Τζάκια, σόμπες, ακόμα και μαγκάλια έχουν επιστρατευτεί τις τελευταίες μέρες για να αντιμετωπιστεί το τσουχτερό κρύο που σαρώνει τη χώρα. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί στη χρήση τους διότι ελλοχεύει ένας άχρωμος, άγευστος και άοσμος κίνδυνος: Το μονοξείδιο του άνθρακα.
Την προειδοποίηση αυτή απηύθυνε το Κέντρο Δηλητηριάσεων της Νεμπράσκα, υπενθυμίζοντας τους κινδύνους από αυτό το ισχυρό δηλητήριο. Όπως αναφέρει, η δηλητηρίαση συμβαίνει όταν ένα άτομο εισπνεύσει μονοξείδιο του άνθρακα σε χώρο που δεν αερίζεται επαρκώς.
Στα σύγχρονα σπίτια με τα αεροστεγώς κλειστά κουφώματα, αλλά και στα παλιά σπίτια όπου οι ένοικοι σφραγίζουν πόρτες και παράθυρα για να ζεσταθούν, ο κίνδυνος είναι μεγάλος.
Η δηλητηρίαση μπορεί να συμβεί είτε το άτομο εισπνεύσει απότομα μεγάλη ποσότητα από το μονοξείδιο του άνθρακα είτε εισπνέει επί ώρες μικρή ποσότητά του. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης θυμίζουν εκείνα άλλων καταστάσεων. Συμπεριλαμβάνουν:
- Ζάλη
- Πονοκέφαλο
- Ναυτία και έμετο
- Υπνηλία
- Πνευματική σύγχυση
- Απώλεια συνείδησης
Πολύ χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι ο πάσχων καταλαβαίνει πως κάτι συμβαίνει, αλλά δεν μπορεί να αντιδράσει. Ένα άλλο χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η εμφάνιση κόκκινης χροιάς στο δέρμα.
Τι να κάνετε αν κάποιος έχει συμπτώματα
Εάν έχετε την υπόνοια ότι κάποιο άτομο έχει δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, πρέπει επειγόντως να το βγάλετε στον καθαρό αέρα. Ύστερα, τηλεφωνήστε για βοήθεια στο Κέντρο Δηλητηριάσεων (210-7793777) ή στο ΕΚΑΒ.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Κέντρου Δηλητηριάσεων της χώρας μας, 34 άνθρωποι δηλητηριάστηκαν από μονοξείδιο του άνθρακα το 2016.
Τι είναι το μονοξείδιο του άνθρακα
Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι ένα αέριο το οποίο, σε αντίθεση με τον καπνό, δεν φαίνεται. Παράγεται από την ατελή καύση οργανικών ουσιών (όπως υγραέριο, ξύλα, πέλετ) που καίγονται σε οικιακές συσκευές όπως:
- Φούρνους
- Τζάκια
- Σόμπες χωρίς σωλήνες
- Θερμοσίφωνες
- Στεγνωτήρια ρούχων αερίου
- Σόμπες μαγειρέματος
- Γκριλ
- Γεννήτριες
Μονοξείδιο του άνθρακα εκπέμπουν, μεταξύ άλλων, και οι εξατμίσεις των οχημάτων. Γι’ αυτό υπάρχει κίνδυνος δηλητηρίασης στα άτομα που κοιμούνται μέσα στα αυτοκίνητά τους με αναμμένη μηχανή και κλειστά παράθυρα.
Η δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα μπορεί να συμβεί σε ανθρώπους όλων των ηλικιών, καθώς και στα ζώα. Ωστόσο μερικές πληθυσμιακές ομάδες είναι πιο ευάλωτες σε αυτήν. Τέτοιες ομάδες είναι τα βρέφη, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με καρδιολογικά ή αναπνευστικά προβλήματα, καθώς και τα έμβρυα.
Πώς να προστατευθείτε
Για να προστατευθούμε από το μονοξείδιο του άνθρακα πρέπει κατ’ αρχάς να διαθέτουμε έναν ανιχνευτή του αερίου σε κάθε όροφο του σπιτιού. Επιπλέον, πρέπει να ελέγχουμε τακτικά τις οικιακές συσκευές καύσης οργανικών ουσιών. Οι συσκευές αυτές πρέπει επίσης να αερίζονται τακτικά σε εξωτερικό χώρο, εφ’ όσον είναι φορητές.
Πολύ σημαντικό είναι ακόμα να μην χρησιμοποιούμε ποτέ μαγκάλια ή γκριλ με κάρβουνα σε εσωτερικούς χώρους. Επιπλέον, δεν πρέπει ποτέ να κοιμόμαστε σε αυτοκίνητο με την μηχανή αναμμένη. Ούτε να έχουμε το αυτοκίνητο με την μηχανή αναμμένη σε γκαράζ που ενώνεται με το σπίτι, ακόμα κι αν η πόρτα του γκαράζ είναι ανοικτή.
Όσον αφορά τις γεννήτριες, αυτές πρέπει να βρίσκονται σε χώρο εκτός σπιτιού, μακριά από τα παράθυρα, τις πόρτες και τους εξαεριστήρες του.
Απαραίτητο είναι ακόμα, καθ’ όλη τη διάρκεια που χρησιμοποιούμε το τζάκι ή τη σόμπα να υπάρχει κάποιο παράθυρο λίγο ανοιχτό για να μπαίνει καθαρός αέρας.
Και φυσικά δεν πρέπει ποτέ να κοιμόμαστε με αναμμένο τζάκι, σόμπα ή μαγκάλι.