Μόλις έξι ώρες έμεινε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Αθήνα, αλλά ο απολογισμός της επίσκεψης μόνο «εθιμοτυπικός» δεν ήταν. Από την άφιξή του λίγο πριν τις 12:30 έως την αναχώρησή του περί τις 18:30, η Ελλάδα και η Ουκρανία προχώρησαν σε κρίσιμες ενεργειακές και αμυντικές συμφωνίες, με σαφή αμερικανική «σφραγίδα» και με πυρήνα τον Κάθετο Ενεργειακό Διάδρομο Ελλάδας – Ουκρανίας.
Στο επίκεντρο βρέθηκαν:
- η προμήθεια αμερικανικού LNG μέσω Ελλάδας προς την Ουκρανία,
- η άμεση ενεργοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου,
- η κοινή δήλωση 7 σημείων Μητσοτάκη – Ζελένσκι,
- και η συνεργασία σε θαλάσσια drones, άμυνα και κυβερνοασφάλεια.
Οι έξι ώρες του Ζελένσκι στην Αθήνα και το μήνυμα Μητσοτάκη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποδέχθηκε τον Ουκρανό πρόεδρο στο Μέγαρο Μαξίμου, εκφράζοντας τον αποτροπιασμό του για την εντατικοποίηση των ρωσικών επιθέσεων, που χτυπούν και μη στρατιωτικές υποδομές με θύματα αμάχους.
Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι η Ελλάδα στάθηκε από την πρώτη στιγμή στο πλευρό της Ουκρανίας, στηρίζοντας πολιτικά, διπλωματικά και πρακτικά τον «αμυνόμενο απέναντι σε μία αιματηρή επιχείρηση που παραβιάζει κάθε έννοια κυριαρχίας και νομιμότητας».
Τόνισε ότι:
- για την Ελλάδα, το απαραβίαστο των συνόρων είναι αδιαπραγμάτευτο,
- κάθε παράνομο τετελεσμένο θα βρίσκει την Αθήνα απέναντι,
- η θέση αυτή συνδέεται άμεσα με την «πληγή της Κύπρου» που παραμένει ανοιχτή εδώ και 51 χρόνια.
Παράλληλα, επανέλαβε ότι η χώρα μας στηρίζει την άμεση και άνευ όρων κατάπαυση των εχθροπραξιών και τη δικαίωση του αγώνα της Ουκρανίας για μια δίκαιη ειρήνη, με πλήρη σεβασμό στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο.
Ζελένσκι στην Αθήνα: Ενεργοποιείται άμεσα ο Κάθετος Διάδρομος Ελλάδας – Ουκρανίας
Καθοριστικής σημασίας βήμα αποτέλεσε η υπογραφή δήλωσης προθέσεων μεταξύ ΔΕΠΑ Εμπορίας και Naftogaz για την προμήθεια αμερικανικού LNG προς την Ουκρανία από τον Δεκέμβριο 2025 έως τον Μάρτιο 2026. Η συμφωνία υπογράφηκε παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και της πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, επιβεβαιώνοντας τον ενεργό ρόλο της Ουάσινγκτον.
Ο πρωθυπουργός μίλησε για:
- άμεση ενεργοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου που συνδέει την Ελλάδα με την Ουκρανία,
- αξιοποίηση του άξονα Αλεξανδρούπολης – Οδησσού ως ενεργειακής αρτηρίας,
- μετατροπή της Ελλάδας σε πάροχο ενεργειακής ασφάλειας για την Ουκρανία και σε περιφερειακό κόμβο τροφοδοσίας Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με αμερικανικό LNG.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι ελληνικές ενεργειακές υποδομές εγγυώνται σταθερές ροές φυσικού αερίου κατά μήκος του Κάθετου Διαδρόμου, προσφέροντας στην Ουκρανία ανάσα ενόψει ενός πολύ δύσκολου χειμώνα.
Η κοινή δήλωση Μητσοτάκη – Ζελένσκι: Τα 7 σημεία της στρατηγικής σύμπλευσης
Η κοινή δήλωση 7 σημείων αποτελεί τον πολιτικό «οδικό χάρτη» της νέας στρατηγικής σχέσης Αθήνας–Κιέβου:
- Άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός ως πρώτο βήμα για μία συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, στη βάση του Χάρτη του ΟΗΕ.
- Ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, με ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεών της. Η Ελλάδα στηρίζει την ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική πορεία της Ουκρανίας και την μελλοντική ένταξή της στην ΕΕ, καθώς και την αμυντική βιομηχανική συνεργασία και τα κοινά έργα.
- Ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση πηγών ενέργειας, με έμφαση στον εφοδιασμό της Ουκρανίας με φυσικό αέριο, την ανάπτυξη ΑΠΕ και την αποκατάσταση των ενεργειακών της υποδομών. Η Ελλάδα δηλώνει έτοιμη να συμβάλει με τεχνογνωσία και πόρους.
- Εμβάθυνση αμυντικής συνεργασίας στον θαλάσσιο τομέα, με συνεργασία σε θαλάσσια μη επανδρωμένα συστήματα (θαλάσσια drones/UAVs), κοινές ασκήσεις και εκπαιδεύσεις, καθώς και ανταλλαγή πληροφοριών για θαλάσσιες απειλές.
- Κυβερνοασφάλεια και υβριδικές απειλές: κοινές πρωτοβουλίες για την προστασία κρίσιμων υποδομών και την αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων.
- Παράνομα απαχθέντα παιδιά και ευθύνες της Ρωσίας: δέσμευση για στήριξη των διεθνών προσπαθειών επιστροφής των παιδιών της Ουκρανίας και απόδοση ευθυνών.
- Συντονισμένη πολιτική κυρώσεων: ανάγκη διατήρησης πολυεπίπεδης πίεσης στη Ρωσία μέχρι την πλήρη αποχώρησή της από τα ουκρανικά εδάφη και τη συμμόρφωσή της με το διεθνές δίκαιο.
Άμυνα, θαλάσσια drones και μεταπολεμική ανοικοδόμηση
Σε ό,τι αφορά την άμυνα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συζήτησαν:
- τη συνεργασία σε αυτόνομα συστήματα και ειδικά στα θαλάσσια drones,
- την προοπτική ελληνοουκρανικών συμπράξεων στην αμυντική βιομηχανία,
- τη μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, όπου οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να συμμετάσχουν στην ανασυγκρότηση υποδομών, την ψηφιοποίηση της υγείας και την προστασία πολιτιστικών μνημείων.
Ο πρωθυπουργός έκανε ειδική αναφορά στην Οδησσό ως «πόλη–σύμβολο» και ιστορική γέφυρα Ελλάδας–Ουκρανίας, υπογραμμίζοντας το βάθος των δεσμών των δύο λαών από τον Εύξεινο Πόντο μέχρι τη σημερινή ευρωατλαντική σύγκλιση.
Τα μηνύματα από Προεδρικό και Βουλή: Κύπρος, διεθνές δίκαιο και Τουρκία
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Αθήνα συναντήθηκε και με τον Κώστα Τασούλα, ο οποίος, σύμφωνα με πηγές, εξέφρασε τον θαυμασμό του για την αντοχή του ουκρανικού λαού και τόνισε ότι η ομαλή ζωή στην Ουκρανία ανατράπηκε βίαια, όπως και η προσωπική ζωή του ίδιου του Ζελένσκι.
Κατά τη διάρκεια της κατ’ ιδίαν συζήτησης, έγινε αναφορά στον ρόλο της Τουρκίας στη παράκαμψη των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, με παραδείγματα που αναδεικνύουν τη σημασία της συνοχής του δυτικού μετώπου.
Στη Βουλή των Ελλήνων, ο πρόεδρος Νικήτας Κακλαμάνης τόνισε ότι η Ελλάδα στέκεται απέναντι σε όποιον παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, συνδέοντας ανοιχτά την υπόθεση της Ουκρανίας με την εισβολή και την παράνομη κατοχή στην Κύπρο πριν από 50 χρόνια.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, ευχαρίστησε:
- για τη στρατιωτική και ανθρωπιστική στήριξη,
- για τη στάση της Ελλάδας στα ψηφίσματα του ΟΗΕ,
- για τη φιλοξενία Ουκρανών προσφύγων την πρώτη περίοδο της εισβολής,
- και για τον «νέο δρόμο ασφάλειας» που ανοίγει ο Κάθετος Διαδρομος Ελλάδας – Ουκρανίας.
Ζελένσκι στην Αθήνα: LNG, κυρώσεις και επόμενη μέρα
Ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε «πολύ σημαντικές» τις συνομιλίες για την προμήθεια φυσικού αερίου, επισημαίνοντας ότι οι ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας αποτελούν καθημερινά στόχο ρωσικών και κορεατικών πυραύλων και drones. Τόνισε ότι οι προμήθειες αερίου μέσω Ελλάδας ξεκινούν στο πρώτο τρίμηνο του 2026, ευχαριστώντας τις αμερικανικές εταιρείες και τον πρόεδρο των ΗΠΑ για τη συμβολή τους.
Παράλληλα, ενημέρωσε τον Έλληνα πρωθυπουργό για την κατάσταση στο μέτωπο, ζήτησε συνέχιση της πίεσης προς τη Ρωσία και ζήτησε τη συμβολή της Ελλάδας στον επαναπατρισμό αιχμαλώτων και απαχθέντων παιδιών.
Κλείνοντας την επίσκεψη, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε την ουκρανική πρεσβεία στην Αθήνα, όπου βρέθηκε και η Αμερικανίδα πρέσβης, επιβεβαιώνοντας ότι η επίσκεψη–εξπρές στην Αθήνα ήταν, στην πραγματικότητα, ένας συμπυκνωμένος γύρος ενεργειακής, αμυντικής και διπλωματικής αναβάθμισης της τριγωνικής σχέσης Ελλάδας – Ουκρανίας – ΗΠΑ.
