτό θα προκαλούσε σοβαρή ύφεση στην Ευρωζώνη» προειδοποιεί η ABN-Amro.
