Η αυριανή τριμερής συνάντηση Ελλάδας–Ισραήλ–Κύπρου στην Ιερουσαλήμ αποκτά ειδικό βάρος: είναι η πρώτη μετά την 7η Οκτωβρίου και λειτουργεί ως επιβεβαίωση ότι το σχήμα δεν ήταν συγκυριακό, αλλά στρατηγικό. Το μήνυμα είναι διπλό: ενέργεια και ασφάλεια προχωρούν παρά τις εντάσεις, με στήριξη από τις ΗΠΑ και με ευρωπαϊκό ενδιαφέρον, την ώρα που στην Άγκυρα επανέρχεται έντονα το γνωστό «σύνδρομο περικύκλωσης».
Η Τουρκία, έχοντας ανοίξει μέτωπα με το Ισραήλ και την Αίγυπτο και διατηρώντας την αναθεωρητική της στάση απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο, παρακολουθεί να διαμορφώνεται ένα πλέγμα συνεργασιών που την αφήνει εκτός κρίσιμων ανακατατάξεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στο τραπέζι η ηλεκτρική διασύνδεση και το στοίχημα των επενδυτών
Κεντρικό θέμα της τριμερούς παραμένει η ενεργειακή συνεργασία, με αιχμή την ηλεκτρική διασύνδεση GSI, που έχει πολιτική υποστήριξη από τις τρεις χώρες και την Ε.Ε. Το κρίσιμο ζητούμενο, όμως, είναι να πειστούν οι υποψήφιοι επενδυτές ότι το γεωπολιτικό ρίσκο είναι διαχειρίσιμο, ώστε να μπουν νέα κεφάλαια και να υπάρξει θετική έκθεση βιωσιμότητας – στόχος που έχουν προαναγγείλει δημόσια Αθήνα και Λευκωσία.
Άμυνα, εξοπλισμοί και «Ασπίδα του Αχιλλέα»
Το δεύτερο σκέλος, πιο ευαίσθητο αλλά καθοριστικό, αφορά την άμυνα. Η Ελλάδα προχωρά στον σχεδιασμό της «Ασπίδας του Αχιλλέα», με κορμό συνεργασίες και προμήθειες από το Ισραήλ. Η συμφωνία για τους πυραύλους PULS αποτέλεσε το πρώτο ξεκάθαρο βήμα, ενώ οι συνεκπαιδεύσεις Ελλάδας–Ισραήλ είναι συχνές και επιχειρησιακά ουσιαστικές.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Κύπρος ενίσχυσε την αντιαεροπορική της άμυνα με συστήματα Barak MX, κλείνοντας ένα ιστορικό κενό που είχε μείνει ανοιχτό από το ναυάγιο της υπόθεσης των S-300 το 1998.
Διπλωματικές κινήσεις που αλλάζουν τους συσχετισμούς
Παράλληλα, η Λευκωσία ενισχύει το διπλωματικό της αποτύπωμα: από τη συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με τον Λίβανο έως τις αναβαθμίσεις σχέσεων με ΗΑΕ και Γαλλία. Και όλα αυτά ενώ η Κύπρος ετοιμάζεται να αναλάβει την προεδρία της Ε.Ε. το α’ εξάμηνο του 2026.
Την ίδια στιγμή, η προσέγγιση Ισραήλ–Αιγύπτου με μεγάλη συμφωνία φυσικού αερίου δημιουργεί έναν άξονα που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την τουρκική προσπάθεια να παρουσιαστεί ως «αναπόφευκτος» περιφερειακός κόμβος.
Το μήνυμα και το επόμενο βήμα
Η τριμερής της Ιερουσαλήμ δεν «ακυρώνει» την Τουρκία. Αλλά δείχνει ότι, όσο η Άγκυρα επιμένει σε ρητορική και πρακτικές που απομονώνουν την ίδια, τόσο οι άλλοι χτίζουν σχήματα συνεργασίας χωρίς αυτήν.
Και γι’ αυτό η Αθήνα, με ψυχραιμία, θέλει να κρατήσει ανοικτή την προοπτική αποσυμπίεσης μέσω διαλόγου στις αρχές του 2026. Όχι από αφέλεια. Από ανάγκη να ελέγχει το ρίσκο σε μια περιοχή που γίνεται ολοένα πιο ηλεκτρισμένη.
