Κατά πλειοψηφία υπερψηφίσθηκε επί της αρχής, στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές, το σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με τίτλο «Οδηγώντας με ασφάλεια: Εκσυγχρονισμός πλαισίου εκπαίδευσης και εξέτασης υποψήφιων οδηγών και οδηγών για τη χορήγηση αδειών οδήγησης οχημάτων, διατάξεις σχετικά με την οδήγηση ατόμων με αναπηρία, ρυθμίσεις για την ταξινόμηση και την κυκλοφορία οχημάτων ιστορικού ενδιαφέροντος και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών».
Υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε η ΝΔ, επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην ολομέλεια ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ 25, ενώ αρνητικά τοποθετήθηκε το ΚΚΕ.
Κατά την ολοκλήρωση και της επί των άρθρων συζήτησης του νομοσχεδίου, ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Μιχάλης Παπαδόπουλος ανέφερε πως θα μελετήσει όλες τις παρατηρήσεις και προτάσεις που έγιναν από φορείς και κόμματα, ώστε να υπάρξουν κάποιες νομοτεχνικές βελτιώσεις, και την ερχόμενη Δευτέρα, κατά τη δεύτερη ανάγνωση του στις επιτροπές, να έχουμε μια ολοκληρωμένη απάντηση και στα θέματα που τέθηκαν.
Οι τοποθετήσεις των αρμόδιων φορέων
Κοινή συνισταμένη από τους φορείς, ότι το σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών «Οδηγώντας με ασφάλεια: Εκσυγχρονισμός πλαισίου εκπαίδευσης και εξέτασης υποψήφιων οδηγών και οδηγών για τη χορήγηση αδειών οδήγησης οχημάτων, διατάξεις σχετικά με την οδήγηση ατόμων με αναπηρία, ρυθμίσεις για την ταξινόμηση και την κυκλοφορία οχημάτων ιστορικού ενδιαφέροντος και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών» είναι ότι κινείται σε θετική κατεύθυνση.
Κατά την ακρόασή τους στην κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου και της Υποεπιτροπής για την Οδική Ασφάλεια, ο γενικός γραμματέας της Εθνικής Συνομοσπονδίας ΑμεΑ Βασίλειος Κουτσιάνος, ανέφερε ότι είναι θετική η διάταξη του νομοσχεδίου για την ίδρυση κέντρων αξιολόγησης και πιστοποίησης της αναπηρίας για τους ανάπηρους οδηγούς, καθώς θα επιλύσει ένα πρόβλημα που υπήρχε. Παράλληλα, κατέθεσε υπόμνημα με προτάσεις στα επιμέρους άρθρα του νομοσχεδίου, προκειμένου να συμπεριληφθούν διατάξεις που θα αφορούν τις εξετάσεις των αναπήρων. Στο ίδιος μήκος κινήθηκαν και οι απόψεις του προέδρου της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδας Κωνσταντίνου Σίμψη.
Ο αντιπρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Νικόλαος Γρέντζελος, χαιρέτισε τη συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία, όπως και κάθε αντίστοιχη που έχει ως σκοπό τον εκσυγχρονισμό της εκπαιδευτικής ύλης και της εξεταστικής διαδικασίας των υποψηφίων οδηγών, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Το νομοσχέδιο παρατήρησε ότι ενσωματώνει μια σειρά νέων ρυθμίσεων που αποτελούσαν πάγια και διαχρονικά αιτήματα του κλάδου των εκπαιδευτικών, πλην όμως εισάγει παράλληλα και συγκεκριμένες ρυθμίσεις που δεν ανταποκρίνονται στις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει τόσο η εκπαιδευτική όσο και η εξεταστική διαδικασία. Έκρινε ως θετικό το προσωρινό δίπλωμα από την ηλικία των 17 ετών και ζήτησε η κυκλοφοριακή αγωγή να γίνει μάθημα στα σχολεία έτσι ώστε ο μαθητής να έρχεται πιο ώριμος στην ηλικία των 17 για να οδηγήσει. Χαρακτήρισε ως θεωρητική την αλλαγή των βιβλίων εξέτασης των υποψήφιων οδηγών και την τράπεζα των θεμάτων. Για τις πρακτικές εξετάσεις, είπε ότι πάγια θέση μας ήταν και είναι να υπάρχει σώμα εξεταστών, να είναι αποκλειστικής απασχόλησης, όχι να είναι υπερωριακή εργασία μετά το τέλος της εργασίας τους. Ζήτησε να εξασφαλιστεί η τεχνική αρτιότητα του συστήματος καταγραφής στη δοκιμασία προσόντων. Να μπορούν να ξεκινήσουν την πρακτική εκπαίδευση οι υποψήφιοι οδηγοί αφού ολοκληρώσουν τη θεωρία για τη β΄ κατηγορία και όχι αφού έχουν περάσει τις εξετάσεις των σημάτων. Σχετικά με τη θέση που θα κάθεται ο εκπαιδευτής κατά την ώρα των εξετάσεων, είπε πως δεν βλέπει το λόγο ο εκπαιδευτής να κάθεται στο πίσω κάθισμα. Ο εκπαιδευτής κάθεται μπροστά, γνωρίζοντας την ψυχολογία του μαθητή, ενώ έχει την εμπειρία και την εκπαίδευση να παρέμβει σε μια δύσκολη κατάσταση και να αποτρέψει κάποιο ατύχημα, είπε, προσθέτοντας ότι δεν έχουν την ίδια εμπειρία και εξοικείωση οι εξεταστές.
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκπαιδευτών Οδήγησης και εκπρόσωπος της Γενικής Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος Διαμαντής Ηλιάδης, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο άρτιο, καθώς έχουν υιοθετηθεί πάρα πολλές προτάσεις, διαχρονικά, που έχουν κατατεθεί από την Ομοσπονδία. Σχετικά με τη ρύθμιση που αφορά τη θέση του εκπαιδευτή στο εκπαιδευτικό αυτοκίνητο, επισήμανε ότι είναι πασιφανές, ότι ένας εξεταστής δεν διαθέτει και ούτε θα αποκτήσει ποτέ την εμπειρία του εκπαιδευτή. Ο εκπαιδευτής με τα τόσα χρόνια εμπειρίας εκπαίδευσης από την θέση του συνοδηγού, έχει αποκτήσει άρτια αντανακλαστικά αντίδρασης. Η φύση της κύριας δουλειάς ενός εξεταστή είναι φυσικό να μην τον καθιστά ικανό να αντιδράσει σε οποιαδήποτε στιγμή έκτακτης ανάγκης, καθόσον η ιδιότητα του εξεταστή για αυτόν αποτελεί πάρεργο. Επισήμανε μάλιστα ότι το εκπαιδευτικό όχημα είναι ιδιωτικής χρήσης κι αν γίνει ατύχημα, θα έχει ποινικές διώξεις και αστικές επιπτώσεις, ενώ το σημαντικότερο είναι ότι θα μείνει και χωρίς εργασία. Η καταγραφή δε του εσωτερικού του εκπαιδευτικού οχήματος με κάμερες, εξασφαλίζει στο έπακρο τη διαφάνεια των εξετάσεων. Επίσης, σχετικά με την δημιουργία του Μητρώου Εξεταστών, ζήτησε να υπάρξει μια μεταβατική διάταξη, προκειμένου άμεσα να γίνει η στελέχωση των εξεταστών στις περιφέρειες της Ελλάδος, διότι παρατηρείται καθυστέρηση και ταλαιπωρία, τόσο των εκπαιδευτών όσο και των πολιτών, στην απόκτηση άδειας οδήγησης λόγω έλλειψης εξεταστών.