Η 27η Ιανουαρίου ανακυρήχθηκε, ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στις 2 Νοεμβρίου του 2005, ως Διεθνής Ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Ολοκαύτωμα είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Τι ήταν το Ολοκαύτωμα
Το Ολοκαύτωμα ήταν η συστηματική, προγραμματική και κρατική πολιτική πρακτική διώξεων και εξόντωσης περίπου έξι εκατομμυρίων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς και τους συνεργάτες του. Η λέξη «holocaust» προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «ολοκαύτωμα» και σημαίνει κυριολεκτικά «πλήρως καμένη προσφορά θυσίας» σε Θεό.
Το Ολοκαύτωμα, η γενοκτονία των Εβραίων της Ευρώπης από το Γ΄ Ράιχ, ήταν το γεγονός ορόσημο που άλλαξε τη σύγχρονη ιστορία της Ευρώπης και έθεσε ίσως πρώιμα κάποια από τα ερωτήματα της εποχής.
Οι Εβραίοι της Ελλάδας (και όχι μόνο) έγιναν μέρος της «Τελικής Λύσης» την οποία εμπνεύστηκαν, οργάνωσαν και πραγματοποίησαν οι ναζί στην κλίμακα ολόκληρης της Ευρώπης.
Στη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου η γερμανική κυβέρνηση δρομολόγησε την εξόντωση των Εβραίων στις περιοχές που έλεγχε. Από καμία κυβέρνση προηγμένου και σύγχρονου έθνους δεν είχε επιχειρηθεί ποτέ μια τόσο εκτεταμένη ανομία.
Στον συγκεκριμένο πόλεμο έχουμε τη μοναδική περίπτωση μιας καθοδηγούμενης από την κυβέρνηση και γραφειοκρατικά οργανωμένης προσπάθειας αφανισμού ενός ολόκληρου λαού.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Χίτλερ γνωστοποίησε τις απόψεις του για τους Εβραίους πολύ πριν έρθει στην εξουσία. Το βιβλίο του «Ο Αγών μου», μιλάει πάντου για τον εβραϊκό κίνδυνο. Ο αντισημιτισμός, σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό, είναι παρών σε όλες τις χώρες της γης και έχει εκδηλωθεί με ταπεινωτικές διακρίσεις και περιοδικούς διωγμούς, από την αρχή της ιστορίας του εβραϊκού λαού.
Η εκδίωξη των Εβραίων στις χώρες όπου εισέβαλαν οι ναζί και τις οποίες κατέβαλαν μεταξύ 1939 και 1945 γινόταν σε τεράστια κλίμακα, αλλά δεν εξέπληξε κανέναν από όσους υποστήριζαν την άνοδο του Ναζιστικού κόμματος στην εξουσία το 1933 ή ήταν οπαδός του προγράμματος του.
Οι Εβραίοι έπερεπε να θεωρούνται ξένοι και δεν είχαν δικαιώματα γερμανικής υπηκοότητας. Ήταν ένας από τους τρόπους που οι ναζί επέβαλαν την πολίτικη της Ανώτερης Φυλής. Σε όλες τις περιοχές που κατείχαν οι Γερμανοί κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, υπήρχαν μαζικές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Εκατομμύρια άνθρωποι ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους για να γίνουν σκλάβοι. Εκτελέστηκαν χιλιάδες όμηροι και κρατούμενοι που είχαν συλληφθεί για αντίποινα. Εφαρμόστηκαν εκατοντάδες αδικαιολόγητες αντεκδικήσεις. Γκρεμίστηκαν εκατοντάδες πόλεις και χωριά.
Από το Ολοκαύτωμα εξοντώθηκαν συνολικά 6 εκατομμύρια Εβραίοι.
Σε όλες τις δυτικές ευρωπαϊκές χώρες, οι Γερμανοί εφάρμοσαν συστηματικές εκτελέσεις ομήρων για αντίποινα σε αντιστασιακές πράξεις. Οι εκτελέσεις αυτές, δεν ήταν σε καμία περίπτωση σύμφωνες με τον νόμο. Μέχρι τα τέλη του 1941, ο Χίτλερ είχε ήδη συμπεράνει πως τα μέτρα που είχε λάβει για την τιμωρία όσων διέπραξαν αδικήματα ενατίον της γερμανικής κατοχής, ήταν ανεπαρκή.
Στις 7 Δεκέμβρη, εξέφωσε το διάταγμα «Νύχτα και Ομίχλη». Στόχος του Διατάγματος, ήταν να εξασφαλίσει πως οι μη Γερμανοί πολίτες των Δυνάμεων Κατοχής, θα μεταφέρονταν μυστικά στη Γερμανία, εκτός αν μπορούσε να διασφαλιστεί η θανατική καταδίκη τους εφόσον περνούσαν από στρατοδικείο στη χώρα τους.
Ημέρα μνήμης για τα θύματα
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε στις 2 Νοεμβρίου 2005 να ανακηρύξει την 27η Ιανουαρίου Διεθνή Ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η ημερομηνία επιλέχθηκε επειδή στις 27 Ιανουαρίου 1945 τα προελαύνοντα σοβιετικά στρατεύματα απελευθέρωσαν το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς – Μπίρκεναου στην Πολωνία.
Το σχέδιο της απόφασης αυτής, που υποβλήθηκε από το Ισραήλ και υποστηρίχθηκε από 89 χώρες, «καλεί τα κράτη – μέλη να επεξεργαστούν προγράμματα εκπαίδευσης που θα μεταδώσουν στις μελλοντικές γενεές τα διδάγματα του Ολοκαυτώματος και να βοηθήσουν να προλαμβάνονται πράξεις γενοκτονίας».
Η γενοκτονία των Εβραίων της Ευρώπης αποτελεί τόσο για την ελληνική κοινωνία όσο και για την πλειονότητα των ευρωπαϊκών κοινωνιών ένα ανεπεξέργαστο συλλογικό τραύμα που στοιχειώνει την ιστορική συνείδηση τους.
