Σύμφωνα με τους αναλυτές των διεθνών οίκων αξιολόγησης, θετικές είναι οι φθινοπωρινές προβλέψεις για την ελληνική οικονομία, αλλά με κινδύνους να ελλοχεύουν. Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν και μιλούν για αυξημένη αβεβαιότητα με κύρια πηγή τη μετάλλαξη «Δέλτα», αλλά και τις γεωπολιτικές εξελίξεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε προσφυγική κρίση επηρεάζοντας όλη την Ευρώπη.

Παράλληλα, ένα καυτό εξάμηνο έχουν μπροστά τους νοικοκυριά και η επιχειρήσεις, ακολουθώντας ένα βαρύ φορολογικό πρόγραμμα. Όμως, τα «ραντεβού» του Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου της κυβέρνησης με τους «θεσμούς», είναι αυτά που θα καθορίσουν, μεταξύ άλλων τις κυβερνητικές αποφάσεις για τις απαιτούμενες ελαφρύνσεις.

Προϋπόθεση των προσωρινών και μόνιμου χαρακτήρα φοροελαφρύνσεων, αλλά και των τελικών ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι να μην υπάρξει εκτροχιασμός των δημοσιονομικών στόχων, λόγω των νέων έκτακτων μέτρων στήριξης, πέραν της πανδημίας και των φυσικών καταστροφών. Η μεγάλη μάχη της κοινωνίας και της οικονομίας αναμφίβολα συνεχίζει να είναι αυτή κατά της πανδημίας, η οποία αντιμετωπίζεται σε δύο μέτωπα, με πρώτο τη μετάλλαξη «Δέλτα» και με όπλο τα εμβόλια και το δεύτερο με τους ανεμβολίαστους και άμυνα τα μέτρα προστασίας, ώστε να μην τινάξει στον αέρα τους σχεδιασμούς για μία ανοιχτή οικονομία και αγορά στη διάρκεια του φετινού φθινοπώρου και χειμώνα.

Η αγωνία επί του παρόντος επικεντρώνεται στα επίσημα αποκαλυπτήρια του ΑΕΠ του δευτέρου τριμήνου στις 7 Σεπτεμβρίου, ενώ το βλέμμα του οικονομικού επιτελείου είναι στραμμένο στις ευρωπαϊκές συζητήσεις με τους θεσμούς που ξεκινούν εντός Σεπτεμβρίου και αφορούν στις αλλαγές του Συμφώνου Σταθερότητας, όσο χρόνο ισχύει η δημοσιονομική ευελιξία μόνο μέχρι το 2022.

Στη γεμάτη ατζέντα των διαβουλεύσεων με τους «θεσμούς» είναι η αναθεώρηση του ελλείμματος του 2022 και η ενσωμάτωση στον προϋπολογισμό των ελαφρύνσεων του ΕΝΦΙΑ, η παράταση του προγράμματος «Γέφυρα», τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια και οι πλειστηριασμοί.

Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ανοιχτά τις προθέσεις της για ένα νέο πακέτο ελαφρύνσεων, όμως οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης είναι δύσκολο να κινηθούν στους αρχικούς σχεδιασμούς, τουλάχιστον χρονικά. Δεν αποκλείεται μάλιστα ο λογαριασμός για κάλυψη των πληγέντων από φυσικές καταστροφές να αυξηθεί πολύ πάνω από το έκτακτο κονδύλι των 500 εκατ. ευρώ, εάν λάβουμε υπόψη, πως οι αποζημιώσεις από το 2020 έως σήμερα ανέρχονται στο 1,6 δισ. ευρώ.

Οι φοροελαφρύνσεις, πάντως, που εξετάζονται είναι η αναστολή εισφοράς αλληλεγγύης, νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ, των ασφαλιστικών εισφορών και φορολογικών συντελεστών για να ενσωματωθούν, εφόσον υιοθετηθούν, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2022, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί την 1η Οκτωβρίου στη Βουλή.

Κρίσιμο, λοιπόν, είναι το επόμενο τρίμηνο του φθινοπώρου για συνεννόηση με τους «θεσμούς», ενώ οι συζητήσεις που θα ξεκινήσουν από τώρα στο πλαίσιο της 12ης αξιολόγησης του Οκτωβρίου θα καθορίσουν και το τελικό σχέδιο της συμφωνίας. Η κυβέρνηση ήδη τρέχει τα πρώτα 12 έργα και τον γενικότερο σχεδιασμό μετά και την είσπραξη της προκαταβολής των 4 δισ. ευρώ, ώστε να λάβει το σύνολο της πρώτης δόσης των 7,8 δισ. ευρώ του 2021 από τον Νοέμβριο.

Το θετικό, πάντως, είναι πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα υποστηρίξει το ελληνικό χρέος, που αγοράστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος της πανδημίας για αγορές έκτακτης ανάγκης έως το τέλος του 2023. Η Ελλάδα περιλαμβάνεται μάλιστα στο πρόγραμμα PEPP, παρά τη βαθμολογία επενδύσεων, την οποία θα πρέπει όμως να εξασφαλίσει για να επωφεληθεί από την τακτική ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ.

Καλό φθινόπωρο!