Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι έτοιμος να ξεκινήσει ακόμη μια εξαετή θητεία μετά τις «τυπικές» προεδρικές εκλογές, που διεξάγονται από σήμερα, Παρασκευή (15/3), έως και την Κυριακή (17/3). Ο Πούτιν βρίσκεται ήδη στην εξουσία επί 25 χρόνια -είτε ως πρωθυπουργός είτε ως πρόεδρος- πλησιάζοντας (και με πιθανότητα να ξεπεράσει) το ρεκόρ του σοβιετικού ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν ο οποίος έμεινε στην εξουσία 29 χρόνια.

«Οι προεδρικές εκλογές στη Ρωσία δεν είναι τόσο σημαντικές καθ’ αυτές, όσο το τι θα επακολουθήσει. Ο Πούτιν έχει συχνά αναβάλει τις αντιδημοφιλείς κινήσεις για μετά τις εκλογές», δήλωσε σε σχόλιό του ο Μπριν Ρόζενφελντ, καθηγητής του Πανεπιστημίου Cornell που μελετά τη μετακομμουνιστική πολιτική.

Ο Ρώσος πρόεδρος, 71 ετών, έχει φιμώσει σχεδόν κάθε διαφωνουντα μέσω νέων σκληρών νόμων που επιβάλλουν βαριά πρόστιμα ή φυλάκιση στις ανεξάρτητες φωνές. Οι επικριτές έχουν υποκύψει σε ανεξήγητους θανάτους ή έχουν διαφύγει στο εξωτερικό.

O πόλεμος στην Ουκρανία

Μετά από 21 και πλέον μήνες, οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν περισσότερο από το ένα έκτο του εδάφους της Ουκρανίας. Η γραμμή του μετώπου δεν έχει μετατοπιστεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο, καθώς η σύγκρουση έχει μετατραπεί σε έναν πόλεμο φθοράς. Ο απώτερος στόχος του Πούτιν παραμένει ασαφής. Απέτυχε σε μια αρχική προσπάθεια να καταλάβει την πρωτεύουσα και να απομακρύνει την ουκρανική ηγεσία. Έκτοτε έχει ανακηρύξει τέσσερις ουκρανικές περιοχές ως τμήμα της Ρωσίας, αλλά ελέγχει μόνο εν μέρει αυτά τα εδάφη. Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι ο Πούτιν φαίνεται να πιστεύει ότι ο χρόνος είναι με το μέρος του: Η Μόσχα ελπίζει ότι η αποφασιστικότητα της Δύσης να εξοπλίσει και να χρηματοδοτήσει την Ουκρανία θα εξασθενίσει, ειδικά αν οι προεδρικές εκλογές του επόμενου έτους στις ΗΠΑ «δώσουν» εισιτήριο επιστροφής στον Λευκό Οίκο στον Ντόναλντ Τραμπ.

Οι αλλαγές στην εξωτερική πολιτική της Ρωσίας

Ο Πούτιν θα χρησιμοποιήσει πιθανότατα την νίκη του ως απόδειξη της συντριπτικής δημόσιας υποστήριξης για τον πόλεμο. Το Κρεμλίνο πρόκειται να εντείνει την ρητορική του, παρουσιάζοντας τη χώρα ως πολιορκημένο φρούριο που αντιμετωπίζει δυτική επίθεση. Ο πρώτος του στόχος παράλληλα ή μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία μπορεί να είναι η ανατολική αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας, η Υπερδνειστερία, η οποία συνορεύει με την Ουκρανία και έχει σε μεγάλο βαθμό φιλορωσικό πληθυσμό. Η Ρωσία έχει σταθμεύσει περίπου 1.500 στρατιώτες στην Υπερδνειστερία, τους οποίους αποκαλεί ειρηνευτικά στρατεύματα.

Η εξωτερική πολιτική της Μόσχας είναι πιθανό να γίνει ακόμη πιο επιθετική και οι ρωσικές αρχές μπορεί να προσπαθούν όλο και περισσότερο να βαθύνουν τις διαιρέσεις στη Δύση με παραπληροφόρηση και προπαγάνδα, καθώς και να απευθύνονται σε συντηρητικούς κύκλους στη Δύση προωθώντας την εικόνα της Ρωσίας ως προπύργιο παραδοσιακών αξιών.

Με επικεφαλής έναν άνθρωπο που λαμβάνει αποφάσεις με βάση μια όλο και πιο παρανοϊκή κοσμοθεωρία και λανθασμένες ή παραποιημένες πληροφορίες, η Ρωσία αναμένεται να γίνει ακόμα πιο απρόβλεπτη. Όπως περιέγραψε κάποτε η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ: ο Πούτιν «ζει πραγματικά σε έναν άλλο κόσμο».