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Υποψηφίων Οδηγών Ελλάδος Γιώργος Χριστοδούλου, είπε πως έχουμε ένα νομοσχέδιο το οποίο τείνει προς έναν καλό δρόμο. Είπε ότι έχει υιοθετηθεί το 90%, περίπου, των προτάσεων της Ομοσπονδίας, αν και έχει ακόμα κάποια «αγκάθια» σημειώνοντας ότι η απλή κρυπτογραφία του εξεταζόμενου δεν διασφαλίζει στο 100% τη διαφάνεια. Επίσης, «καθυστερούμε πάρα πολύ με το κομμάτι της αναβάθμισης των βιβλίων και της επικαιροποίησης της ύλης, διότι αυτήν τη στιγμή έχουμε νέες τεχνολογίες οι οποίες έρχονται με γοργούς ρυθμούς, όπως αυτοκίνητα που διαβάζουν τους δρόμους, ηλεκτροκίνηση, τεχνολογίες και εκπαιδευόμαστε σε βιβλία που έχουν να κάνουν με ύλη η οποία είναι ξεπερασμένη. Δεν μπορούμε να μιλάμε για διασφάλιση της οδικής ασφάλειας και αναβάθμιση, από τη στιγμή που τα 6 τελευταία χρόνια οι εκπαιδευτές κυκλοφοριακής αγωγής με το ζόρι έχουν συνεχίσει απρόσκοπτα την εργασία τους και είμαστε από αποδεκατισμένοι χωρίς καμία βοήθεια». Ζήτησε να επιδοτηθεί ο κλάδος για αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας και διαφώνησε με τη ρύθμιση ο εκπαιδευτής να είναι στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου κατά την εξέταση του υποψηφίου. Ζήτησε δε να υπάρξουν μεταβατικά στάδια κατά την εφαρμογή των νέων διατάξεων, προκειμένου να μπορέσουν οι εκπαιδευτές να εργάζονται.
Ο πρόεδρος του ΔΣ του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Οδήγησης και Κυκλοφοριακής Αγωγής Αριστείδης Ζωγράφος, ανέφερε ότι «οι εκπαιδευτές εκπαιδεύουν τους υποψήφιους οδηγούς και η Πολιτεία, με τις αντίστοιχες διαφανείς υπηρεσίες της, αξιολογεί εάν διαθέτουν τα αντίστοιχα προσόντα να οδηγήσουν στο δρόμο. Όπως δεν συμμετέχουμε σε θεωρητικές εξετάσεις, έτσι δεν θέλουμε να συμμετέχουμε και στις πρακτικές εξετάσεις των υποψηφίων οδηγών. Εάν αυτό γινόταν αποδεκτό, δεν χρειάζονταν κανένα σχέδιο νόμου να προσπαθεί εναγωνίως, χωρίς βέβαια να τα καταφέρνει, να δώσει λύση σε μια διάτρητη διαδικασία. Ο γόρδιος δεσμός, ανέφερε, δεν λύνεται, αλλά μόνον κόβεται. Το νομοσχέδιο αυτό, είπε, αναλώνεται μόνο στο κομμάτι των εξετάσεων και όχι στην διαδικασία της εκπαίδευσης. Για το δίπλωμα στα 17 έτη παρατήρησε πως, δυστυχώς, δεν έχουμε διαμορφώσει ένα τέτοιο επίπεδο επιβατικής αγωγής το οποίο να δημιουργεί κουλτούρα κινητικότητας.
Ο πρόεδρος του Σωματείου Εκπαιδευτών Κεντρικού Τομέα Αττικής Αλέξανδρος Ταμβακίδης, συμφώνησε με το νομοσχέδιο, διαφώνησε όμως κάθετα ο εκπαιδευτής να είναι στο πίσω κάθισμα κατά την εξέταση του υποψηφίου.
Ο ειδικός επιστήμονας της Αρχής Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Γεώργιος Ρουσόπουλος, σχετικά με τις καταγραφές και επεξεργασίες των στοιχείων των υποψήφιων οδηγών, σημείωσε πως η Αρχή παρείχε άτυπη τεχνική συνδρομή και έχει εκδώσει την υπ’ αριθμόν 1 του 2021 γνωμοδότηση, με την οποία έχει κρίνει πως η επεξεργασία της φωτογραφίας για το σκοπό της ταυτοπροσωπίας του ελέγχου του υποψήφιου οδηγού είναι σύμφωνη με τις βασικές αρχές επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων, όπως αυτές προσδιορίζονται στον ευρωπαϊκό γενικό κανονισμό προστασίας δεδομένων και έκανε κάποιες επιμέρους παρατηρήσεις, για τη βελτίωση της διάταξης. Σχετικά με την οπτικοακουστική καταγραφή της πρακτικής δοκιμασίας υποψηφίων οδηγών και οδηγών, η Αρχή ήδη είχε κρίνει με την γνωμοδότηση 1 του 2019 ότι μια τέτοια διαδικασία, καταρχήν, δεν προσβάλλει υπέρμετρα το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων. Χρειαζόταν, όμως, κάποιες διασφαλίσεις. Επισημάνθηκε ότι με βάση το γενικό κανονισμό, είναι απαραίτητη η διενέργεια εκτίμησης των επιπτώσεων των σχεδιαζόμενων πράξεων επεξεργασίας στην προστασία προσωπικών δεδομένων και στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η διενέργεια αυτής της εκτίμησης αντίκτυπου και η λήψη κατάλληλων μέτρων. Για το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα αδειών οδήγησης με τίτλο «Τέθριππον», η Αρχή παρατήρησε ότι ορθώς ορίζονται οι ρόλοι υπεύθυνου και εκτελούντων την επεξεργασία.
Ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, αφού αναφέρθηκε στην έμφαση που έχει δώσει η περιφέρεια σε έργα υποδομών για την οδική ασφάλεια οδηγών και πολιτών, χαρακτήρισε σημαντική την δυνατότητα που δίνει το νομοσχέδιο στην απόκτηση προσωρινής άδειας στους νέους από την ηλικία των 17 ετών, γιατί τους δίνεται το δικαίωμα να εκπαιδεύονται σωστά και να παίρνουν το δίπλωμα οδήγησης, μόνο όταν είναι σίγουροι και οι ίδιοι αλλά και η Πολιτεία, ότι μπορεί να οδηγήσουν με ασφάλεια στον δρόμο. Σημείωσε μεταξύ άλλων, ότι θα πρέπει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να επικαιροποιήσουμε το Εγχειρίδιο Θεωρητικής Εκπαίδευσης των οδηγών και να δώσουμε έμφαση στο μάθημα της κυκλοφοριακής αγωγής που μπαίνει σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, αλλά και γενικότερα στη διά βίου μάθηση των οδηγών.
Η πρόεδρος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (ΙΟΑΣ) «Πάνος Μυλωνάς» Βασιλική Δανέλλη, εξέφρασε την ικανοποίησή της που οι προτάσεις του Ινστιτούτου που έγιναν κατά την διαβούλευση του νομοσχεδίου έχουν συμπεριληφθεί, σημειώνοντας πως η πάγια θέση μας είναι ότι η σωστή εκπαίδευση των νέων οδηγών είναι καθοριστικής σημασίας για την βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας αλλά και για τη διαμόρφωση οδηγικής παιδείας. Τόνισε πως εκτός από την εύρυθμη διεξαγωγή της εξέτασης, είναι σημαντικό μέσω αυτής να αξιολογείται αν όντως ο υποψήφιος οδηγός είναι επαρκώς καταρτισμένος. Ζήτησε να ενημερωθεί η διδακτέα ύλη και να αναθεωρηθεί το αντίστοιχο βιβλίο, ώστε να περιλαμβάνει τις πρόσθετες και τις πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις.