Ποιοι ήταν οι ρόλοι της γυναίκας κατά την αρχαία κυκλαδική εποχή; Ποια ήταν η θέση της στην κοινωνία, πώς συμπεριφερόταν και πώς εξελίχθηκε με το πέρασμα του χρόνου; Απαντήσεις στα παραπάνω ενδιαφέροντα ερωτήματα δίνει η έκθεση με τίτλο «Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων» που διοργανώνει το υπουργείο Πολιτισμού και θα φιλοξενηθεί στο αθηναϊκό Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, από τις 12 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 4 Μαΐου 2025, για να μεταφερθεί, τον Ιούνιο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας.
Η έκθεση θα περιλαμβάνει περίπου 150 έργα, όλα δημιουργίες της τέχνης των Κυκλάδων που χρονολογούνται από την πρώιμη προϊστορία μέχρι τον 17ο αι. και οι οποίες προέρχονται από τις συλλογές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Έργα μοναδικά, τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν ταξιδέψει ποτέ εκτός Κυκλάδων και εκτός Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, ενώ ορισμένα δεν έχουν παρουσιαστεί ποτέ στο κοινό. Παράλληλα, παρουσιάζονται επιλεγμένες κυκλαδικές αρχαιότητες από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Κανελλοπούλου, το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών αλλά και από σημαντικές ιδιωτικές συλλογές.
Τα εκθέματα αφηγούνται την ιστορία του αρχιπελάγους μέσα από τη ματιά της νησιώτισσας. Παρουσιάζουν άγνωστους ρόλους των γυναικών μέσα στον χρόνο. Αφηγούνται τις γυναικείες μεταβάσεις από τον ρόλο της θεότητας σε εκείνον της μητέρας και αντίστροφα, τη συμμετοχή της στα θρησκευτικά δρώμενα και τη δράση της στο δημόσιο βίο και την ιδιωτική σφαίρα. Ανιχνεύουν τους περιορισμούς που διέπουν τις ιδιότητες των γυναικών στην κοινότητα αλλά και στιγμές από τη χειραφέτησή τους.
Σε μια εποχή όπου η γυναίκα εξακολουθεί να διεκδικεί τον σεβασμό στη σύγχρονη κοινωνία, την ελεύθερη επιλογή των ρόλων της και την αποδέσμευσή της από στερεότυπα που κυριαρχούν παρά τους αγώνες των προηγούμενων αιώνων, η έκθεση ανακαλεί στο σήμερα άγνωστες αφηγήσεις από τις Κυκλάδες που αναδεικνύουν την ιστορική διάσταση στην συγκρότηση της γυναικείας ταυτότητας από την προϊστορία μέχρι και τη μεταβυζαντινή περίοδο.
Επιμελητές της έκθεσης είναι ο Δρ Δημήτρης Αθανασούλης, Διευθυντής Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, και οι Επιστημονικοί Διευθυντές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Δρ Παναγιώτης Ιωσήφ, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Radboud της Ολλανδίας και Δρ Ιωάννης Φάππας, Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