Στη νέα θητεία του ο Πούτιν είναι πιθανό να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στους δεσμούς της Ρωσίας με τη διευρυνόμενη ομάδα χωρών BRICS -η αρχική σύνθεση ήταν: Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, ενώ από φέτος εντάχθηκαν επίσης: Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιράν και Αιθιοπία- την οποία η Μόσχα επιδιώκει να αναπτύξει πέρα από το εμπόριο και σε νέους τομείς, όπως η συνεργασία στο διάστημα και η διοργάνωση «Ολυμπιακών Αγώνων BRICS».

Η Αλεξάντρα Βαλκρού, εκτελεστική διευθύντρια του Κέντρου Davis για τις Ρωσικές και Ευρασιατικές Σπουδές του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, εκτιμά ότι η Ρωσία μπορεί να επιχειρήσει να βάλει σε δοκιμασία τη δέσμευση του ΝΑΤΟ για το άρθρο 5, την κοινή αμυντική εγγύηση της συμμαχίας, σύμφωνα με την οποία η επίθεση σε ένα μέλος θεωρείται επίθεση σε όλα.

«Δεν νομίζω ότι ο Πούτιν πιστεύει ότι πρέπει να είναι φυσικά, στρατιωτικά ισχυρότερος από όλες τις άλλες χώρες. Απλώς χρειάζεται να είναι πιο αδύναμες και πιο κατακερματισμένες. Και έτσι το ερώτημα γι’ αυτόν είναι … αντί να ανησυχεί τόσο πολύ για το πώς θα γίνει εκείνος ισχυρότερος, πώς μπορεί να κάνει όλους τους άλλους πιο αδύναμους; […] Έτσι, για να το κάνεις αυτό, είναι σαν να πρέπει να βρεις μια κατάσταση όπου θα μπορούσες να δοκιμάσεις την εφαρμογή του άρθρου 5», δηλώνει η ίδια.

Το εσωτερικό μέτωπο

Στο εσωτερικό μέτωπο, αναμένεται ακόμα περισσότερη καταστολή, παρόλο που οι υποστηρικτές της αντιπολίτευσης και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Η Ρωσία απαγόρευσε πέρυσι το κίνημα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, κηρύσσοντάς το εξτρεμιστικό, σε μια προσπάθεια, σύμφωνα με τους αξιωματούχους, να υπερασπιστεί τις παραδοσιακές αξίες, όπως αυτές που πρεσβεύει η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, απέναντι στη δυτική επιρροή. Τα δικαστήρια απαγόρευσαν επίσης τη φυλομετάβαση.

Ο Μπεν Νόμπλ, αναπληρωτής καθηγητής ρωσικής πολιτικής στο University College του Λονδίνου, εκτιμά πως η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα πιθανώς να βρεθεί αντιμέτωπη με περαιτέρω καταστολή σε μια νέα θητεία Πούτιν, καθώς το Κρεμλίνο τους βλέπει ως εγκάθετους της παρακμιακής Δύσης.

«Βλέπουμε τι συμβαίνει σε ορισμένες χώρες όπου οι ηθικοί κανόνες και οι οικογενειακοί θεσμοί καταστρέφονται σκόπιμα, ωθώντας ολόκληρους λαούς στην εξαφάνιση και τον εκφυλισμό», δηλωσε πρόσφατα ο Πούτιν, προτρέποντας τους Ρώσους «να σταματήσουν να πίνουν και να ανέβουν στα σκι», προκειμένου να αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής.

«Νέο αίμα»

Ο Πούτιν έκλεισε τα 71 του χρόνια τον Οκτώβριο και θα είναι 77 ετών στο τέλος της νέας θητείας του. Ορισμένα από τα ηγετικά στελέχη του κύκλου του Πούτιν είναι μεγαλύτερα από τον ίδιο, όπως ο επικεφαλής ασφαλείας της FSB Αλεξάντερ Μπόρτνικοφ (72 ετών), ο επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας Νικολάι Πατρούσεφ (72 ετών) και ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ (73 ετών). Ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου (68) παρέμεινε στη θέση του παρά την έντονη κριτική που δέχθηκε από ορισμένους ακροδεξιούς σχολιαστές για τις στρατιωτικές αποτυχίες της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ο Πούτιν έχει δείξει εδώ και καιρό ότι είναι απρόθυμος να ανακατατάξει την ομάδα του και οι επικριτές του τον έχουν κατηγορήσει ότι δίνει προτεραιότητα στην αφοσίωση έναντι της ικανότητας. Παρ’ όλα αυτά, κάποιες αλλαγές μπορεί να επιβεβλημένες στην επόμενη θητεία του. Οι νεότερες προσωπικότητες που μπορεί να απασχολήσουν στο μέλλον περιλαμβάνουν τον πρόεδρο του κοινοβουλίου Βιεσλαβ Βολόντιν (59), τον υπουργό Γεωργίας Ντμιτρι Πατρούσεφ (46) και τον πρώην σωματοφύλακα του Πούτιν Αλεξέι Ντιούμιν (51), κυβερνήτη της περιοχής Tula.

Διαβάστε ακόμη: